Door Rob Walter.

Wind leidt altijd tot investering in twee systemen en dat kost honderden miljarden Euro’s extra. Véél weggegooid geld!

In de komende jaren kan ons land 500 miljard Euro besparen.

Windenergie is niet meer van deze tijd, terwijl iedereen eens dacht dat het dé toekomst was. Want daarmee wordt immers de uitstoot van CO2 verlaagd. Bij nader inzien wordt die echter slechts weinig verlaagd, tegen erg hoge kosten. Terwijl er efficiëntere methoden bestaan om de CO2-uitstoot te verlagen.

Nederland heeft nu nog een goede en betrouwbare elektriciteits voorziening.

In Nederland staan ruim 70 elektrische centrales, ongeveer 50 grote, ongeveer 10 middelgrote, ongeveer 10 vrij kleine (klein is tot de hoeveelheid elektriciteit die nodig is voor minimaal 60.000 huishoudens), en nog meerdere hele kleine. Deze centrales zijn aangesloten op het hoogspanningsnet van 380.000 Volt, 220.000 Volt en 110.000 Volt. Dit hoogspanningsnet verbindt alle centrales met de gebruikers van elektriciteit: industrie en fabrieken en andere grootverbruikers, en via lagere spanningen de “kleinverbruikers” zoals 8 miljoen huishoudens.

Vraag en aanbod iedere seconde in evenwicht

TenneT en technische voorzieningen in het systeem zorgen er voor dat de centrales zodanig regelen dat zij iedere seconde aan de vraag naar elektrische energie voldoen. Dus vraag = aanbod. Ook als er een belangrijke verbinding wegvalt. Of als één of meer centrales uitvallen (wat vaak voorkomt). Daar moet de klant niets van merken.

We hebben al die centrales nodig

Het hele hoogspannings netwerk met alle ruim 70 centrales moet volledig zelfstandig kunnen functioneren. Want als de wind niet waait, en de zon het laat afweten, dan moet de elektriciteitsvoorziening zonder onderbreking blijven doorgaan 1).

Dat is belangrijk, want een periode zonder wind en weinig zon komt meerdere malen per jaar voor. Tot aaneengesloten periodes van wel 3 tot 5 dagen en zelfs langer. Dan willen we ook graag nog blijven leven! Daarvoor is het hebben van een goed functionerend hoogspannings netwerk met al zijn centrales extreem belangrijk. Gelukkig is dit in Nederland goed geregeld.

Het waait niet altijd even hard

De hoeveelheid geleverde windenergie hangt niet alleen af van “of het wel of niet waait” 2). Het waait niet altijd even hard, en de hoeveelheid elektriciteit die een windturbine levert fluctueert met de derde macht van de windenergie. Waait het half zo hard, dan levert hij slechts een achtste van zijn energie (nl. ½ x ½ x ½, dus 12,5 %). Waait het zachter, bijvoorbeeld met een kwart van de snelheid, dan levert hij nog maar een honderdste van zijn energie (nl. ¼ x ¼ x ¼, dus 1,5 %). Wind levert dus relatief weinig elektriciteit! En de centrales op land moeten het verschil bijleveren.

Windenergie heeft z’n langste tijd gehad

Windenergie is op zich voor ongeveer 90% CO2-vrij 3). Daarin is meegerekend de CO2 die uitgestoten wordt bij de productie van de windturbines, het transport, de montage en later afbreken en opruimen van de windturbines. In het verleden is voor windenergie gekozen omdat men dacht “wind is gratis” en dus ook de elektriciteit daar uit is (nagenoeg) “gratis”. Dat komt omdat men de kosten om de elektriciteit uit die windturbines in het elektriciteitsnet te brengen onderschatte.

Wind energie moet absolute voorrang krijgen, zo bepaalde de politiek. Dus als het waait moeten de centrales evenveel afregelen als de opbrengst van de windturbines op dat moment is. Maar wel “hot” stand-by staan voor als de wind wegvalt. De kosten van de centrales worden op dat moment niet door de productie van elektriciteit gedekt, uitsluitend de brandstofkosten vallen grotendeels weg. (“hot” stand-by staan kost bovendien véél gas en kolen en olie). Hoe dat zit, ziet u in figuur 1:

Figuur 1. Aandeel windenergie van gevraagde elektrische energie (gedurende twee maanden) 4).

Bovenstaande figuur laat zien hoe de “groene” elektriciteit uit de windturbines met de tijd fluctueert. Die elektriciteit uit de windturbines wordt aangevuld met energie uit centrales met fossiele brandstof, die dus “grijs” is. Samen leveren zij de gevraagde energie (gevraagd vermogen). In het voorbeeld van dit plaatje is 30% van de gevraagde energie CO2-vrij, dus “groen”. In de figuur komen twee windstille perioden voor, één van drie dagen en één van een dag. Gedurende die twee perioden moeten de centrales het hele gevraagde vermogen leveren, voor de volle 100%. Dat betekent dat we dan alle elektrische centrales nodig hebben. Er kunnen dus géén van de centrales gemist worden. Met windenergie besparen we dus geen centrales! Wel moeten die op een veel lager vermogen draaien of “stand-by” staan 5).

