het humanisme in Nederland is gekaapt door links.
Humanisme is in Nederland helaas wokisme geworden
Gerry van der List 09 november 2024
De politieke standpunten van het Humanistisch Verbond vertonen sterke overeenkomsten met die van GroenLinks-PvdA. Vrijwel alle berichten van het verbond op sociale media gaan over inclusiviteit en diversiteit. Het blijft oorverdovend stil als het gaat om de discriminatie van vrouwen in islamitische kringen, schrijft Gerry van der List.
De katholieke kerk in Nederland loopt leeg en toont zich dus extra blij als zich nieuwe leden melden. Zeker als het gaat om enigszins bekende intellectuelen. Zoals Stephan Sanders. Katholieken hebben de schrijver, nadat hij in het boek Godschaamte als gelovige uit de kast was gekomen, enthousiast aan de borst gedrukt. Hij duikt op in het Katholiek Nieuwsblad en mag van KRO-NCRV, met een beetje malle pet op, een programma presenteren over de roomse kanten van zijn woonplaats, Amsterdam.
Dat de NRC hem een column gunt, zal evenwel niet te maken hebben met zijn geloofsovertuigingen. De krant is uitermate seculier van toon en karakter en trekt dito lezers. Dit valt te merken aan de brievenrubriek, merkte Sanders eind vorige maand in zijn column op. Een pleidooi voor atheïsme in de krant kreeg opmerkelijk veel bijval in de brievenrubriek. Uit teksten als ‘God moet keihard dood’ en ‘Schaf religieuze scholen af’ sprak weinig waardering voor godsdienst.
De auteur van het artikel, met de kop ‘God blijft dood’, sloeg overigens een mildere toon aan. Stine Jensen vatte de kern samen van haar nieuwe boek(je) Goddeloos, waarin de hoogleraar publieksfilosofie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam een lans breekt voor een ‘spiritueel atheïsme’. Inclusief waardering voor bepaalde aspecten van religies.
Strijdbaarheid atheïsten verflauwd
De strijdbaarheid van atheïsten lijkt enigszins verflauwd. In 2007 nog wilden de bioloog Richard Dawkins, de filosoof Daniel Dennett, de neurowetenschapper Sam Harris en de journalist Christopher Hitchens ‘een atheïstische revolutie’ ontketenen. Het militante viertal godloochenaars ging verbaal enorm tekeer tegen gelovigen en vergeleek religieuze groeperingen zelfs met terroristische organisaties.
Deze storm is inmiddels geluwd, de revolutie is uitgebleven. Dennett en Hitchens zijn dood en Harris ontdekte de waarde van spiritualiteit. De van zelfgenoegzaamheid en arrogantie overlopende Dawkins bleef zich wel manifesteren als atheïstische zendeling, maar zag tot zijn ontzetting een vrouw die hij als een belangrijke bondgenoot beschouwde, Ayaan Hirsi Ali, zich bekeren tot het christendom.
Het atheïsme blijft uiteraard altijd iets geestelijk armoedigs houden. Het maakt vooral duidelijk waar het tegen is, namelijk een geloof in hogere machten, en geeft verder geen richting aan in het leven. De vraag is dan ook waarom Jensen, die weinig moet hebben van het masculiene militantisme van Dawkins en co, zich niet uitspreekt ten faveure van het humanisme. Dit is immers een eerbiedwaardige geestelijke stroming met allerlei mooie, positieve idealen.
Humanisme is wokisme geworden
Jensen verschaft zelf tekst en uitleg. Een ontgoochelende ervaring met het vaderlandse humanisme beleefde ze toen ze verzeild raakte in een debat over gebedsruimte op openbare scholen naar aanleiding van het uitgesproken verlangen van islamitische scholieren naar een plek om te bidden. De filosoof betoogde dat het onverstandig is deze wens te honoreren. Openbaar onderwijs doet aan geloofsonderricht, niet aan geloofsbeoefening. Bidden doen leerlingen maar thuis. Na dit – alleszins redelijk klinkende – betoog werd ze vanzelfsprekend van islamofobie beschuldigd. Verrassender voor haar was het uitblijven van intellectuele steun van de kant van humanisten. Daar bleef het oorverdovend stil.
De verklaring voor deze stilte is even simpel als deprimerend: het humanisme in Nederland is gekaapt door links. En links, in het verleden erg kritisch over godsdienst, wil moslims nu niet voor het hoofd stoten, vermoedelijk omdat ze als underdogs worden beschouwd.
Heel irritant vindt Jensen ook dat het Humanistisch Verbond steeds meent te weten welke politieke standpunten ingenomen dienen te worden. En die standpunten vertonen grote overeenkomsten met die van GroenLinks-PvdA. Bijna alle berichten van het verbond(je) op Instagram, constateert Jensen, gaan over inclusiviteit en diversiteit. In plaats van te ageren tegen de discriminatie van vrouwen in islamitische kringen maakt het zich druk om de aanwezigheid van een PVV’er bij de herdenking van het slavernijverleden en om discriminerende algoritmen bij de overheid. Humanisme is in Nederland wokisme geworden. Een treurige ontwikkeling die minder progressieve ongelovigen vervreemdt van een rijke geestelijke traditie.
ELSEVIER
0 reacties :
Een reactie posten