Sinds jaren is de bloembollensector in transitie ...

Column: Jaap Bond: Bloembollensector in transitie

Tekst: Jaap Bond 4 januari 2024

De Bloembollensector is onderdeel van de Nederlandse Tuinbouw sector. Deze Tuinbouwsector is niet alleen goed voor een omzet van €40 miljard Euro per jaar`(waarvan €14,1 miljard voor de sierteeltsector), maar ook een sector die op heel veel gebieden de beste van de wereld is. Toch staat de sector onder druk. Als het gaat om gebruik van water, bodem en gewasbeschermingsmiddelen dan zien we dat de consument steeds kritischer en veeleisender wordt.

De sector is zich daar heel goed van bewust en is al jaren bezig met investeren in kennis en innovatie om het middelengebruik, watergebruik en energiegebruik terug te dringen en bodemkwaliteit te verbeteren. In deze context hoor je vaak het jaartal 2030 voorbijkomen. De laatste tijd zie je in de politieke discussie dat dit jaartal ter discussie wordt gesteld en daar ben ik erg blij om. Waarom?

Om twee redenen die ik wil delen. De eerste is dat door dit jaartal te noemen het lijkt alsof de sector nu gaat beginnen met verduurzaming wat absoluut niet klopt. De sector is al tientallen jaren bezig met verduurzaming. De tweede is dat ook na 2030 dit proces doorgaat. Het stopt niet in 2030! Verder is het zo dat als je praat over de ontwikkeling van nieuwe, resistente soorten dit 15 à 20 jaar duurt. Per soort!

Daarnaast is er ook iets dat mij stoort en dat is de manier waarop wordt gemeten. Nu wordt gerekend met gebruikte gewasbeschermingsmiddelen kilo’s per hectare. Als het gaat om datgene wat je achterlaat in water, bodem en milieu dan moet je niet meer meten ‘per kilo’’ maar moet je meten wat je achterlaat in water, bodem en milieu. Daarbij heb je meer kilo’s groene middelen nodig om hetzelfde resultaat te bereiken o.g.v. virussen en onkruidbestrijding. Dat vraagt om een andere manier van meten. Dat vraagt om een andere manier van controleren en handhaven.

Transitie

Sinds jaren is de bloembollensector in transitie en wij zijn niet de enige. We werken nauw samen met alle partijen die actief zijn in de open teelt. De LTO, BO Akkerbouw, aardappelen en uien sector en Glastuinbouw Nederland zijn belangrijke partners voor ons. We stemmen af wie wat gaat onderzoeken, we hebben samen een database waar we al onze gezamenlijke kennis in stoppen en onze CEMP's (Coördinator Effectief Middelen Pakket) werken nauw samen als het gaat om de middelen van de toekomst.

Geïntegreerde teelt is de term die wij gebruiken om aan te geven dat het gaat om een totaalpakket van maatregelen die we moeten gebruiken om de transitie naar een duurzame en toekomstbestendige sector te bewerkstelligen. Dat is dus niet alleen biologisch maar het totale palet aan mogelijkheden die benut moeten worden om de doelstellingen te halen zoals veredeling, nieuwe middelen, robotisering en mechanisatie en een andere manier van meten. De sector is daar dus volop mee bezig.

AVV

Sinds 2022 heeft de sector een zogenaamde AVV, dat staat voor Algemeen Verbindend Verklaring. Daarmee krijg je toestemming van de Minister van LNV om bij elke bloembollenteler €50- per ha. Te innen voor een periode van 5 jaar. Dat geld moet worden ingezet voor fundamenteel onderzoek. Dat wil zeggen dat als de resultaten van zo’n onderzoek goed zijn ze ook gebruikt kunnen en mogen worden in de praktijk. Sinds het verdwijnen van de vroegere productschappen was dit een van der nadelige gevolgen die nu de verschillende sectoren beginnen op te breken.

Zodoende hebben ook de BO Akkerbouw en Glastuinbouw Nederland een dergelijke AVV zodat ook zij fundamenteel onderzoek kunnen doen om zo te kunnen voldoen aan de steeds hogere wordende eisen die aan de open teelt worden gevraagd. Voor de bloembollensector komt dat neer op een bedrag van €10,7 miljoen dat de sector investeert in onderzoek dat moet leiden tot verduurzaming van de sector en dat ervoor moet zorgen dat heel veel mensen in en buiten ons land nog lang kunnen blijven genieten van ons prachtige product dat mensen blij en vrolijk maakt tijdens de Keukenhof, de bloemencorso’s, de lentetuinen en natuurlijk in je eigen tuin.

Jaap Bond is sinds vier jaar voorzitter van de Koninklijke Algemeene Vereeniging voor de Bloembollencultuur en boegbeeld van de Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen. Daarvoor was hij twaalf jaar gedeputeerde in de provincie Noord-Holland en vanuit die functie was hij betrokken bij de oprichting van twee Greenports in Noord-Holland (Noord-Holland-Noord en Aalsmeer) en later bij de oprichting van de Greenport Nederland, waaruit kort daarna het 1e Tuinbouwakkoord voortkwam.

Tekst: Jaap Bond