Het raadscafé, hoe bevalt dat?

 

HOLLANDS KROON - NIEUWE NIEDORP Hollands Kroon begon er eind 2022 mee 

Winnie van Galen 23-1-2024

Niet meer met de stress in je lijf op een gehaaste manier aan de gemeenteraad uitleggen wat je dwars zit. Maar in alle rust in een huiselijke setting je verhaal doen. Zie daar, het verdwijnen van het vragenuurtje en de geboorte van het raadscafé, ruim een jaar geleden. 

Een terugblik met drie raadsleden uit Hollands Kroon. Dorpshuis Prins Maurits, donderdagavond. Omgeven door kolvend en biljartend volk druppelen bezoekers van het raadscafé het etablissement binnen. In het voorgedeelte van het café staan koffie en versnaperingen klaar. 

Een van de aanwezigen is Henk van Gameren, een boomlange vriendelijke kerel en fractievoorzitter van LADA. In een gesprek een dag later over de betekenis van het raadscafé bekent hij eerlijk dat hij er concurrentie van ondervindt. 

De maandelijkse openbare fractievergaderingen van deze als protestpartij ontsproten beweging trekken minder bezoekers dan voorheen. Van Gameren kan er wel om lachen. Bezoekers en raadsleden tijdens het raadscafé afgelopen donderdag in Dorpshuis Prins Maurits. 

Het is een constatering, meer niet. 

Hij is een van de raadsleden die steevast met dit rondreizende raadscafécircus meebeweegt. Ongeacht of het neerstrijkt in Westerland, Kreileroord, Lutjewinkel of Den Oever. De LADA-voorman karakteriseert het raadscafé als ’informeel en laagdrempelig’. 

Voor burgers is het een fijne setting om aan politici uit te leggen wat ze zoal bezighoudt, maakt hij duidelijk. Dat informele decor brengt overigens wel een risico met zich mee: de valkuil dat je, meegesleept door emoties van bezoekers, iets belooft of toezegt wat niet is waar te maken. 

Zwijgen 

Vandaar dat hij er eerder het zwijgen toe doet dan al te toeschietelijk reageren. „Bij onze openbare fractievergaderingen kun je veel vrijer praten. Als iemand met een verhaal over ruzie met zijn buren bij ons komt zeg ik: wij kunnen hiervoor geen oplossing bedenken. U moet uw probleem voorleggen aan een rechter.” 

,,Zoiets zal ik bij het raadscafé minder snel zeggen. Ik voel me daar minder frank en vrij. Vanwege het informele samenzijn wek je al snel verwachtingen. Vandaar dat ik daar niet zo snel een advies zal geven, of het gesprek een bepaalde richting opduwen.” 

Neemt niet weg dat hij het raadscafé ’een goeie vorm vindt’ in de interactie tussen burgers en politici. „Het zijn bijeenkomsten die verbindend werken, het maakt de kloof tussen inwoners en politiek kleiner omdat het laagdrempelig is.” Het feit dat het raadscafé iedere maand op een andere locatie in Hollands Kroon te vinden is, pakt volgens Van Gameren eveneens positief uit. 

„Het geeft burgers het gevoel dat raadsleden betrokken zijn bij de kwesties die ze aankaarten. En ze hoeven niet heel Hollands Kroon door te rijden om iets duidelijk te maken. Het kan dichtbij huis.” 

Bijna nooit 

,,Tijdens het inspreekuur werd er bijna nooit een vraag aan een inspreker gesteld. Bij het raadscafé gebeurt dat wel. En andersom ook. Er wordt geregeld aan me gevraagd van welke partij ik ben.” 

Al met al zijn de raadscafés ’top geweest en goed geregeld’, vindt Van Gameren met een minpunt voor de verstaanbaarheid van de gesprekken in Prins Maurits. „Het was mij te lawaaiig, ik kon het soms niet goed volgen.” 

Afgezet tegen het vragenuurtje, waar de inspreker nauwelijks tijd had (vijf minuten) om zijn of haar verhaal af te steken, gaat het er bij het raadscafé een stuk relaxter aan toe, vindt VVD-raadslid Petra Borst. „Je hebt tijd om te luisteren en vragen te stellen, de zin en de onzin eruit te filteren. Je haalt info op. We kunnen burgers verder helpen door een visitekaartje af te geven, misschien met een ambtenaar te bellen, zonder op hun stoel te gaan zitten.” 

Emoties 

,,Niemand vindt het raadscafé eng, heel anders dan wanneer je achter een spreekgestoelte staat met 29 raadsleden die je aangapen. Je kunt nu je emoties kwijt in plaats van stotterend door de zenuwen je verhaal te doen. Bij het vragenuurtje moest het allemaal snel, snel. De onderwerpen werden vaak afgeraffeld. En het mooie is: wie iets wil aankaarten heeft tijdens het raadscafé drie keer de mogelijkheid om zijn verhaal te doen, met steeds weer andere raadsleden aan je tafel. Dat levert een grotere verscheidenheid aan vragen en inzichten op. Ook dat zie ik als een enorme meerwaarde.”

Jan Dijkshoorn, raadslid voor de christendemocraten in Hollands Kroon, toont zich eveneens enthousiast over de werking van het raadscafé. 

„Ik vind het een fantastisch mooi systeem. Raadsleden en bezoekers bewegen gemakkelijk naar elkaar toe. Het geeft het idee dat je dichtbij de burger bent. Tijdens het vragenuurtje was er geen discussie, de bedoeling van de insprekers werd niet echt duidelijk. Nu hebben we tijd voor elkaar, het is toegankelijk en gemoedelijk, we kunnen gemakkelijker vragen stellen. Onderwerpen die worden aangekaart leveren ons vaak nieuwe inzichten op. Ik kan nu niet een-twee-drie een voorbeeld verzinnen, maar het raadscafé werkt verhelderend.” 

Niet eenvoudig 

Op de vraag wat het raadscafé tot op heden concreet voor burgers heeft opgeleverd, antwoordt Dijkshoorn: „We kunnen voor een terugkoppeling zorgen richting het ambtelijk apparaat. Maar waar we eerlijk in moeten zijn: veel zaken zijn niet eenvoudig zo maar even te veranderen.” 

,,Ik ben het met Van Gameren eens dat je moet oppassen iets te beloven. Die neiging kan er al snel zijn. Terwijl wij veelal ook de achtergronden niet kennen waarom zaken gaan zoals ze gaan. 

Noordhollands Dagblad