Oude en nieuwe voorzitter Zijper Landschap koesteren natuur in de regio. ’Windmolens zijn landschapsverkrachters’

SINT MAARTENSBRUG  Vereniging Het Zijper Landschap bestaat 25 jaar. Reden voor een feestje.

Hanneke van den Berg 24-10-2023

„Het blijft vechten, de strijd is nog lang niet gestreden. Overleg met anderen is prima, maar de weg naar de rechter is tot nu toe de enige effectieve gebleken en ik denk dat dit zo blijft.” Dat zegt Cor Koning, die vorig jaar afzwaaide als voorzitter van Het Zijper 

Landschap.

„Kom eens in de keuken kijken naar mijn uitzicht.” Cor Koning wijst naar het weidse landschap waar hij elke ochtend bij het opstaan van kan genieten. „Dat is allemaal Natura 2000-gebied en daar zal dus nooit gebouwd worden.” En dat is maar goed ook, vindt Koning. Woningbouw en de bollenteelt hebben in de afgelopen 25 jaar heel wat roet in het eten gegooid, vindt hij. „De bollenteelt floreert nog steeds in de Noordkop dankzij het overmatige gebruik van bestrijdingsmiddelen. ’Ja, maar’, zeggen de bollenboeren: we gebruiken veel minder kilo’s aan gewasbeschermingsmiddelen’. Ja, dank je de koekoek. Die middelen zijn veel intenser geworden, geconcentreerder. Dus qua kilo’s is de hoeveelheid misschien gedaald, maar er komt nog veel te veel in het water en in de grond.”

Volgens Koning verliest de natuur het nog steeds van de economie, maar begint het wel terrein te winnen. „Dat Landschap Noord-Holland meer grond blijft aankopen en natuurgebieden vaker aan elkaar laat grenzen, is een uitstekende ontwikkeling. En als we als mensheid te ver gaan, vecht de natuur op den duur echt wel terug. Dat zie je bij het strand van Petten. Daar zouden allemaal strandhuisjes komen, maar de zee pakt steeds meer strand terug en nu laten ondernemers het wel uit hun hoofd om daar nog huisjes neer te gaan zetten.” Koning zegt het met een grijns. Dat is dan toch mooi 1-0 voor de natuur.

Zo’n 24 jaar lang was hij voorzitter van de vereniging Het Zijper Landschap, dat tot tien jaar geleden nog Houdt Zijpe Leefbaar heette. De afkorting HZL hoefde daarna dus niet veranderd te worden.

Lees ook: Soms konden ze zijn bloed wel drinken. Geen probleem, zegt Cor Koning. ’Je moet een brede rug hebben.’ Hij stopt na 24 jaar bij Zijper Landschap

„Ja, het is een vereniging hoor, geen stichting. Ik ben democraat in hart en nieren en in een stichting zitten altijd alleen maar machtswellustelingen.” Cor Koning houdt niet van halfzachte uitspraken, zoveel is duidelijk. Maar wil je iets bereiken in het leven, dan moet je klare taal spreken. Anders wordt het niets, vindt hij.

In al die jaren heeft hij meegewerkt aan talloze juridische procedures om het Zijper landschap zoveel mogelijk te beschermen. „We hebben heel veel andere manieren geprobeerd hoor: gebruik gemaakt van inspraakrecht op vergaderingen, overleg met de gemeente, we hadden zelfs een politieke partij opgericht, Natuurlijk Zijpe. Maar de gedachte dat we dan meer voor elkaar zouden krijgen bleek niet te kloppen. Dus daar stopten we ook maar mee. Nee, de gang naar de rechter is en blijft de beste manier om dingen tegen te houden.”

Kernenergie

Een van de manieren om de natuur te beschermen is kijken naar energieopwekking. Als oud ECN-werknemer kijkt hij genuanceerder tegen kernenergie aan dan veel andere natuurliefhebbers. „Natuurlijk moet het onderzoek blijven doorgaan naar de beste manier om met het kernafval om te kunnen gaan. Ik ben het eens met Greenpeace dat de bodem van de oceaan geen goede plek is. Maar er zijn zoveel andere mogelijkheden.”