Elektriciteit uit wind is duur

De kosten per kWh van door een centrale geproduceerde elektriciteit worden ruwweg voor de helft bepaald door de kosten voor de brandstof 6). Het andere deel van de kosten bestaat uit kapitaalskosten, onderhoudskosten en exploitatie kosten. Dus als zij afregelen voor de windenergie lopen die kosten gewoon door. Dat zijn de “verscholen” kosten van windenergie. Die maken, samen met de benodigde extra kosten voor infrastructuur, dat de werkelijke kosten van elektriciteit uit windenergie zelfs drie maal zo hoog zijn als de kosten voor elektriciteit uit de centrales in het hoogspanningsnet 7).

Ondanks die hoge kosten hebben we tot nu toe ervoor gekozen om een deel van onze elektriciteit met wind op te wekken om zoveel mogelijk de productie van CO2 te beperken 8).

Twee kostbare systemen

Maar nog erger is dat we in Nederland nu bezig zijn om voor zéér hoge kosten naast elkaar twee nagenoeg complete energiesystemen te bouwen. Als alle plannen voor windturbines uitgevoerd worden, dan zullen we in beide systemen meer dan 500 miljard Euro hebben geïnvesteerd. Hoe dat zit ziet u in figuur 2.

Figuur 2. Het hebben van twee systemen kost vreselijk veel geld 9).

 

Links een systeem van windturbines, die zodra het waait al hun elektrische energie “smijten” in het hoogspanningsnet. Waait het hard dan is dat veel energie, waait het minder dan is het weinig energie. Waait het niet, dan wordt er dus helemaal geen elektriciteit in het elektriciteitsnet geleverd.

Rechts een volwaardig elektriciteits systeem waarin het aanbod van elektriciteit van de centrales iedere seconde de vraag van industrie, bedrijven, gebouwen en huishoudens geheel dekt. Óók de elektriciteit afkomstig van wind. Dit kan dankzij een perfect hoogspanningsnet waarbinnen strenge regels gelden.


Zoals je in figuur 2 kunt zien houden we in Nederland dus twee kostbare systemen in stand:

– één systeem van windturbines en

– één systeem bestaande uit elektrische centrales met daartussen een hoogspanningsnetwerk.

In de linker helft van figuur 2 zijn de windturbines te zien, die als één systeem te beschouwen zijn, samen met hun kabels, omzetting in wisselspanning en transformatoren. De rechter helft van figuur 2 toont het vaste elektriciteits net met zijn centrales en het hoogspannings netwerk dat ze met elkaar verbindt. De dagen dat het niet waait kan dit rechter systeem optimaal werken. Als het wel waait moeten echter in dat rechter systeem centrales afregelen en zelfs stil gezet worden. Maar wel gereed zijn om weer te draaien als de wind minder wordt of gaat liggen. Zij moeten dan “hot” stand-by staan. Dit is een heel kostbare duplicering van elektriciteitsproductie.

Moeten we twee systemen in stand houden?

Ieder systeem vraagt een investering van een paar honderd miljard Euro. Ieder systeem vergt daar bovenop nog hoge onderhoudskosten. Tot nu toe houden we dus twee zeer kostbare systemen in stand. Die kosten, als we door gaan met plaatsen van windmolens, ten minste ieder 500 miljard Euro. Dat is onnodig veel !

Onze energie is te duur

De energie in Nederland is de duurste van Europa. De prijzen liggen hier zelfs 50% boven de toch al hoge gemiddelde Europese energieprijzen. De energie in Nederland is zelfs twee keer zo duur als in Azië en driekeer zo duur als in Amerika. Dit is funest voor het concurrentieniveau van onze industrie en onnodig belastend voor de burger.

Het kan eenvoudig goedkoper

Eenvoudiger en veel goedkoper is het om te gaan naar één elektriciteits-netwerknetwerk met CO2 -vrije centrales. Dat kán, als we kiezen voor kerncentrales. Die zijn betrouwbaar, goed regelbaar en produceren beduidend minder CO2 dan alle andere methoden om elektriciteit te maken. Zeker minder CO2 dan elektriciteit uit windenergie. Daarbij komt dat elektriciteit uit kernenergie goedkoop is. Zeker véél goedkoper dan elektriciteit uit windenergie.


Stop per direct met de bouw van nieuwe windturbines

Na de bouw van de eerste 4 kerncentrales zouden we alle fossiele centrales tegen het einde van hun levensduur moeten vervangen door kerncentrales. Zo blijven de extra kosten marginaal. De kerncentrales moeten we dan niet mee laten regelen met de wind, dat mogen dan alleen de centrales met fossiele brandstoffen doen. Windturbines zouden we niet moeten bijbouwen en het huidige aantal op den duur afbreken 10).

