...elektrische auto’s zijn bij lange na niet zo schoon als sommigen beweren. 

13-11-2024

Einde van de verkoop van thermische voertuigen in 2035: de elektrische auto verwarmt ook de planeet

Door Antonio Fischetti.

Het besluit is historisch en zal misschien niet iedereen tevreden stellen: op 8 juni stemde de Europese Unie voor een tekst die de verkoop van nieuwe thermische auto’s vanaf 2035 verbiedt. Kort gezegd betekent dit dat we zullen moeten overstappen op elektrisch rijden of een goede oude fiets moeten kopen . We hadden ons speciale nummer “Laatste oplichterij vóór de apocalyps: de elektrische auto” naar het Europees Parlement moeten sturen, dit zou hen ervan hebben weerhouden om te stemmen voor voertuigen die verre van schoon zijn, zoals sommigen beweren!

Als u zich niet voor de gek wilt laten houden en wilt blijven denken dat “elektrisch = ecologie”, verdiep u dan in dit onderwerp, waarvan hier een uittreksel is.

Het artikel dat u gaat lezen vindt u in ons themanummer over elektrische auto’s. Een nummer waar ze je alles vertellen over de oplichting van dit zogenaamde “schone” voertuig. Vind het in uw kiosk of klik hier!

De elektrische auto wordt gepresenteerd als “schoon”, omdat hij tijdens het rijden geen broeikasgassen uitstoot. Dit is een uiterst bekrompen visie op ecologie. Want als we alle CO2-uitstoot tellen, van de productie tot het ‘rebound-effect’ dat leidt tot een toenemend gebruik, zijn elektrische auto’s bij lange na niet zo schoon als sommigen beweren.

Zelfs met het slechtste vertrouwen ter wereld is het een onbetwistbaar feit dat niemand kan ontkennen dat de elektrische auto geen uitlaatgassen produceert. Maar vanaf daar en in koor uitroepen, zoals verlichte en uitgedroogde gelovigen op zoek naar een oase of de messias: “Ja, hier is eindelijk de schone auto”, is er een kloof. Toch is dit het dogma dat veel mensen ons willen doen geloven.

We zijn er niet tevreden mee om te zeggen dat de elektrische auto net iets minder vuil zou zijn dan de benzineauto, oh nee: we beweren dat hij ronduit en totaal ‘schoon’ zou zijn. De regering schermt met haar wens om “het Franse autopark te vernieuwen ten gunste van schone voertuigen”. Een toespraak die met name te vinden is op de site metropolegrandparis.fr, die u uitnodigt om “ een enkel subsidieaanvraagdossier in te dienen voor de aanschaf van een schoon voertuig” … Aankoophulp hier, gratis parkeren daar… , vanuit elke hoek wordt u aangemoedigd om uw duivelse benzinevoertuig te euthanaseren en deze te vervangen door een elektrisch voertuig dat bij de tijd past.

Het is waar dat een elektrische auto tijdens het rijden geen CO2 uitstoot. Er is dus minder sprake van wat wij ‘lokale vervuiling’ noemen. Maar als we echt over ecologie willen praten, hebben we een bredere visie nodig, zowel in tijd als in ruimte. Want het vuil op een auto beperkt zich niet tot wat er uit de uitlaat komt. Er moet rekening worden gehouden met de hele keten, van productie tot vernietiging. Vanuit deze invalshoek wordt het ingewikkeld en niet slechts een klein beetje.

Zet de hele keten weer in elkaar

Wat de ecologische balans van de elektrische auto zwaar belast, is in de eerste plaats de productie. Productie betekent energie, en dus CO2-uitstoot. Volgens de meeste schattingen kost het bouwen van een elektrische auto ongeveer twee keer zoveel CO2 als een thermische auto. Dit komt door batterijen, die vooral in China worden geproduceerd, met energie uit steenkool. Een beoordeling die Nicolas Meunier, auto-ingenieur, journalist bij het tijdschrift Challenge en auteur van het boek The Clean Car Scam (Hugo Doc), als volgt samenvat: “door te proberen de lokale vervuilende uitstoot te beperken, creëren we een belangrijkere uitstoot op de plaats van productie .

