Bizarre logica van Duitse energiekoehandel: langzamer rijden om huizen te verwarmen

Het energiebeleid is het slachtoffer van een ideologische koehandel.

18-8-2022

Bizarre logica van Duitse energiekoehandel: langzamer rijden om huizen te verwarmen

 Auteur: Samuel Furfari (België).

Het energiebeleid is het slachtoffer van een ideologische koehandel. Burgers lopen het risico veel te moeten betalen voor energie die betaalbaar had moeten blijven. Sommigen gaan zelfs een koude winter tegemoet vanwege de Duitse Energiewende. In feite is het Duitse beleid aan de hele EU opgelegd. Bewustwording hiervan is de eerste stap. Nu moeten we handelen en niet meer dromen van een snelle energietransitie.

Duitsland was pionier op het gebied van hydraulische fracking

“De [Duitse] nationale geologische onderzoeken blijven de exploratie en industriële productie van olie en aardgas in Duitsland constructief ondersteunen binnen het “Verbund Kohlenwasserstoffgeologie”. In het kader van deze contractuele samenwerking heeft het Regionale Bodem Onderzoeksbureau van Nedersaksen geologische onderzoeken en mijnbouwautoriteiten geadviseerd over alle geowetenschappelijke vraagstukken in verband met de exploratie en winning van olie en aardgas en ondergrondse opslag. […] De gashoeveelheden in de laagdoorlatende rode zandsteen geconcentreerd in de Söhlingen en Schneverdingen worden nog steeds beschouwd als een groot potentieel voor de nationale energiereserves.”

Dit werd in 2001 door het Regionaal Bodemonderzoek van Nedersaksen geschreven in zijn rapport “Geological Survey of Lower Saksen“. ExxonMobil was destijds in Duitsland actief op het gebied van hydrofracturering om gasreserves te exploiteren gevangen in zandsteen. Dit is niet helemaal hetzelfde type afzetting als schaliegas, maar het is hetzelfde technologie die wordt gebruikt. Maar de druk van milieuactivisten kreeg de overhand, en uiteindelijk werd de hele zaak afgeblazen. In een mum van tijd, alsof alles geregeld was, raasde een anti-schaliegasvloedgolf door Duitsland en net zo snel door de EU. Drieu Godefridi schrijft dat “in Duitsland de belangrijkste milieu- organisaties WWF, BUND en NABU de stichting ‘milieu’ hebben opgericht – Naturschutzstiftung Deutsche Ostsee – met het bedrijf Nord Stream AG. Het is gefinancierd met 10 miljoen euro door Gazprom, zoals Nord Stream AG beweert. Deze Duitse milieuorganisaties WWF, BUND en NABU waren tegelijkertijd sterke tegenstanders van Duitse kernenergie en schaliegasexploitatie in Europa.

De afspraak met de Groenen was daarom om kernenergie stop te zetten in ruil voor aanvaarding van de Nord Stream-pijpleiding en verzet tegen LNG-terminals. Het is onwaarschijnlijk dat de Duitse industrie als geheel hiervan niet op de hoogte was. Zij draagt ​​daarom een ​​zware medeverantwoordelijkheid voor de besluitvorming, net als de hele Duitse politieke klasse. Als zij het alleen zouden zijn geweest, zou het reeds ernstg zijn, maar aangezien zij de Europese Commissie en de EU wisten te overtuigen om hen te volgen bij het vergroenen van het energiebeleid, bleek het een kapitale blunder in de geschiedenis van Europa.

Wetenschap versus overheid

Onder het Euratom-Verdrag, dat tot doel heeft het civiele gebruik van atoomenergie te bevorderen, heeft Duitsland, net als vele EU-lidstaten, in deze energie geïnvesteerd. In 2000 produceerde deze 170 terawattuur (TWh) aan elektriciteit (30% van de totale productie) van 22 gigawatt (GW) in kerncentrales. In 2019 werd slechts 75 TWh geproduceerd (12% van de Duitse productie) van 9,5 MW, met de rest van de capaciteit stil naar beneden omdat de milieuactivisten van de jaren tachtig de Energiewende hadden uitgevonden, uitdrukkelijk om de productie van kernenergie te stoppen.

Deze Groenen overtuigden een grote meerderheid van de Duitse bevolking dat de energie die nodig zou zijn, binnenkort 100% hernieuwbaar, schoon en goedkoop zou zijn, zelfs als het zou betekenen dat aardgas moest worden geïmporteerd uit Rusland voor wat werd aangekondigd als een korte periode. Bij wijze van compromis heeft bondskanselier Angela Merkel de wetenschap genegeerd die ze ooit onder de knie had, nadat ze een doctoraal in de fysische chemie had behaald. Ze heeft haar kennis opzij gezet om in de regering te kunnen blijven.

De koehandel

De Süddeutsche Zeitung heeft zojuist gemeld dat de Beierse Groenen, waarschijnlijk in overleg met de partijleiding in Berlijn, zich hebben uitgesproken tegen gunste van een verlenging van de levensduur van de Isar 2 kerncentrale met zes maanden. Het lijkt erop dat er een voorwaarde is verbonden aan deze beslissing: controleren door een stresstest of de Beierse industrie deze winter te veel zal lijden als er niet genoeg Russisch gas beschikbaar is.

Soortgelijke beslissingen zullen waarschijnlijk worden genomen voor de kerncentrales in Neckarwestheim 2 (in Baden- Württemberg) en Emsland (in Nedersaksen).

