Waarom omzeilt de regering het parlement en legt zij zo'n draconisch machtsmiddel klaar?

 

30-8-2022

'Wet verplaatsing bevolking' bedreigt privé-eigendom Nederlandse burgers

Door Redactie

De reactivering van de 'Wet verplaatsing bevolking' uit 1952 is een van de meest verontrustende maatregelen van het toch al zo omstreden kabinet Rutte IV. Waarom omzeilt de regering het parlement en legt zij zo'n draconisch machtsmiddel klaar? Wat hangt ons boven het hoofd?

Parlement werd gepasseerd

Eind maart 2022 zijn bij Koninklijk Besluit de artikelen 2c en 4 van de Wet verplaatsing bevolking (Wvb) in werking gesteld, in verband met ‘buitengewone omstandigheden vanwege een zeer grote toestroom van ontheemden uit Oekraïne’. Het parlement werd gepasseerd, want 'nood breekt wet', nietwaar? Burgemeesters kregen de wettelijke taak opvang voor asielzoekers te regelen. Maar daar is de wet helemaal niet voor bedoeld. Zeker niet ten koste van de burgers.

Wvb alleen voor acute noodsituaties bedoeld

De Wvb is bedoeld om de eigen bevolking te kunnen evacueren, niet om vluchtelingen en asielzoekers met dwang bij hen onder te brengen. In het jaar dat de wet van kracht wordt, 1952, heerst de Koude Oorlog. Stalin is nog aan de macht. De wet is volgens de de wetgever voor het geval van "oorlog, oorlogsgevaar, daaraan verwante of daarmede verband houdende buitengewone omstandigheden". Acute noodsituaties dus, zoals die zich bij oorlog of natuurrampen voordoen. Niet om het de overheid gemakkelijker te maken migranten onder te brengen.

Inbreuk op wezenlijke basisvrijheden

"De pijn zit ‘m met name in het feit dat de Wvb dwangmaatregelen mogelijk maakt", schrijft SGP-Kamerlid Roelof Bisschop in De Volkskrant. "Staatssecretaris Van der Burg zegt weliswaar dat hij nu nog geen aanleiding ziet voor activering van verdergaande bevoegdheden, maar op termijn behoren dwangmaatregelen wel degelijk tot de mogelijkheden. De burgemeester zou inwoners kunnen dwingen te vertrekken of zich te verplaatsen. Ook iemands kantoorpand of woonhuis zou in beslag genomen kunnen worden. Dat zijn verregaande maatregelen die inbreuk maken op wezenlijke basisvrijheden van burgers en bedrijven."

Opvang asielzoekers wettige grondslag geven

Hoe krom de regering redeneert om de activering van de Wvb te rechtvaardigen, blijkt wel uit het feit dat die als argument aanvoert dat de opvang van ontheemden een wettelijk grondslag moest krijgen. Zoals SGP-Kamerlid Chris Stoffer zegt: "Daar is het staatsnoodrecht toch niet voor bedoeld? We hebben het toch over de Wet Verplaatsing Bevolking en niet over de Wet Opvang en verzorging vluchtelingen?"

'Staatsrechtelijk onjuist'

De huidige problemen in Tubbergen, dat als kleine gemeente door de regering een mes op de keel gezet krijgt om een 'asielhotel' te accepteren, bevestigen het beeld dat Rutte IV asielzoekers met dwang en met voorbijgaan van het parlement en andere democratische gremia in Nederland wil kunnen onderbrengen. Dat dit "staatsrechtelijk onjuist, politiek-bestuurlijk onhandig en uiteindelijk vooral schadelijk voor het vertrouwen van burgers in de overheid" is, zoals de SGP stelt, zal Rutte IV worst wezen.

Ook dwang bij opvang reguliere asielzoekers

Als het tot gedwongen inkwartiering van asielzoekers en gehele of gedeeltelijke vordering van woningen komt, brengt de Wvb niet alleen de zoveelste aanslag op het heilig recht van privé-eigendom met zich mee, maar zelfs een die veel ernstiger is dan al de voorafgaande. En laten we ons geen illusies maken, het is duidelijk dat de Oekraïne-crisis voor de regering alleen maar een welkome aanleiding is geweest. De kwestie Tubbergen bewijst dat Rutte IV ook dwang voor de huisvesting van reguliere asielzoekers wil gaan inzetten.