Hierbij moet de energie worden opgeteld die wordt gebruikt om de batterij op te laden. In tegenstelling tot wat de overheidspropaganda ons wil doen geloven, valt elektriciteit niet uit de lucht, dankzij de goede wil van een ecologisch welwillende fee. Om het te produceren heb je altijd een energiebron nodig. In Frankrijk komt het vooral uit kernenergie (we komen hier nog op terug), die geen CO2 uitstoot. Maar in landen als Duitsland en Polen wordt steenkool nog steeds veel gebruikt.

Om de impact op het broeikaseffect vast te stellen, tekenen specialisten een curve die de uitstoot van kooldioxide weergeeft als functie van het aantal afgelegde kilometers. Neem twee auto’s, de ene elektrisch en de andere thermisch. Wanneer elektriciteit de fabriek verlaat, is deze meer vervuilend in termen van CO2, omdat, zoals we al zeiden, de productie van de batterij plaatsvindt. Maar zodra ze gaan rijden, haalt de thermische auto zijn vervuilingsachterstand in, om het zo maar te zeggen: om de eenvoudige reden dat hij tijdens het rijden CO2 uitstoot, in tegenstelling tot de elektrische auto. In het begin is de elektrische auto vervuilender dan de thermische auto. Maar er zullen een aantal kilometers zijn – laten we het X noemen – waarop elektrisch minder vervuilend wordt. De hele kern van de controverse ligt daarom in de schatting van deze limiet.

X voor twijfelachtige schatting

Er zijn tientallen onderzoeken uitgevoerd over de hele wereld, door universitaire onderzoekers (van Cambridge tot Berlijn, New York of Beijing, enz.), autofabrikanten, overheidsinstanties, milieuverenigingen, zelfbenoemde ‘onafhankelijke’ groepen… Resultaat: het is een grote puinhoop. Volgens sommige schattingen zou de elektrische auto minder CO2 uitstoten dan een thermische auto vanaf 17.000 km, volgens anderen vanaf 300.000 km.

Deze verbazingwekkend grote kloof weerhoudt de overheid er niet van om zonder de minste nuance in te grijpen. Met name op de site ecologie.gouv kunnen we lezen dat de elektrische auto “2 tot 6 keer minder vervuilend is over de hele cyclus” . Als we weten dat het aandeel van het transport in Frankrijk wordt geschat op zo’n 30% van de totale uitstoot van broeikasgassen, zou de overstap naar elektriciteit een verre van verwaarloosbaar effect hebben op de opwarming van de aarde. Maar nogmaals, zo eenvoudig is het niet.

Uit zo’n wirwar van tegenstrijdige en uiteenlopende onderzoeken kunnen we absoluut kiezen wat we willen, afhankelijk van de stelling die we willen verdedigen. We kunnen alle onderzoeken van de hand wijzen en blijven vasthouden aan onze vooropgezette ideeën. Een iets subtielere, maar daarom niet minder eerlijke optie zou zijn om alleen die studies te selecteren die bij ons passen.

Als we pro-elektrische auto’s zijn, kunnen we de studie nemen die aantoont dat deze vanaf 17.000 km “schoon” is, en alle andere als farces beschouwen. Als we anti-elektrische auto’s zijn, moeten we vertrouwen op het werk wat resulteert in een waarde van 300.000 km, en alle andere aan de kaak stellen als manipulaties van de auto-industrie. In het ene geval, net als in het andere, handelt het onder invloed van dogmatisme, en dit is niet ons type. Wat kunnen we doen, als we ook maar een beetje eerlijk zijn?

We gaan niet in op de saaie puinhoop van deze onderzoeken (ik heb me er nog een aantal dagen in verdiept om de zaken duidelijk te zien, en ik zweer je dat het echt niet leuk is!). In feite kunnen de verschillen tussen deze onderzoeken door veel dingen worden verklaard: de energie waarmee rekening wordt gehouden, de manier waarop deze wordt geschat, het type auto (hoe groter de actieradius, hoe groter de batterij en hoe duurder de productie ervan), het land waar het voertuig rijdt (afhankelijk of de elektriciteit uit steenkool of kernenergie komt). We moeten ook rekening houden met mogelijke ideologische vooroordelen die onderzoekers beïnvloeden – en die in beide richtingen kunnen werken, afhankelijk van of ze radicalen zijn of voorstanders van de elektriciteitsindustrie

Laten we eens kijken naar de mening van Nicolas Meunier, die er niet van kan worden beschuldigd pro-elektrische auto te zijn sinds hij een boek heeft geschreven waarin het als oplichterij wordt beschreven:

Voor mij is een geloofwaardige waarde dat de elektrische auto minder CO2 uitstoot vanaf 40.000 en 50.000 km.

