Oekraïne is alles behalve een democratie

 Gevluchte Oekraïense journalist doet boekje open

Oekraïne is alles behalve een democratie

Geplaatst op 8 augustus 2024 door E.J. Bron

Gevluchte Oekraïense journalist doet boekje open

Westerse politici en media blijven maar volhouden dat in Oekraïne gevochten wordt voor behoud van een democratie. Het is alles behalve dat. Media en religies worden onderdrukt, verkiezingen geannuleerd en zelfs privé-conversaties via Telegram worden afgetapt. Oekraïne wordt gesloopt en het Westen wil van geen vrede weten. Een naar Finland gevluchte journalist Vasyl Muravytskyi doet een boekje open: “Oekraïne is een instrument in de strijd van de VS met Rusland”.

Het is erger dan je denkt

Aan het woord is de naar Finland gevluchte journalist Vasyl Muravytskyi. Hij kreeg in 2017 elf maanden gevangenisstraf maar kwam door internationale kritiek, onder meer van Amnesty International, weer op vrije voeten en vluchtte naar Finland. Zijn veroordeling was vanwege kritiek op het regiem in Kiev dat hem beschuldigde van hoogverraad.

Omdat de conversatie via een tolk verloopt, kunnen in dit artikel geen citaten van Muravytskyi worden weergegeven, maar woorden van gelijke strekking.

De situatie in Oekraïne is dramatisch, in alle opzichten: er is geen vrijheid van meningsuiting, ook niet in de privé-sfeer, vrijheid van religie, in grote delen van het land is maar 2 uur elektriciteit per dag en er sterven tussen de 1.000 en 1.500 Oekraïense soldaten per dag aan het front. Muravytskyi wil maar één ding: vrede en wel zo snel mogelijk: “Het is erger dan je denkt”.

Privégesprekken worden onderschept

Je bent nergens meer veilig om je mening te geven. Zo vertelt Muravytskyi over een voorval waarbij een vader via een privé-chat in Telegram met zijn vrouw en zoon spreekt, enkele links van Russische bronnen deelt en daarmee uiting geeft aan zijn kritiek op de huidige situatie. Het gesprek wordt door de Oekraïense autoriteiten onderschept en de vader wordt veroordeeld tot 10 jaar gevangenisstraf. En dit geval staat niet op zich. Tientallen mensen zij zo al achter de tralies beland.

Muravytskyi spreekt alle retoriek in het Westen over een ‘vrij en democratisch’ Oekraïne tegen. Er is nu zelfs een wet in de maak waarbij het belijden van het christelijk orthodoxe geloof wordt verboden. Kiev en een groot deel van Oekraïne is de bakermat van de christelijk orthodoxie. Reeds in 988 ging het Kievse Rijk onder Vladimir de Heilige tot het orthodoxe christendom over en zou zich over de omliggend gebieden, waaronder het huidige Rusland, verspreiden. Het verbieden van het orthodoxe christendom is het breken van de religieuze banden met Rusland en met het eigen Oekraïense verleden als bakermat.

In de tijd van de Sovjet Unie onder Stalin werden priesters vermoord, zo Muravytskyi, maar het geloof was nooit bij wet verboden. Dat is nu wel wat in Oekraïne staat te gebeuren.

Oekraïne is slechts een gereedschap

In de Westerse media wordt amper aandacht besteed aan de repressie van de bevolking en het de facto uitschakelen van fundamentele mensenrechten en het democratisch stelsel. Muravytskyi verklaart dit omdat volgens hem Oekraïne slechts een gereedschap is van de globale oorlog tegen Rusland, en het gereedschap moet scherp zijn, zo Muravytskyi. Niet dat Muravytskyi eens is met alles wat Rusland doet, maar denken dat Oekraïne een democratie is, is een grote fout. En hoe langer men dat denkt, hoe erger de gevolgen zullen zijn, aldus Muravytskyi.

De bevolking van de door Rusland ‘geannexeerde’ oostelijke gebieden zijn afgesneden van elke Oekraïense overheidsdienst, zoals uitkeringen. Als de gebieden ooit weer aan Oekraïne zouden worden toegewezen, wacht de bevolking gevangenneming of gedwongen verhuizing naar andere gebieden, vermoedelijk naar Rusland. Zij zullen beschuldigd worden van samenwerking met de vijand of van hoogverraad. Hierop staat een gevangenisstraf van minimaal 12 jaar tot levenslang.

Hetzelfde gebeurde in 2014 met De Krim, waarbij ook de overwegend Russische bevolking van overheidsdiensten van Oekraïne werden afgesloten. Muravytskyi sprak zich daarover uit en vond dat je deze mensen juist aangesloten moest houden op de Oekraïense samenleving. Voor die uitspraak die hij in een online artikel deed, zou hij worden gearresteerd en veroordeeld worden tot een gevangenisstraf, waarvan hij na 11 maanden door buitenlandse druk vervroegd vrijkwam. Niet duidelijk wordt hoe lang de oorspronkelijke gevangenisstraf was en of deze beperkt was tot de voornoemde elf maanden.

Banden verbroken

Alle bankrelaties met het door Rusland bezette deel van Oekraïne zijn verbroken. Daarmee zijn de inwoners aangewezen op Russische banken en overheidsdiensten. Hiervoor moesten de inwoners wel het Russische staatsburgerschap aannemen. Dat leidde er weer toe dat automatisch het Oekraïens staatsburgerschap kwam te vervallen. Daarmee maakt Kiev het zelf onmogelijk dat de inwoners van de bezette gebieden ooit nog een bestaan kunnen hebben in Oekraïne.

