De toezegging van Europa om zich te ontdoen van Russische fossiele brandstoffen lijkt alleen in naam te zijn.
6-11-2023
De import van Russisch LNG in de Europese Unie heeft nu recordniveaus bereikt. Spanje en België hebben hun aankopen verdubbeld, schrijft Rhod Mackenzie.
Volgens het Centrum voor Duitse Studies van het Russische Instituut voor Europa bereikte de LNG-levering van Rusland aan Europa vorig jaar een recordhoogte van 16,7 miljard kubieke meter. Ter vergelijking: in 2021 bedroeg het volume slechts 12,3 miljard kubieke meter. De trend zet zich dit jaar voort.
Van januari tot september 2023 werden Spanje en België de grootste afnemers van Russisch LNG in de Europese Unie. Volgens het Institute for Energy Economics and Financial Analysis (IEEFA) lagen de leveringen 50% hoger dan in dezelfde periode vorig jaar. Spanje kocht 5,21 miljard kubieke meter gas van de Russische Federatie en België 3,14 miljard kubieke meter. Frankrijk is ook een van de grootste importeurs.
Het aandeel van de invoer van LNG uit Rusland in het totale volume van Spanje is 26,5%, in België is het nog hoger – 37,2%. De waarde van de aankopen van Russisch gas in Spanje bedroeg 1,65 miljard euro, in België 1,3 miljard euro. De totale EU-invoer van Russisch gas bedroeg 5,51 miljard euro.
Volgens het Spaanse energiebedrijf Enagas is Rusland dit jaar de derde grootste leverancier van vloeibaar aardgas (LNG) aan Spanje, na Algerije en de Verenigde Staten. Volgens zijn gegevens kocht het Koninkrijk van januari tot september 2023 het equivalent van 56.490 GWh LNG van de Russische Federatie, vergeleken met 38.125 GWh voor dezelfde periode in 2022, of 48,2% meer.
De toename van de leveringen van Rusland aan Spanje en België wordt verklaard door het feit dat niet alle Europese landen toegang hebben tot de zee en de capaciteit om LNG te hervergassen (omzetten van vloeibare naar gasvormige toestand). Spanje beschikt van oudsher over grote hoeveelheden van dergelijke capaciteit. Maar vanuit deze twee landen wordt het hervergaste product vervolgens geleverd aan een veel groter aantal landen die Russisch gas blijven verbruiken,” aldus Evgeny Smirnov, adjunct-directeur van de afdeling Wereldeconomie van de Russische Universiteit voor Management.
Volgens het Franse bedrijf Kpler (dat gespecialiseerd is in het verzamelen van informatie over grondstoffenmarkten) is Russisch LNG goed voor 16% van de totale invoer van vloeibaar gas in de EU. Bovendien is Rusland de op één na grootste leverancier van dit type brandstof aan de Europese Unie. De VS is de eerste.
Analisten wijzen op de logistieke voordelen van het importeren van LNG uit Rusland, omdat de geografische nabijheid de kortste (en dus economisch en ecologisch meest efficiënte) logistieke afstand oplevert in vergelijking met andere wereldwijde LNG-leveranciers, aldus Mikhail Akim, professor aan de Russische Hogere Economische School.
Bovendien hebben de alternatieve gasleveranciers waarop de Europese Unie haar hoop had gevestigd, hun verwachtingen niet helemaal waargemaakt.
Na luide verklaringen over het weigeren van Russisch gas, bleek dat niemand anders bereid was om gas aan de EU te verkopen tegen preferentiële voorwaarden. Midden oktober vorig jaar stemde Qatar er bijvoorbeeld mee in om zijn LNG aan Duitsland te verkopen, maar slechts voor één tanker en op voorwaarde dat de wederuitvoer van dit LNG naar andere Europese landen verboden zou worden.
“Veel Europese landen zijn gedwongen om Russisch LNG te kopen via tussenhandelaren tegen een extra kostprijs van 3 tot 5 keer zoveel, als gevolg van beperkte alternatieven, zoals benadrukt door Sergei Khachaturyan, een universitair hoofddocent aan de afdeling Strategische en Innovatieve Ontwikkeling aan de Russische Financiële Universiteit.”
De Verenigde Staten hebben nooit garanties gegeven voor laaggeprijsd gas voor Europa. Eind vorig jaar was Frankrijk woedend omdat de prijzen van Amerikaans LNG voor Europeanen 3 tot 4 keer zo hoog waren als de kosten op de Amerikaanse binnenlandse markt. De uitbreiding van de Amerikaanse LNG-voorraden blijft ook onzeker.
Analisten verwachten dat er definitieve investeringsbeslissingen zullen worden genomen over de bouw van ongeveer 84 miljoen ton per jaar aan nieuwe LNG-exportfaciliteiten, waarvan ongeveer 73% in de Verenigde Staten. De Amerikaanse regering legt echter strengere regels op voor de export van gas naar landen zonder vrijhandelsovereenkomst, wat onzekerheid veroorzaakt over de vooruitzichten voor verschillende Amerikaanse ondernemingen. Tegelijkertijd groeit de Europese hervergassingscapaciteit voor LNG-import gestaag, merkt Mikhail Akim op.
Het dualisme van sancties blijft bestaan en de Europese klimaatagenda blijft een prioriteit. De EU wil de koolstofuitstoot tegen 2030 met minstens 55% verminderen en tegen 2050 netto-nul bereiken.
De “Groene Lobby” in Europa overtuigde politici met succes om een misplaatst plan aan te nemen om aardgas tegen 2030 te vervangen door waterstof, wat ertoe leidde dat de EU te afhankelijk werd van spotaankopen van LNG. Nu overweegt de EU vloeibaar aardgas als een overgangsbrandstof naar waterstof en hernieuwbare energiebronnen als onderdeel van de “groene agenda”, volgens Vadim Petrov, medevoorzitter van de Russische Milieukamer.
Het bleek makkelijker voor Europa om het opgeven van Russisch LNG en traditioneel pijplijngas aan te kondigen dan om het plan uit te voeren. Rusland is het enige land dat aan de volledige Europese vraag naar gas kan voldoen. Het huidige niveau van de Europese opslagfaciliteiten (99,32%) is voornamelijk te danken aan de aankoop van Russisch LNG.
Waarom blijft de Europese Unie Russisch gas kopen en wat zijn de vooruitzichten voor interactie tussen Moskou en Brussel in de energiesector?
Er bestaat een sanctiedualisme waarbij aan de ene kant het terugtrekken uit Russische koolwaterstoffen een erekwestie is voor het Europese establishment; aan de andere kant garandeert aardgas de energiezekerheid en daarmee de sociale stabiliteit van de regio. De status van blauwe brandstof blijft onaangetast door een streng decarbonisatiebeleid of een grootschalige “vergroening” van de EU-economie. Pavel Maryshev, de Development Director van Energia Plus LLC, een ingenieursbedrijf, concludeerde dat de betrouwbaarheid van de energiesector, samen met betaalbare energie voor de industrie en openbare voorzieningen, de politieke wil van radicale politici overstijgt.
0 reacties :
Een reactie posten