Kernenergie & de PvdA: sterft gij oude vormen en gedachten

De zondagse beschouwing van Jan van Friesland.

7-4-2025

Nieuws waar je vrolijk van wordt: de Duitsers willen dolgraag kernenergie terug, zo blijkt uit een peiling. Beoogd bondskanselier Friedrich Merz (CDU/CSU), heeft al aangegeven open te staan voor het heropstarten van recent gesloten reactoren, ook vanwege de onzekerheid op de energiemarkt.

De rentree van kernenergie in de wereld is een feit. Uit eveneens een peiling in windturbine-regio Flevoland bleek deze week 59 procent positief over kernenergie en meer dan de helft verbindt deze energievorm met de oplossing van het klimaatprobleem.

Ronald Plasterk maakte zich in de Telegraaf zorgen dat hij na 47 jaar PvdA-lidmaatschap niet het ‘felbegeerde gouden speldje’ krijgt.

De vraag is of dit positieve sentiment overal landt in de samenleving. Bijvoorbeeld bij de Partij van de Arbeid geldt nog altijd dat ‘kernenergie duurzaam noch veilig is en daarmee ongeschikt voor onze toekomstige energievoorziening’.

Het zou o.a. zorgen voor een afvalprobleem voor de komende honderdduizenden jaren. Resoluut links: ‘er komen dus geen nieuwe investeringen in kerncentrales.’

Prominent PvdA-lid en voorvechter van kernenergie Ronald Plasterk maakte zich in de Telegraaf zorgen dat hij na 47 jaar niet het ‘felbegeerde gouden speldje’ zou krijgen omdat zijn partij binnenkort niet meer bestaat.

Zou bij een nieuw op te richten linkse volkspartij de ontwikkeling van kernenergie weer op de kaart worden gezet? Eind jaren vijftig kwam er binnen de PvdA ook een omwenteling na de wetenschappelijke publicatie van ‘De uitdaging van het atoom’: de ambivalentie van de partij veranderde als bij donderslag tot die van warm politiek pleitbezorger van atoomenergie.

Een mentaliteitsomslag is mogelijk. Lang stond kernfysicus Jan Terlouw alleen binnen D66 met zijn pro-standpunt over kernenergie, maar zie: opeens zagen we atoomdrammer Rob Jetten (D66) met nietsontziende ambitie bezig om juist kerncentrales te bouwen.

We weten niet hoe het verder gaat met de PvdA en hoe een toekomstige linkse volkspartij zich zal opstellen bij een onderwerp als kernenergie. De onophoudelijke weerstand van Frans Timmermans tegen kernenergie zou bij een mogelijke gooi naar een rood lijsttrekkerschap hem wel eens politiek kunnen opbreken.

Er is een nieuwe tijd. ‘Ontwaakt! ontwaakt! De wereld steunt op nieuwe krachten. Begeerte heeft ons aangeraakt’, klonk het ooit.

***