Volgens Muravytskyi zijn er nog vele honderdduizenden in de bezette gebieden die nog houden van hun land Oekraïne. Maar hoe langer dit duurt, hoe minder dit zal worden, volgens Muravytskyi.

De bevolking van Oekraïne wil vrede

Als deze oorlog nog drie of vier jaar duurt, is het onmogelijk om deze bezette en door Rusland -na referendum- geannexeerde gebieden nog samen te voegen met Oekraïne aldus Muravytskyi. Sommigen zeggen dat dat nu al onmogelijk is vanwege de grote offers die Rusland in deze oorlog heeft gebracht.

Er is nog maar weinig animo voor deze oorlog onder de bevolking. Mensen zijn in meerderheid voor vrede. Mensen vluchten of duiken onder om niet in het leger te moeten waarbij vrijwel zeker is dat je niet levend terugkomt. Slechts 2% van de in het westen van Oekraïne geronselde soldaten, gaat vrijwillig naar het front.

Muravytskyi wil geen antwoord geven op de vraag van interviewer Pascal Lottaz of de meerderheid van de Oekraïners bereid zou zijn om in ruil voor vrede de oostelijke gebieden aan Rusland te laten. Er zijn voorbeelden waarbij mensen die zich uitspraken over dit onderwerp vijf jaar gevangenschap wachtte, zelfs als zo’n uitspraak in privékring werd gedaan.
Muravytskyi noemt een voorbeeld waarbij iemand zijn gedachten tegenover collega’s uitsprak over nieuwe grenzen van Oekraïne. De uitspraken werden opgenomen door een bij hem aangebracht opname-apparaat, vermoedelijk door de Oekraïense geheime dienst aangebracht.

Het is gewoon onmogelijk om een eerlijk antwoord op deze vraag te krijgen, niemand durft zich hierover uit te spreken. Toch zijn veel mensen de oorlog moe. Vooral daar waar essentiële zaken als water of elektriciteit niet meer functioneert of voor slechts enkele uren per dag.

Vrij in Finland

Muravytskyi voelt zich opgelucht in Finland te zijn. Zou hij nu nog in Oekraïne zijn, dan zou hij gevangen worden gezet of vermoord. Dat neemt niet weg dat hij bepaalde uitspraken niet durft te doen, zoals over de kwestie of de bezette gebieden aan Rusland moeten blijven of aan Oekraïne moeten worden teruggegeven.

Muravytskyi ziet met de mogelijke overwinning van Donald Trump als Amerikaans president dat er meer over een einde aan de oorlog wordt gesproken. Trump zou volgens zeggen de oorlog meer aan de Europeanen willen overlaten. De vraag is hoeveel lust de Europese leiders dan nog hebben om zelf de strijd met buurman Rusland voor te zetten.

Een einde aan de oorlog

Muravytskyi heeft weinig vertrouwen in het Europees leiderschap als het gaat om het vinden van een diplomatieke oplossing van dit conflict. Volgens hem zijn er geen Europese leiders die ervaring hebben met de specifieke situatie in zijn land, noch hiervoor de kwaliteiten hebben.

De eerste stap is praten over Oekraïne na deze oorlog.

Helaas is het democratisch proces in Oekraïne dood. Er zijn geen verkiezingen, elf politieke partijen zijn verboden. Een opstand van Oekraïners verwacht Muravytskyi niet, wij zijn een vredig volk. Dit kan zo nog wel vijf jaar doorgaan, volgens Muravytskyi. Hij hoopt dat leiders van Rusland, de VS en China, en misschien toch een paar Europese leiders, bij elkaar komen om over een einde aan de oorlog te gaan spreken.

Op de vraag of Oekraïne zich zou moeten overgeven in ruil voor vrede wil Muravytskyi niet antwoorden, ook al zit hij in Finland. Wel wil hij nog een Chinees gezegde aanhalen: ‘soms is het verliezen van een oorlog een overwinning, en het winnen van een oorlog een verlies’. Hij verwijst daarbij naar de Sovjet Unie dat NAZI-Duitsland op de knieën kreeg, maar daarvoor een onvoorstelbare prijs betaalde (26 miljoen Russische doden).

Niet zozeer de fascistische groeperingen of de corruptie in de regering in Kiev zijn een groot struikelblok voor vrede, maar ook de alom heersende opvatting dat dit een winbare oorlog is. Dat is volgens Muravytskyi onjuist, de Russen hebben meer manschappen en oorlogsmaterieel.

Muravytskyi wil niet dat Oekraïne valt, maar zichzelf kan blijven met haar eigen cultuur. Maar helaas, zo Muravytskyi, is Oekraïne al haar kracht verloren. Vorig jaar was het geboortecijfer het laagste in 300 jaar tijd.

Ook al eindigt de oorlog morgen, het zal volgens Muravytskyi nog vele decennia duren voordat Oekraïne weer is zoals het vóór 2022 was. Een leiderschap dat Oekraïne naar een nieuwe toekomst kan brengen, ziet hij niet. De populatie ter grote van Hongarije heeft het land inmiddels verlaten.

Muravytskyi sluit het gesprek af met te zeggen dat als mensen Oekraïne willen behouden, de oorlog direct moet stoppen.

 EZAZ