En alternatieve energie dan? Windmolens en zonnepanelen? Die zijn toch geen bedreiging voor de natuur en het landschap? „Zeker wel. Windmolens zijn landschapsverkrachters, vreselijke ondingen. En mensen hebben het wel over kernafval, maar denk eens aan de wieken van die windturbines en het andere materiaal? Wat doe je met al dat afval? Hetzelfde geldt voor zonnepanelen. Die vergaan niet na enige tijd, dat is allemaal afval uiteindelijk. Zo zie je maar, iedere manier van energie opwekken heeft voor- en nadelen.”

Spel

Hoe kijkt hij nu terug op al die jaren bij Het Zijper Landschap? Verdrietig? Gefrustreerd? Gedesillusioneerd? „Welnee. Mijn motto is altijd geweest: leren door te doen. Al die juridische procedures zijn onderdeel van het spel en ik heb dat graag gespeeld.”

Friso Teerink is nu een jaar voorzitter van Het Zijper Landschap. „We hebben de naam als vereniging dat we voortdurend naar de rechter stappen. Daar hebben we de laatste tijd veel over gesproken en ik vind dat we moeten proberen te voorkomen dat zich problemen of kwesties voordoen in plaats van achteraf proberen ze tegen te houden. We willen het maatschappelijk draagvlak gaan vergroten en ons minder richten op de juridische aspecten. Samenwerking met andere groeperingen kan een goede stap zijn.”

Net als zijn voorganger is ook Friso Teerink de bollengrond een doorn in het oog. „Dat tast echt het karakter van het landschap aan. Bovendien lijkt steeds duidelijker te worden dat al die bestrijdingsmiddelen zorgen voor de ziekte van Parkinson en kanker. Toen mensen vroeger in de mijnen werkten wisten ze één ding: ’we worden niet oud, dit is niet goed voor onze longen.’ Mensen die met asbest werkten merkten op een gegeven moment ook dat het slecht was voor hun gezondheid. En van bestrijdingsmiddelen op de bollenvelden beginnen we ons dat nu pas te realiseren. Dan moet je op een gegeven moment toch na gaan denken: wat is nu belangrijker, de economie of onze gezondheid.”

Lees ook: ’Congressen in Hotel Corfwater in Petten alleen buiten het seizoen.’ Maar natuurclubs blijven kritisch op uitbreidingsplan

Schuren

Het Zijper landschap en dat van de gebieden in de omgeving wordt er volgens Teerink ook niet mooier op door de grote schuren van bedrijven. „Ooit werd gezegd dat ze die in groen zouden verpakken zodat ze beter bij het landschap passen. Maar dat gebeurt nog steeds niet.”

Windmolens in het landschap zijn lelijk, vindt ook Teerink. „Waarom zetten ze die niet in zee, waarom moet het in ons landschap? Als het nou nog zo was dat de eigenaren van de grond waar die windmolens op staan zelf beter zouden worden van die dingen, dan is dat nog tot daar aan toe. Maar dat is meestal niet zo.”

Lees ook: Plan voor strandhuisjes en twee paviljoens in Petten nog altijd geen gepasseerd station. Opnieuw is het bestemmingsplan voor een deel vernietigd

Ook de woningnood en de daaruit voortvloeiende bouwdrift zorgt ervoor dat natuur nog te vaak moet wijken, vindt Teerink. „De mensen die het hardste een woning nodig hebben zijn vaak niet erg rijk. En toch bouwen ze veel twee-onder-een-kapwoningen en vrijstaande villa’s. Die nemen veel ruimte in en geven weinig mensen onderdak.”

Toch is nog niet alles verloren, zegt Teerink. „De Grote Sloot bijvoorbeeld is nog steeds een prachtig stukje Zijpe. En zo zijn er nog veel meer plekjes waarvan iedereen vindt dat we daar met onze vingers vanaf moeten blijven. Ik hoop dat dit nooit verandert. Maar daarvoor zullen we ook de gemeenteraad van Schagen mee moeten krijgen. En die vindt veel woningen bouwen nog steeds wel heel belangrijk.”

Zal de natuur het ooit winnen van de economie? „Dat zal wel moeten, anders gaan we met z’n allen naar de filistijnen.”

Noordhollands Dagblad