Van een onzer correspondenten.

De wereld reageerde vol lof op het resultaat van de klimaattop in Dubai. De koolstofprijs laat zien dat het bedrijfsleven er niet erg van onder de indruk is. Intussen worstelt de EU met de al bestaande plannen.

Ruim een week na de als succesvol beoordeelde klimaattop in Dubai volgen de eerste ontnuchterende observaties, schrijft NRC klimaatredacteur Paul Luttikhuis:

De toonzetting van het akkoord is ‘zwakker dan zwak’


Eind vorige week wees de Financial Times op de dalende prijs voor emissierechten. En deze week kwam het Europees Milieuagentschap met een analyse waaruit blijkt dat het voor de Europese Unie een behoorlijke uitdaging wordt om haar klimaat- en milieudoelen voor 2030 te halen.

De lage CO2-prijs laat volgens de Britse zakenkrant zien dat bedrijven op basis van het in Dubai gesloten akkoord kennelijk niet erg beducht zijn voor nieuwe, grote ambities in het klimaatbeleid. De toonzetting van het akkoord is ‘zwakker dan zwak’, oordeelt koolstofmarktanalist Yan Qin van de London Stock Exchange. Van „een oproep” om bij te dragen aan de energietransitie zal niemand in het bedrijfsleven wakker liggen.

Een tweede belangrijke klimaatdoelstelling zal vrijwel zeker gemist worden.


Daar komt bij dat de onderhandelingen over een uitbreiding van de emissiehandel zijn mislukt. Daarover zijn in het akkoord van Dubai dan ook geen afspraken gemaakt. Volgens persbureau Reuters was het vooral de Europese Unie, met het grootste en meest succesvolle emissiehandelssysteem (ETS) ter wereld, dat zich tegen een deal verzette. De bedoeling was om via de Verenigde Naties een gecentraliseerd systeem te creëren om emissies af te kopen met behulp van compensatieprojecten, zoals investeringen door rijke landen in energie-efficiency of in elektrisch openbaar vervoer in arme landen.

Dat voorstel is al in het Klimaatakkoord van Parijs (2015) vastgelegd, maar nooit goed uitgewerkt. De EU verzette zich ertegen uit vrees dat het eigen ETS daardoor zou worden afgezwakt. Volgens de EU zou het toezicht op zo’n gecentraliseerd systeem niet stevig genoeg worden, met risico’s voor de kwaliteit van de projecten.

De meeste ontwikkelingslanden waren echter voor, en kregen daarbij steun van de Verenigde Staten. De Amerikanen vonden dat strengere regulering te belastend zou zijn voor veel ontwikkelingslanden met beperkte middelen.

‘Dit is een tegenslag voor de CO2-markten’, aldus Lina Barrera van Conservation International, een organisatie voor natuurbehoud. ‘Partijen en bedrijven die geïnteresseerd zijn in deelname aan deze markt weten voorlopig niet wat ze kunnen verwachten. Het hele proces om een CO2-markt van de grond te krijgen wordt vertraagd.’

Het verzet kwam onder anderen van Eurocommissaris Wopke Hoekstra. Dit soort projecten moet ‘verifieerbaar, certificeerbaar en transparant’ zijn, zei hij in Dubai. Als ze niet voldoen aan de hoge standaard van het Europese handelssysteem zou dat alleen maar leiden tot concurrentievervalsing en dus ten koste gaan van het Europese bedrijfsleven.


Het halen van het belangrijkste klimaatdoel voor de korte termijn, een reductie van broeikasgasemissies met 55 procent in 2030 (ten opzichte van 1990), is volgens de analyse van het EEA ‘waarschijnlijk maar onzeker’. Maar een tweede belangrijke klimaatdoelstelling zal vrijwel zeker gemist worden. De EU heeft afgesproken om meer CO2 uit de lucht te halen door middel van landgebruik – in de praktijk komt dat neer op bomen planten en beter omgaan met de bodemgesteldheid.

‘Onze analyse laat zien dat de lidstaten veel meer actie moeten ondernemen om de Europese milieu- en klimaatambities in 2030 te verwezenlijken’, zei Leena Ylä-Mononen, directeur van het EEA, in een reactie. Dat lukt volgens haar alleen bij ‘volledige implementatie van de huidige wetten, meer investeringen in toekomstbestendige technologieën en het centraal stellen van duurzaamheid in al het beleid.’

Komend voorjaar moet Hoekstra de nieuwe Europese klimaatambities voor de periode tot 2040 verdedigen.

***

Voor het gehele, uitgebreide artikel, zie hier.

***