Zo zou veel geld worden bespaard

Honderden miljarden nutteloze investering in het “tweede systeem” zal overbodig worden. Elektriciteit zal in Nederland weer goedkoop worden.

Hadden we maar 20 jaar eerder dit inzicht gehad!

***

Noten

  1. Voor Europa geldt dat gemiddeld jaarlijks ruim 16 dagen nauwelijks stroom uit wind en zon komt. De Duitsers spreken van periodes van “Dunkelflaute”.

  1. De hoeveelheid elektriciteit die een windturbine levert hangt af van de hoeveelheid energie die ter plaatse in de wind zit. En die energie fluctueert zo sterk, dat de gemiddelde hoeveelheid elektriciteit uit een windturbine over een jaar gerekend ongeveer 23% bedraagt van het maximum (dat is wat er op het “naamplaatje” van de turbine staat). Het waait immers niet altijd hard en soms helemaal niet. Je hebt dus een goed regelbare energie bron nodig om dit aan te vullen. De beste bron daarvoor vormen de gascentrales op het land.

  1. Als je niet alleen de gevolgen van elektrische verliezen in transport kabels, transformatie en omzetting wisselspanning / gelijkspanning / wisselspanning meetelt, maar bovendien de CO2 door extra verliezen in de regelende centrales (extra brandstof) meetelt, dan blijkt windenergie zelfs véél minder dan 80% CO2-vrij te zijn.

  1. Sterk vereenvoudigde grafiek van geleverd elektrisch vermogen door windturbines (in procenten van het totale gevraagde vermogen) gedurende een tijdvak van twee maanden. Doordat óók de vraag naar elektrisch vermogen varieert (gedurende de dag tot wel twee maal zo hoog als in de nacht) fluctueert het aandeel windenergie in werkelijkheid erg veel sterker dan goed is weer te geven. Daarom is hier ter vereenvoudiging de daggemiddelde waarde genomen.

  1. Veel mensen denken dat we bij opslag van energie in mega batterijen, of anderszins, het elektriciteitsnet als achtervang niet meer nodig hebben. Dat is niet juist. Die mensen zien niet hoe verschrikkelijk veel energie je nodig hebt om een heel land 3 tot 6 dagen achtereen van elektrische energie te voorzien. Zo’n systeem bestaat nergens in de wereld. En het ziet er ook niet naar uit dat over enkele decennia wel mogelijk is.

  1. De brandstofkosten zijn bij gasgestookte centrales 40-45% van de totale kosten en bij kolencentrales is dat 30-40%. De overige kosten zijn kapitaalskosten, onderhoudskosten en exploitatiekosten.

  1. Zie https://www.climategate.nl/2021/03/de-verscholen-kosten-van-windenergie/

  1. In Nederland hadden we niet zoveel keuze. Wij hebben geen waterkracht en de productie van elektriciteit uit houtsnippers, nu nog goed voor 50% van alle “groene” elektriciteit, dus CO2-vrij opgewekte elektriciteit, moeten we stoppen. Daarvoor worden immers in Noord en Zuid- Amerika en Noord Europa grote oppervlakten natuurlijk bos gekapt. Dat is zeer milieu-onvriendelijk en dat is niet meer van deze tijd.

  1. Hetzelfde geldt voor ons systeem waar niet alleen windenergie hebben, maar ook zonne-energie. Links in figuur 2 zijn dan de windturbines en de zonnecellen, die zodra het waait en/of de zon schijnt al hun elektrische energie “smijten” in het hoogspanningsnet. Waait het hard dan is dat veel energie, waait het minder dan is het weinig energie. Schijnt de zon fel, dan is dat ook veel energie en is het bewolkt, dan is dat weinig energie. En als er geen zon is er géén zonne-energie. Zo varieert hun gezamenlijke energie tussen 0% en 100%.

  1. Ook de productie van “groene” waterstof met windenergie heeft geen zin. Die waterstof zal in een vrije markt toch verdrongen worden door héél véél goedkopere waterstof gemaakt met kernenergie, en wel direct bij de kerncentrale bij ca 900 oC.

***

Petitie – Stop nu met plaatsen van windturbines


Door Ing. Wilco Alteveer (Tegenwind Nederland).

De app groep omwonenden windturbines is samen met andere groepen deze petitie gestart.

Op dit moment staat de teller van het aantal ondertekenaars nog maar op 11.000 stuks.

Dat moeten er nog veel meer worden om indruk te maken bij de nationale politiek.

https://petities.nl/petitions/stop-nu-met-plaatsen-van-windturbines-bescherm-onze-gezondheid-en-het-milieu?locale=nl


Laat deze petitie invullen voor 1 oktober 2024 met naam en plaatsnaam.

Dus vul Ja in bij: mijn naam en plaatsnaam en woonplaats mogen zichtbaar zijn.

Zonder naam en plaatsnaam kan wel, je naam en email zijn dan alleen bekend bij de indiener van de petitie.

Het maakt veel meer indruk met de naam en plaatsnaam eronder.

Deel deze petitie zo veel mogelijk met je omgeving.

***