Door Chris Schoneveld.

Ik kon niet nalaten dit artikeltje te schrijven nadat ik Prof. Dr. Ir. Jan Rotmans zijn opwachting zag maken bij Vandaag Inside van afgelopen donderdag. Wanneer politici en professoren in duurzaamheid, zoals Rotmans, de ambitie verdedigen dat over 27 jaar de uitstoot van CO2 in de wereld tot nul moet en kan worden teruggebracht, getuigt dat van goedgelovigheid of een gebrek aan kennis en kritisch denken; net zoals Rob Jetten in eerste instantie niet het verschil wist tussen stikstof en CO2 of Extinction Rebellion protesters moeite hebben met de vraag wat is slechter voor het milieu:  koolstofdioxide of CO2.  Het zou mij ook niet verbazen als de helft van de deelnemers aan de aanstaande COP28 in Dubai niet het verschil weet tussen KW en KWh. Het is juist deze onnozelheid die het mogelijk maakt om de energietransitie in brede lagen van de bevolking geaccepteerd te krijgen.
 
Biden heeft al in zijn eerste jaar als president het Net Zero World Initiative aangekondigd, wat een volledige de-carbonisatie van het mondiale energie systeem zou behelzen. 

The Net Zero World initiative signals America’s proactive stance in working with countries to lead a global transition to net zero emissions by 2050. Zie hier.

Elke leek kan met de vrij beschikbare data op de achterkant van een bierviltje uitrekenen dat dit (maar ook de doelen van het Parijs klimaatakkoord) klinkklare onzin is. De daarvoor nodige data zijn voorhanden op de website Our World in Data.

Primaire energie consumptie (2022):
  • Wereld energie consumptie: 167.000 TWh/jaar (terawattuur)
  • Fossiel aandeel: 137.000 TWh/jaar(gas, olie, kolen)
  • Andere bronnen:  30.000 TWh/jaar  (waterkracht, wind, zon, kernsplijting, aardwarmte, biomassa)
  • Consumptie prognose voor 2050: 250.000 TWh(toename van 50%). Zie hier.

 

De Net Zero ambitie vereist dat die 250.000 TWh volledig CO2-vrij opgewekt moet gaan worden en wel in de vorm van elektriciteit (en wat warmte). Laat ik – om het overzichtelijk te houden – deze energiebehoefte vertalen in het aantal windturbines dat daarvoor moeten worden gebouwd.  In 2022 was de gemiddelde capaciteit van nieuw geïnstalleerde windturbines in de VS 3,2 MW (onshore en offshore). Zie hier.  De capaciteitsfactor (rendement) van onshore windturbines ligt rond de 20% en voor de offshore zo’n 40%. Laten we aannemen dat het gemiddelde rendement 30% is. Verder ga ik er vanuit dat de “andere bronnen” (met uitzondering van waterkracht) ook aan vervanging toe zijn in de periode tot 2050.

 

Hoeveel windmolens zijn er dan nodig om 250.000 TWh stroom per jaar te kunnen opwekken? Een 3.2 MW turbine levert jaarlijks 3.2 x 24 x 365 x 0.3 = 8400 MWh of 0,0084 TWh aan stroom. Voor de gewenste 250.000 TWh/jaar in 2050 zijn er dan 30 miljoen 3.2 MW windturbines nodig; dus vanaf vandaag jaarlijks meer dan een miljoen windmolens erbij. Met een levensduur van 28 jaar voor een windmolen zal dus ook na 2050 wereldwijd ieder jaar een miljoen windmolens moeten worden gebouwd. Ik denk niet dat beleidsmakers zich dat realiseren. Naast dat arsenaal aan windmolens moet er ook nog een betrouwbare base-loadenergie infrastructuur aanwezig zijn om de onregelmatige stroomtoevoer door wind te kunnen opvangen. Denk daarbij aan kernenergie, stuwmeren, batterijen en waterstof.

Ter vergelijking, willen we dezelfde hoeveelheid elektriciteit opwekken via zonneakkers dan is daar een gigantisch landoppervlak voor nodig. Een goed ontworpen zonneakker levert ongeveer 0.2 TWh/km2 (afhankelijk van breedtegraad en klimaat). Voor 250.000 TWh is dan een oppervlakte nodig van 1.25 miljoen km2 of 28 maal de oppervlakte van Nederland


De nieuwste 1600 MW kernreactor in Finland met een capaciteitsfactor van 0.95 levert jaarlijks zo’n 13.3 TWh aan elektriciteit (1600 x 24 x 365 x 0.95). Voor de wereldbehoefte van 250.000 TWh/jaar zijn dan 18800 Finse kernreactors nodig.

Ik laat ook buiten beschouwing dat in 2050 men nog steeds gebruik zal maken van de CO2 uitstotende petrochemie (5% van de huidige CO2 uitstoot) en cementproductie en dat die uitstoot alleen maar kan worden gecompenseerd door aanplant van bomen of via de miljarden verslindende Carbon Capture and Storage (CCS).

Al met al mag de conclusie luiden: Net Zero is een waanbeeld. Wanneer zullen wetenschappers, politici en media inzien dat ze met de energietransitie schimmen aan het najagen zijn? En dit staat helemaal los van of we wel of niet geloven in door mensen veroorzaakte klimaatverandering.

***