Kortom, een schatting halverwege tussen de meest pessimistische en de meest optimistische (afhankelijk van waar je vandaan kijkt). En het ligt bovendien – ongeveer – op dezelfde waarde als een schatting die in september 2020 werd uitgevoerd door de Zweedse fabrikant van elektrische auto’s Polestar, waarvan we niet kunnen vermoeden dat het anti-elektrische auto’s zijn, aangezien hij er een aantal verkoopt.

Daar blijft het echter niet bij

Oké, laten we toegeven. Maar is er reden om zonder voorbehoud de “zuiverheid” van de elektrische auto te prijzen? Nou nee, verre van dat. Ten eerste omdat het niet zeker is dat elektrische auto’s dit beroemde aantal kilometers zullen halen, waarna ze minder vervuilend zouden zijn dan thermische auto’s. Het is niet zozeer dat ze op voorhand kapot gaan, nee, want een elektromotor kan heel lang meegaan. Het probleem is dat ze sneller verouderd raken, zoals Nicolas Meunier uitlegt:

“ Het kopen van een elektrische auto vandaag de dag is als het kopen van een videorecorder vlak voor de komst van dvd’s. Hun waarde zal sneller dalen omdat de technische vooruitgang sneller gaat dan die van benzinevoertuigen. Het schandaal is dat je wordt aangemoedigd om van auto te wisselen, zelfs als je er een hebt die nog goed rijdt. De wet tegen geplande veroudering geldt voor alles behalve auto’s.

Elke nieuwe generatie elektrische auto’s maakt de vorige generatie overbodig, dit moedigt ons aan om steeds meer te consumeren, en dus nieuwe auto’s te produceren. En bijgevolg meer te vervuilen.

Aan deze toch al uitgebreide beoordeling moeten we nog een fenomeen toevoegen: het wordt het “rebound-effect” genoemd. Het is niet specifiek voor elektrische auto’s, maar komt meer in het algemeen voor wanneer bepaalde “voordelen” (milieu-, financiële of andere) leiden tot een toename van het gebruik, waardoor deze voordelen teniet worden gedaan.

Omdat mensen bij elektrische auto’s bijvoorbeeld niet naar de pomp hoeven, geen parkeergeld hoeven te betalen (omdat hen vaak parkeren wordt aangeboden) en bovendien de indruk hebben dat ze schoon rijden, zullen ze uiteindelijk de neiging hebben om maken meer ritten in een elektrische auto dan ze met hun benzineauto zouden hebben gemaakt.

Een studie uitgevoerd in 2018 in Zweden en Noorwegen door het Europees Milieuagentschap (Elektrische voertuigen vanuit levenscyclus- en circulaire economieperspectieven ) concludeerde dat 20% van de ritten met een elektrische auto de ritten vervangt die gebruikers te voet of met het openbaar vervoer zouden hebben afgelegd. Dus ook hier weer dezelfde observatie: omringd door een goed ecologisch geweten, rijden we meer, produceren we meer auto’s en vervuilen we meer!

Maar bovenal is er een essentieel punt dat op schandalige wijze wordt genegeerd door liefhebbers van elektrische auto’s: zelfs als het het mogelijk zou maken om de CO2-rekening te verlagen (wat, zoals we hebben gezien, zeer discutabel is), verbergen we de oorsprong van de elektriciteit… die in ieder geval in Frankrijk nucleair is. Het claimen van de “zuiverheid” van het voertuig, terwijl de “vuilheid” van de energiebron die wordt gebruikt om het te laten rijden verdoezelt, is ecologie voor struisvogels. Voor de echte tol zou het toevoegen van kernafval aan de rekening nodig zijn. En wat dat betreft lijdt het geen twijfel dat de elektrische auto grotendeels, en in grote mate, het onderspit zou delven vergeleken met de thermische auto.

We kunnen nog lang discussiëren over de voor- of nadelen van de elektrische auto, maar wat absoluut zeker is, is dat het discours dat erin bestaat deze zonder de minste nuance te kwalificeren als een “schone auto” een gigantische politieke leugen is.

***

Over de auteur

Antonio Fischetti is een wetenschapper van opleiding en is altijd op pad. Hij is de geweldige verslaggever van de redactie, degene die je in zijn krant zeker iets zal leren, van de akoestiek van planten tot de seksualiteit van bedwantsen.

***

Bron hier.

***