Door Reynier Pronk.

De EU is hard op weg om met dwang z’n burgers te bewegen om minder CO2 uit te stoten met als doel ‘net zero in 2050’. Dat energie onbetaalbaar is geworden, wordt gezien als een ‘blessing in disguise’. Jetten meldde trots dat het gasgebruik in Nederland met 23% is afgenomen. Dat dit tot bedrijfssluitingen leidt en tot kou lijden voor velen, past in het ‘verelendungs-‘scenario dat Brussel met applaus van ons kabinet heeft ingezet.

De houding van de politiek tegen het bedrijfsleven is zorgwekkend. “Opgeruimd staat netjes” liet GL kamerlid Tom van der Lee (ex-Oxfam- Novib) zich ontvallen bij het vertrek van Shell naar de UK. Men ziet bedrijven als TataSteel ook liever vandaag dan morgen vertrekken. Boeren-bedrijven worden met een drogreden uitgekocht door de Staat, en vissers wordt het vissen steeds moeilijker gemaakt, waarbij gezegd moet worden dat het uitkopen van bedrijven het tegendeel is van investeringen. Wij hebben (nog) de meest efficiënte landbouw ter wereld en produceren (nog) hoogwaardig staal.

Het klimaat zal ons niet dankbaar zijn, want bedrijven doen niets anders dan produceren conform de marktvraag. En die vraag blijft, dus nemen andere, vaak ook vervuilender, bedrijven in het buitenland het over.

Zowel de EU als het kabinet houden vol dat de energiecrisis door Poetin veroorzaakt is. Onderstaande grafiek (bron: nu.nl) laat echter zien dat de prijzen al stegen ruim voor de Russen op 24 februari 2022 Oekraïne binnenvielen.

De werkelijke oorzaak: Nederland heeft zich, na het rigoureus stoppen van de gaswinning in Groningen, die wij nog in eigen hand hadden, afhankelijk gemaakt van de internationale gasmarkt.

De EU wilde geen langlopende gascontracten meer afsluiten, vanwege de volstrekt irreële eis dat wij in 2030 van het gas af zouden gaan en dus moesten er dure korte-termijn contracten worden afgesloten. Omdat de prijzen daardoor begonnen op te lopen, trok dat de aandacht van speculanten w.o. grote hedgefunds die vervolgens de prijs verder opdreven. Fluctuaties in de grafiek verraden speculaties.

De kans om ooit weer terug te keren maar een gasprijs die lager is dan die van medio 2021 is mede daardoor klein. Alleen het heropenen van het Groninger gasveld in eigen beheer kan de rust doen terugkeren.

De coalitie, gesteund door de linkerzijde van de kamer, is eigenlijk wel blij als burgers en bedrijven de hoge prijzen niet meer kunnen betalen; dat dwingt ze, zo redeneren zij, om versneld van het gas af te gaan. Daarbij verliezen zij echter twee zaken uit het oog:

1. Er is geen werkbaar/betaalbaar alternatief voor aardgas, althans voorlopig niet.

2. De ‘gebouwde omgeving’ particulieren en MKB samen,veroorzaakt slechts ca. 10% van de totale CO2-uitstoot. (bron: Samsom, klimaattafelvoorzitter GO in 2015) Het is daardoor moeilijk te accepteren dat onze overheden juist daar druk en in toenemende mate dwang uitoefenen. De overige 90% is interessanter om op te focussen, hoewel het op wereldschaal helemaal niets voorstelt.

Bron: nu.nl

Geel = inval Oekraïne: 24 februari 2022 Blauw = sterk verminde gaslevering +/- 30 mei 2022 Rood = stop levering gas: 22 september 2022 Zwart = Nordstream 1 + 2 opgeblazen: 27 september 2022.

Wie zijn de winnaars?

1. Energieleveranciers.

2. Eigenaren / aandeelhouders (in Duitsland, Zweden, Frankrijk en Japan) van energiebedrijven.

3. Marktpartijen in de gasmarkt.

4. Speculanten; die zich hebben genesteld tussen producenten en gebruikers.

5. De fiscus; die in vanaf januari 2023 naast energiebelasting en ODE, 21% BTW rekent over een zeer hoge gasprijs en daarmee meer belasting ophaalt dan ooit.

…en Poetin natuurlijk.

… en wie zijn de verliezers?

1. Bedrijven en producenten, die als ze hun prijzen niet/niet voldoende kunnen doorbereken, failliet zullen gaan met als gevolg verdere economische neergang en werkloosheid.

2. Huishoudens door de onbetaalbaarheid van de levensvoorwaardelijke energie en door het verder stijgen van prijzen.

Dit alles wetende is de eindconclusie niet moeilijk te trekken.


Poetin heeft de energiecrisis niet veroorzaakt, dat deed de EU zelf. Wel heeft hij kennelijk, als goed schaker, zijn ontregelende acties op het juiste moment ten uitvoer gebracht.

Komt het ooit nog goed?

Die kans is klein. Behalve de partijen waar de rekening neerdwarrelt, heeft niemand belang bij het goedkoper worden van aardgas. Zolang de EU en o.a. onze regering het klimaat stellen boven de mens, valt te vrezen dat een kentering zal uitblijven.

***