Annette Beems over landbouwgif
28-6-2024 ZEVEN VRAGEN AAN
Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier laat onderzoek doen naar de vondst van dinoterb. Het landbouwgif werd afgelopen jaren bij verschillende meetpunten aangetroffen in de Noordkop, waarvan twee keer bij het Zwanenwater.
Hoewel het om kleine hoeveelheden ging en een lobbyorganisatie voor boeren spreekt van meetfouten, neemt het waterschap de kwestie hoog op.
Zeven vragen aan Annette Beems, beleidsadviseur waterkwaliteit.
1.De vondst van dinoterb in het Zwanenwater werd dit voorjaar landelijk nieuws, omdat een ’verboden, gevaarlijk en kankerverwekkend middel’ werd aangetroffen in een natuurgebied. Daarna werd het nieuws door Stichting Agrifacts, een lobbyorganisatie voor boeren, gereduceerd tot meetfout. Wat is het nu precies?
„Het is beslist geen meetfout. We hebben de stof tot tweemaal toe aangetroffen in het Zwanenwater. De eerste keer was in 2022 bij een van onze meetpunten voor de Kaderrichtlijn Water, zeg maar ons standaard meetnet. Daarvan nemen we elke maand de resultaten onder de loep. Bij een van die metingen kwam naar voren dat er dinoterb in het water zat. In 2023 werd het nog een keer aangetroffen. Dat was meer naar het noorden van het Zwanenwater waar we een meetpunt hebben in de afvoersloot. Dit meetpunt is onderdeel van ons meetnet gewasbeschermingsmiddelen. Dit meetnet is erop gericht de kwaliteit van het water zes keer per jaar te testen op bestrijdingsmiddelen. Ook daar werd het eenmalig aangetroffen.”
2.De maatschappelijke kritiek richtte zich al snel op de bollentelers. Komt het daar ook vandaan?
„Laat ik beginnen met te melden dat dinoterb gangbaar was in de aardappel- en graanteelt voordat het in 1998 werd verboden en dat het werd gebruikt als onkruidbestrijder. We hebben geen concrete aanwijzingen van verboden gebruik, maar we sluiten dit nog niet uit. Wat wel opvalt, is dat er geen enkele regelmaat zit in de plekken waar we het middel aantreffen, net als de tijdstippen waarop het gemeten wordt. Ook niet als je het vergelijkt met metingen van dinoterb buiten het Zwanenwater. Terwijl je gewend bent dat gebruik van middelen seizoens- en plaatsgebonden is. We staan voor een raadsel.”
3.Vanuit de agrarische sector werd aangevoerd dat het resten kunnen zijn van vroeger gebruik. Hoe realistisch is dat?
„Dinoterb wordt vrij snel verdund en afgebroken in oppervlaktewater; dan hebben we het over enkele maanden. Dat het ruim twee decennia in het water heeft gezeten, sluiten we daarom uit. Wel zou het ergens in bodemlagen kunnen zitten waarna het door bodemberoering vrij is gekomen. Over de afbraaktijd in de grond is tot dusver niet veel bekend. Dat is iets wat we laten onderzoeken.” 4. Over welke hoeveelheden hebben we het eigenlijk? „Geen jerrycans in ieder geval. Als je op het internet kijkt kan je het tegenwoordig nog wel krijgen, maar alleen in hoeveelheden die passen bij gebruik in laboratoria. De norm die we gebruiken bij het meten, ligt ook op dertig nanogram per liter. Om een indruk te krijgen: een nanogram is een miljardste deel van een gram. Het zijn minuscule hoeveelheden die we hebben aangetroffen. Dat we het desalniettemin hoog opnemen, geeft aan hoe giftig de stof is. Één druppel kan al funest zijn voor het waterleven.”
5.Zou het afkomstig kunnen zijn van particulieren?
„Ook dat sluiten we niet uit. Al zitten de hobbyisten met moestuinen op andere locaties dan waar het is gemeten. Dus dan verwacht je dat de alarmbellen ergens anders afgaan.”
6.De Nederlands Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) controleert agrariërs op gebruik van bestrijdingsmiddelen. Toen ze in 2022 42 sierteeltbedrijven controleerde, bleek bij de helft iets mis. Niet zelden gingen ze af op tips van waterschappen. Kunnen jullie zelf iets doen als iets vreemds gemeten wordt?
„Zeker. Behalve dat we partijen als de NVWA, de omgevingsdienst en milieupolitie kunnen inseinen, hebben we zelf ook een afdeling handhaving. Ze houden toezicht en adviseren over regels. Als ze overtredingen constateren, kunnen ze boetes uitdelen, dwangsommen opleggen en ook bedrijfsactiviteiten stilleggen.”
7. Kunnen we dergelijke acties gaan verwachten na metingen van dinoterb?
„Dat kan alleen als we overtredingen constateren en dat is nu nog niet het geval. Eerst wachten we het bronnenonderzoek af. Daarvoor duiken we opnieuw de boeken in om te leren over de stof en gaan we experts interviewen. Ook laten we een data-analyse los op de metingen. Hopelijk kunnen we daarna gerichter zoeken.”
Lars van der Bel
RIVM
Naar aanleiding van vragen van bezorgde burgers heeft het RIVM onderzoek gedaan naar gezondheidsrisico’s van dinoterb. Het RIVM keek naar een worst-casescenario: dagelijks zwemmen in water met de hoogste aangetroffen concentratie dinoterb. De conclusie is dat er dan geen gezondheidsrisico’s zijn te verwachten. Bij duiken, varen, spelen en besproeien van de tuin verwacht het RIVM ook geen risico’s
Noordhollands Dagblad
1 reacties :
Natuurgrond, landbouwgrond, steden, dorpen, de grond en het water in Nederland is 1 grote gifbelt. Eerdaags krijgen we, na de Corona crisis, de stikstofcrisis, de Co2 crisis, de Klimaatcrisis een nieuwe gif crisis. Gif, ook wel gewasbeschermingsmiddelen genoemd is jaar in jaar uit met goedvinden van de Overheid gebruikt. Beslissingen over dit onderwerp zijn door diverse Regeringen zijn genomen door Politici die of corrupt zijn/waren of niet van toeten nog blazen weten. Een ambtenaren apparaat wat alleen bezig is met de hoogte van hun salaris en de promotiekansen. Ziedaar bestuurlijk Nederland, het is een zooitje.
Een reactie posten