Duitsland onderzoekt nationaal uitfaseren van glyfosaat

Datum:
  • dinsdag 21 november 2023
  • in
  • Categorie: , ,
  • Duitse regeerakkoord. Daarin staat een verbod op het gebruik van glyfosaat opgenomen per 2024.


    Duitsland onderzoekt nationaal uitfaseren van glyfosaat

    MARTIJN VAN ROSSUM

    De Duitse landbouwminister Cem Özdemir onderzoekt of Duitsland in eigen land het gebruik van de herbicide glyfosaat kan uitfaseren. De minister is teleurgesteld in de besluitvorming in de Europese Unie, waardoor de toelating in Europa waarschijnlijk met 10 jaar verlengd wordt.

    In een reactie laat Özdemir weten dat hij onderzoekt hoe hij toch uitvoering kan geven aan het Duitse regeerakkoord. Daarin staat een verbod op het gebruik van glyfosaat opgenomen per 2024. Özdemir heeft vooral kritiek op de lange goedkeuringsperiode vanuit de Europese Commissie.

    'Je wrijft in je ogen over het feit dat de Europese Commissie haar plan wil doorzetten om de goedkeuring van glyfosaat met 10 jaar te verlengen, hoewel een duidelijke meerderheid van de EU-bevolking tegen is', stelt hij in een persverklaring. 'De Commissie zou er goed aan doen om in haar besluit in ieder geval rekening te houden met de wil van het publiek.'

    Biodiversiteit

    Volgens de Duitse landbouwminister kan de Europese Commissie niet uitsluiten dat glyfosaat schadelijk is voor de biodiversiteit. 'In Brussel hebben we herhaaldelijk duidelijk gemaakt hoe cruciaal het is om het uitsterven van soorten in Europa serieus te nemen. Duitsland heeft daarom niet ingestemd met de hernieuwde goedkeuring van glyfosaat.' Duitsland heeft overigens net als Nederland zich onthouden van stemming. Reden daarvan is dat de Duitse ministerraad niet met een eenduidig standpunt kon komen.

    Özdemir is van mening dat al voldoende is aangetoond dat de landbouw ook zonder glyfosaat kan. 'Dat wordt niet alleen aangetoond op biologische landbouwbedrijven, maar ook op veel gangbare landbouwbedrijven, bijvoorbeeld met diverse vruchtwisselingen, goed bodembeheer en geïntegreerde gewasbescherming.'

    Waarschijnlijk wordt het lastig voor Duitsland om glyfosaat op nationale schaal te verbieden. Eerder verbood Luxemburg in het voorjaar van 2021 het gebruik van glyfosaat. Fabrikant Bayer klaagde vervolgens de Luxemburgse overheid aan. Uiteindelijk verklaarde de rechtbank in Luxemburg het verbod nietig en mogen boeren in Luxemburg weer glyfosaat gebruiken


    Wetenschappers België en Nederland veroordelen besluit glyfosaat

    290 wetenschappers uit Nederland en België veroordelen het besluit van de Europese Commissie om glyfosaat nog tien jaar langer toe te laten voor gebruik in de landbouw. Ze hebben gezamenlijk een kritische brief gestuurd naar de ministers van landbouw en natuur in België en Nederland, voorafgaand aan de laatste stemming.

    olgens de wetenschappers zijn er ernstige tekortkomingen in de risicobeoordeling van het herbicide glyfosaat. Volgens de briefschrijvers is het met het 'huidige toetsingskader' van de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) niet mogelijk om te bepalen of glyfosaat veilig is. 'Het huidige toetsingskader heeft ernstige tekortkomingen, zowel voor de bepaling van de effecten op de volksgezondheid als de biodiversiteit', schrijven ze.

    Op 13 oktober werd in Europa door alle lidstaten gestemd over de verlenging van de toelating van glyfosaat. Zowel de Nederlandse demissionair minister voor Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Piet Adema als zijn Belgische collega David Clarnival onthielden zich van stemming. Een tweede stemming op 16 november tussen de lidstaten leidde donderdag niet tot voldoende tegenstemmen om het gebruik van de onkruidverdelger te verbieden. De Europese Commissie kan nu haar eerdere voorstel voor een nieuwe verlenging van tien jaar doorzetten.


    Nieuwe beperkingen

    Op het gebruik van glyfosaat komen wel een aantal nieuwe beperkingen. Het middel mag niet meer worden gebruikt om gewassen voor de oogst droog te spuiten. Ook moeten er maatregelen worden genomen om te voorkomen dat er bij het gebruik onbedoeld andere planten en dieren worden bespoten.

    De brief werd twee dagen voor de tweede stemming naar Adema en Clarnival gestuurd. Op de lijst met onder tekenaars staan onder andere namen van ecologen, biologen en neurologen van Wageningen Univeristy & Research, Radboud Universiteit in Nijmegen, Rijksuniversiteit Groningen, Leiden Universiteit en de Universiteit van Amsterdam.

    Niet meegenomen

    'Neem de gezondheid van mensen en de bescherming van de natuur serieus', schrijven de wetenschappers. 'Weeg bij uw besluit recente en onafhankelijke wetenschappelijke inzichten waarmee, die in het glyfosaatdossier dat thans voorligt bij de Europese lidstaten niet voldoende zijn meegenomen.

