Veertig ‘prominenten’ spreken zich terecht uit tegen het nieuwe pensioenstelsel. Maar met hun oproep om een discussie over de rekenrente aan te zwengelen, slaan ze de plank mis, schrijft Jeroen van Wensen.
1-11-2022
In een brief van net geen tien kantjes roepen veertig prominenten (voormalig pensioenfondsbestuurders, toezichthouder, hoogleraren en politici – denk aan Elco Brinkman, Eduard Bomhoff, Cees Veerman, Herman Wijffels) de fractievoorzitters van de Eerste en Tweede Kamer op om af te zien van de invoering van de Wet toekomst pensioenen: te complex, te risicovol, te weinig inflatiebestendig.
Terechte en bekende bezwaren
Het zijn de terechte bezwaren die u mogelijk ook al vaker hebt voorbij zien komen in EW, dat zich al sinds het bekend worden van de eerste plannen verzet tegen de weinig realistische en zeer riskante pensioenverbouwing.
De timing van de brief (d.d. 31 oktober 2021) is goed gekozen. Woensdag 2 november staat van kwart over tien in de ochtend tot tien uur ’s avonds namelijk de plenaire behandeling van de wet in de Tweede Kamer op de rol. En daarna kan over de wet worden gestemd.
Tegelijk vraag je je af waarom de prominenten zo lang hebben gewacht met hun indringende oproep. De afgelopen maanden is in de Tweede Kamer al vele uren gedebatteerd over het onderwerp. Ongetwijfeld zullen de fracties na afloop van de voorgaande marathon- sessies hun keuze al hebben bepaald.
Stelsel mag blijven, met aanpassingen
Ook bevat de brief de oproep om het huidige stelsel grosso modo te behouden zoals het is, maar dan wel met een andere (lees: hogere) rekenrente. De briefschrijvers roepen op om ‘te kiezen voor een meer stabiele rekenrente die gebaseerd is op een realistisch economisch beeld’.
Wat die stabiele rekenrente is en wat een realistisch economisch beeld is, laten ze echter onbenoemd. Dat is net zo zwak als dat het verklaarbaar is, want niemand weet wat die stabiele rekenrente moet zijn en wat een realistisch economisch beeld is (behoudens een paar zelfverklaard deskundigen die over een glazen bol beschikken).
Daarom komen de prominenten met nog minder dan een zwaktebod: ‘Er moet zo snel mogelijk een discussie worden gestart over de wijze waarop de rekenrente wordt bepaald (…).’
Oeverloze rekenrentediscussies al lang gevoerd en beslecht
Al sinds de jaren negentig van de eeuw daalt de rente. De discussie over welke rekenrente een pensioenfonds zou moeten hanteren, loopt eveneens al sinds die tijd. (Met de rekenrente bepaalt een fonds hoe hoog het vermogen moet zijn om straks de pensioenen te kunnen uitkeren.)
Tot deze eeuw konden fondsen probleemloos met 4 procent rekenen, omdat staatsobligaties dat (of meer) aan rente opleverden. Maar dat is de laatste twintig jaar niet meer het geval. Daarom is aan het begin van deze eeuw besloten om kort gezegd de vaste rekenrente van 4 procent te verlaten, en aan te sluiten op de veel lagere marktrente. Die nieuwe methodiek is verre van een ideale maatstaf, maar bij gebrek aan beter toch nog steeds de beste methode.
Meer over dit onderwerp: Vraagtekens bij de verdeling van 1.500 miljard euro
Om af te zijn van het gedonder (maar ook om het pensioenstelsel beter te laten aansluiten op de moderne arbeidsmarkt) is daarom gekozen voor een nieuw pensioenstelsel. Kort gezegd kan je zelf kiezen voor een hogere of lagere rekenrente, maar zijn de gevolgen voor jezelf. In het huidige stelsel zadelt de ene generatie de andere generatie met problemen op als de rekenrente niet blijkt te kloppen.
Paard achter de wagen spannen
Het spreekt boekdelen dat de veertig prominenten niet met een concreet voorstel komen over de rekenrente: ze zullen het onderling simpelweg niet eens zijn over een alternatief, omdat er geen beter alternatief is (niet de pleidooien om de rekenrente minimaal op 2 procent te zetten, om de marktrente te verhogen met verwachte aandelenrendementen, en zo verder).
De oproep van de prominenten om niet tot invoering over te gaan van de Wet toekomst pensioenen in de huidige vorm is terecht. Maar met hun oproep om het oude stelsel te behouden en te voorzien van een andere rekenrente, spannen ze het paard achter de wagen.
ELSEVIER
0 reacties :
Een reactie posten