Even tussen neus en lippen meedelen dat de hedendaagse landbouw niet duurzaam is? Het is niet voor het eerst. Wie er ook over natuur, voedsel of landbouw schrijft – Yvonne Hofs, Mac van Dinther, Jean-Pierre Geelen, Caspar Janssen – een zuur zinnetje over de landbouw ontbreekt nooit. Boeren zijn notoire actievoerders, de Volkskrant kan er ook wat van.
Voor Joost van Kasteren was de campagne aanleiding om publiekelijk zijn abonnement op te zeggen. Van Kasteren studeerde in Wageningen, was voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Wetenschapsjournalisten, is hoofdredacteur van opinieblad Vork over voedsel en landbouw, is links en begaan met het milieu, en las de krant een halve eeuw. ‘Ze hebben een Grachtengordelbeeld van de landbouw. Zo vooringenomen.’
DE VOLKSKRANT IS TE NEGATIEF OVER DE NATUUR
Allereerst is de krant te negatief over de natuur. Cijfers van het CBS geven aan dat die echt niet op omvallen staat. Met de biodiversiteit op land gaat het inderdaad niet zo goed (de index daarvoor is sinds 1990 met 20 procent gedaald), maar met de natte fauna wél: de index dáárvoor is met 50 procent gestegen. Ook wetenschapsjournalist Arnout Jaspers wijst erop, in zijn boek De stikstoffuik, dat je anders tegen de staat van de natuur kunt aankijken.
Verder valt de stelling te verdedigen dat landbouw met een hoge opbrengst per hectare beter is voor de wereldwijde natuur dan biologische landbouw zonder kunstmest en pesticiden. Recente metingen geven aan dat het oogstverlies door biologische landbouw in Noord-Europa tot boven de 50 procent kan oplopen. Let wel, de toonaangevende site Our World in Data ziet grondbeslag van de landbouw als dé oorzaak van aantasting van de natuur. Als er bij biologische landbouw de helft minder opbrengst is, heb je tweemaal zoveel grond nodig. Simple comme bonjour.
KRANT LAAT MAAR ÉÉN KANT HOREN
Biologisch voedsel (gepromoot in de Europese Green Deal en de Farm-to-Fork-strategie van Frans Timmermans en Diederik Samsom en overgenomen door landbouwministers) neemt een grotere hap uit de beschikbare grond en vernietigt dus meer natuur dan gangbare landbouw. Daar mogen ze bij de Volkskrant anders tegenaan kijken, maar ze dienen volgens de wetten van de objectieve journalistiek wel te melden dat over de toekomst van de landbouw een serieus debat gaande is en de krant bewust maar één kant laat horen.
Het zijn per slot van rekening niet de eersten de besten die de opvatting steunen dat de gangbare landbouw wel degelijk duurzaam is. Aan de beste landbouwuniversiteit ter wereld denkt het merendeel van de onderzoekers daar zo over. Louise Fresco (ex-topvrouw bij de Verenigde Naties en de Wageningen University) schreef in haar NRC-column: ‘Hoe je het ook meet – CO2 per gram geproduceerde eiwit of water per kilo tomaat – de Nederlandse landbouw is duurzamer en milieuvriendelijker dan die elders.’
Op de eerder genoemde site Our World in Data (in Oxford, ook geen misselijke universiteit) staan grafieken en tabellen die uitwijzen dat een hoge opbrengst de natuur beschermt. Onderzoeker Hannah Ritchie schreef: ‘Zich uitbreidende landbouw is de belangrijkste aanjager van de vernietiging van ’s werelds wildernis.’
Dan is er nog een bruisende wereldwijde intellectuele stroming, het ecomodernisme, die stelt dat geavanceerde technologie zoals kernenergie, maar ook de moderne landbouw (inclusief genetische modificatie!), beter zijn voor natuur en milieu dan atavistische concepten van landbouw uit de tijd van Ot en Sien.
Er bestaat een berg aan feiten, grafieken, tabellen en deskundigen die aangeven dat de gangbare landbouw behoorlijk duurzaam is (al kan het natuurlijk altijd beter). Vanzelfsprekend kun je kritiek geven op die gegevens en deskundigen betitelen als domrechts, extreem-rechts, radicaal-rechts of rechts-populistisch (aanduidingen waar de Volkskrant zo graag mee strooit). Maar je kunt niet ontkennen dat er een berg ís.
Elsevier
0 reacties :
Een reactie posten