    Glyfosaat is een van de meest onderzochte stoffen, maar lang niet al het bestaande onderzoek weegt mee in de beoordeling van het middel door EFSA, concluderen de briefschrijvers. 'Het meeste onderzoek dat in het beoordelingsdossier terecht is gekomen, wordt gefinancierd en uitgevoerd door de industrie zelf. Op basis van dit beoordelingsdossier identificeert EFSA wel veel ‘data gaps’, maar geen kritieke zorgpunten.'

    Hersenontwikkeling

    Het dossier is selectief, oordelen de wetenschappers. 'De industrie vertraagde de aanlevering van een relevante studie uit 2001 die schadelijkheid van een glyfosaatvariant op de hersenontwikkeling aantoonde zodanig, dat er geen tijd meer was om nader onderzoek te verrichten. Belangrijke, onafhankelijke, wetenschappelijke studies worden nauwelijks meegenomen in de risicobeoordeling, omdat ze niet voldoen aan de eisen van de industriestudies.'

    Een voorbeeld is een studie waarin werd aangetoond dat blootstelling aan glyfosaat bij muizen gepaard gaat met het afsterven van zenuwcellen in de zogenaamde zwarte stof, het hersengebied
    dat verantwoordelijk is voor de symptomen van de ziekte van Parkinson. 'Het is onbegrijpelijk dat een dergelijke uitermate relevante studie niet is meegenomen in het dossier', merken de wetenschappers op.

    Parkinson

    'Temeer daar een dergelijk cruciaal onderzoek, waarbij gericht wordt gekeken naar schade in voor Parkinson relevante hersengebieden, verder volledig ontbreekt in het beoordelingsdossier. Daardoor worden ernstige effecten en risico’s van glyfosaat, die in onafhankelijk onderzoek wel boven tafel komen, niet meegenomen in de risicobeoordeling. En dat terwijl onderzoek laat zien dat glyfosaat overal in onze leefomgeving aangetroffen wordt en de gehele Nederlandse, Belgische en Europese bevolking dus wordt blootgesteld aan deze stof.'

    In de brief uitten de wetenschappers op nog een heel aantal andere punten kritiek. Zo wordt in hun ogen de blootstelling van mensen aan glyfosaat in de modellen van de EFSA steevast
    onderschat. Alleen blootstelling per individuele stof via voeding en water wordt meegenomen. Onafhankelijke studies laten volgens de wetenschappers zien dat glyfosaat zich hecht aan stofdeeltjes en zich zo over lange afstanden verplaatst en accumuleert in huisstof.

    Dit leidt tot blootstelling via de huid en ademhaling. 'De werkelijke blootstelling is daardoor groter dan de voor de beoordeling gebruikte methoden aantonen. Uit onderzoek komt naar voren dat glyfosaat terug te vinden is in de ontlasting van 70 procent van de deelnemers aan de Europese studie over bestrijdingsmiddelen.'


    Vijfduizend aanmeldingen voor urinetest die glyfosaat meet

    Vijfduizend mensen hebben zich in een dag tijd aangemeld om een urinetest te ontvangen van de nieuwe voedingscoalitie Robin Food. Zo'n thuistest meet hoeveel glyfosaat iemand in zijn of haar urine heeft.

    Robin Food wil met de actie 'de nationale piskijker' onder meer wijzen op de risico's van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen en de impact van landbouw op mens en milieu transparant maken. 'Pesticiden zitten helaas overal, dus ook in ons. Met deze test kom je erachter hoeveel', zegt initiatiefnemer Volkert Engelsman, ook oprichter van Eosta, distributeur van biologische groente en fruit.

    Een referentiewaarde voor de maximale hoeveelheid glyfosaat is er niet, stelt Engelsman. 'Daarom willen we juist ook het debat aanzwengelen.' Voor de testers die vinden dat het gehalte te hoog is, heeft hij een oplossing. 'Onderzoek heeft aangetoond dat het glyfosaatgehalte in urine al afneemt na een aantal weken biologisch eten.'

    Positie versterken

    De Robin Food Coalitie is opgericht om de positie van biologische bedrijven te versterken en bij te dragen aan het verder ontwikkelen van de markt. De kern van Robin Food zijn zo'n vijftig mkb-bedrijven die zich sterk profileren op duurzaamheid en biologische landbouw.

    Het gaat onder meer om HAK, Gulpener, Simon Lévelt, Eosta, Greenyard, Odin, Leev, Ekoplaza, Tradin, Hutten Catering en Ekomenu. Naast bedrijven hebben wetenschappers van Universiteit Maastricht, Erasmus Universiteit Rotterdam, Universiteit van Amsterdam, Vrije Universiteit Amsterdam, Radboud Universiteit Nijmegen en ngo's zich aangesloten bij de coalitie.

    Bekijk meer over:



    1 reacties :

    Dekker zei

    De Nederlandse Regering weet gerust wel een paar corrupte wetenschappers te vinden die verklaren dat Glyfosaat volstrekt ongevaarlijk is voor de Volksgezondheid. In ieder geval is dat soort wetenschappers een riant pensioen in het vooruitzicht gesteld. Nederland corrupt? Welnee, we krijgen steeds gemanipuleerde onderzoeken te zien dat Nederland bij de meest integere landen behoort, corruptie komt alleen voor in derde wereldlanden met Oekraïne als meest corrupte land, daarom ook stuurt Nederland miljarden naar Oekraïne.

    Een reactie posten