Van een onzer correspondenten.

Ministeries kunnen indirect, via ‘slushfunds’ zoals de Postcodeloterij, miljoenen terecht doen komen bij de organisaties die hun voorkeur hebben.

Door Lucas Bergkamp, arts en advocaat te Brussel.

Het voeren van juridische procedures is erg duur. Daarom hebben procederende belangenorganisaties, zoals Urgenda, Milieudefensie en Greenpeace, veel geld nodig. De staat subsidieert en gaat daarbij zeer selectief te werk. De favoriete clubs van de ministeries komen steevast als enige in aanmerking en dat willen ze graag zo houden. Een kniesoor die er om maalt dat de rechtsgelijkheid ver te zoeken is en de netwerkcorruptie welig tiert. Bovendien kunnen de ministeries indirect, via ‘slushfunds’ zoals de Postcodeloterij, miljoenen terecht doen komen bij de organisaties die hun voorkeur hebben. Door de macht van het geld kan de overheid zo de algemeen belang-actie sturen en bewerkstelligen dat alleen juridische procedures gevoerd worden om de door de overheid gesteunde doelen te bereiken. Geld spreekt ook hier.

Om het recht naar je hand te zetten, zo weten de belangenorganisaties die de weg naar de rechtszaal goed kennen, moet je een beroep doen op het geweten van de ‘dappere’ rechter.


De rechter is passief en gaat af op de informatie die door de partijen worden aangedragen. Daarom is het voor de belangenorganisatie en de overheid van groot belang dat de verdedigende partij (de verweerder) geen onwelgevallige feiten aandraagt. De eerste klimaatzaak van Urgenda werd dan ook gevoerd tegen de staat, die slap verweer voerde en de activisten nauwelijks tegensprak. De ‘feiten’ werden door Urgenda en het ministerie voorgekookt en de rechter werd met verwijzing naar het IPCC voorgehouden dat er ‘wetenschappelijke consensus’ en een grote mate van unanimiteit in beleidskringen zouden bestaan.

Omdat van tegengas geen sprake was, baseerde de rechter zich, ook ten aanzien van de stand van de klimaatwetenschap, op de desinformatie die door Urgenda en het ministerie was aangedragen. Zo kon de rechter tot drie keer toe concluderen dat er sprake is van een ‘klimaatcrisis,’ ofwel ‘gevaarlijke klimaatverandering’, volledig veroorzaakt door de menselijke uitstoot van CO2. Dit zou zijn vastgesteld door de klimaatwetenschap. Je reinste sciëntisme en bovendien gebaseerd op een selectief feitenrelaas en een nog selectievere juridische analyse.

De schade is niet te overzien


Omdat het om een ‘mensenrecht’ gaat, hoeft de rechter zich niet te verdiepen in de kosten van het geëiste klimaatbeleid: ‘als we niets doen, gaan de mensheid en de planeet ten onder,’ zo is de redenring. Alsof het kostbare klimaatbeleid dat de overheid ons heeft opgedrongen gelijk staat aan ‘niets doen’. Bovendien schept het klimaatbeleid zelf gevaren die uitstijgen boven de gevaren van klimaatverandering, maar daarover hoor je de actiegroepen en de rechter nooit.

Zie voor het gehele artikel, hier.

***

Dr. Lucas Bergkamp is arts en advocaat te Brussel. Hij houdt zich bezig met Europees recht en de relatie met internationaal en nationaal recht, met name op het vlak van risico-regulering.

***