Het is pikant om te herinneren aan het feit dat de felle oppositie tegen kernenergie de basis was voor de oprichting van de Duitse milieubeweging, en dat het dezelfde partij is die, geconfronteerd met de harde realiteit, moet instemmen met het open houden van de laatste drie nucleaire energiecentrales.

Maar wat krijgen de Groenen terug voor deze minder dan eervolle concessie? Volgens de Wall Street Journal, gaat de huidige discussies over een koehandel. De Groenen zouden akkoord gaan met de verlenging van de levensduur van de laatste drie kerncentrales van het land – iets wat tot voor kort ondenkbaar was, zozeer zelfs dat de regering van Olaf Scholz zich heeft uitgesproken tegen het voorstel van de Europese Commissie over de taxonomie die kernenergie met lippendienst accepteert.

In ruil daarvoor zouden de Groenen de invoering van snelheidslimieten op snelwegen krijgen – tot voor kort een even onvoorstelbaar taboe. De liberale FDP zal deze pil slikken. Deze koehandel laat zien dat we ons in het rijk van de ideologische politiek bevinden, ver verwijderd van de rationaliteit.

Warmte als belangrijkste finale energie

De oorlog in Oekraïne maakt eindelijk aan het grote publiek en politici – inclusief de EU – een van de cruciale punten van het energiebeleid duidelijk. De belangrijkste volume-energie is warmte. Sterker nog, 70% van de EU’s aardgas wordt gebruikt voor thermische doeleinden en niet voor elektriciteitsopwekking. In Duitsland wordt slechts 6% van het aardgas verbrand in elektriciteitscentrales.

Natuurlijk, in de catastrofale situatie waarmee Duitsland wellicht wordt geconfronteerd, is het niet nodig om deze 6% te gebruiken, en daarom kan koehandel werken. Maar het zal niet genoeg zijn. De energiecrisis laat zien dat zonnepanelen, windturbines en kerncentrales zinloos zijn als thermische energie wordt verwaarloosd.

In de EU is bijna de helft van de eindenergie die wordt gebruikt warmte, met elektriciteit goed voor slechts 22%. Net als iedereen hebben Duitsers thermische energie nodig om hun huizen te verwarmen en diensten in de winter en om industriële ovens te laten draaien, een behoefte die tot nu toe is vervuld door natuurlijke verbranding gas. Maar deze brandstof is ook een basismateriaal voor de Duitse chemische industrie, die niet zonder methaan kan.

De logica van Duitse politici is daarom dat, om te voldoen aan de thermische behoeften van aardgas, ze de kerncentrales die elektriciteit produceren zullen uitbreiden en de snelheid verlagen op de snelwegen om minder benzine en diesel te verbruiken, die niet voor verwarming wordt gebruikt! Dit is onderhandelingspolitiek verre van rationaliteit. Frankrijk en België zoals Duitsland Het is dit soort koehandel die Frankrijk haar plaats in de geopolitieke race om kernenergie heeft gekost.

François Hollande beloofde, om zijn regering te vormen met de ecologen, het aandeel te verminderen van kernenergie tot 50% van het Franse elektriciteitsverbruik, waardoor het vertrouwen van potentieel wordt vernietigd van internationale kopers die geïnteresseerd waren in Franse technologie op basis van lange en uitzonderlijke ervaring. Polen – het enige voormalige Sovjet-satellietland zonder kernenergie – zal waarschijnlijk kopen Amerikaanse, niet Franse, kerncentrales. In dezelfde onderhandelingslogica nam Emmanuel Macron de besluit om de kerncentrale van Fessenheim te sluiten, ook al was deze volledig operationeel.

Dit soort onderhandelingen worden momenteel ook in België gevoerd, waar in een surrealistisch proces, wanneer er geen alternatieve oplossing bestaat, de politiek aarzelt over urgentie van uitbreiding van de bestaande kernenergiecentrales. Engie onderhandelt hard met de Belgische overheid voor de uitbreiding van twee fabrieken in ruil voor financiële steun, terwijl er geen reden is om alle zes fabrieken in het land te sluiten. Maar afdingen vormt nu de basis van de politieke energiestrategie.

Onderhandelen over beperkingen

Tegelijkertijd heeft de Europese Commissie voorgesteld dat de lidstaten beslissen, op vrijwillige basis, en als het niet genoeg zou opleveren op verplichte basis, om het  verbruik van aardgas te beperken met 15%. Deze brandstof, die een paar maanden geleden zo gehaat was, is nu zo kostbaar dat hij moet worden bewaard. Maar Portugal, Spanje, Griekenland en Italië (zie de brief van minister Cingolani aan vice- President Frans Timmermans) maken duidelijk dat ze hun burgers niet zouden vragen zichzelf op te offeren om de Duitsers te helpen, die de primaire verantwoordelijkheid dragen voor de energiecrisis. Uiteindelijk werd het voorstel aanvaard, maar met tal van uitzonderingen en verschillende ontsnappingsmogelijkheden. Het is vooral een publiciteitsstunt om de bezorgde bevolking gerust te stellen.

Niet alleen de Duitse Groenen, maar ook Angela Merkel, verzuimden hun leveringen van Russisch gas te diversifiëren, maar ze weigerden vooral om ook maar één gasterminal te bouwen om vloeibaar aardgas te kunnen aanlanden (LNG) vanuit de internationale markten, in tegenstelling tot de landen die we zojuist hebben genoemd, ook al zou Italië meer terminals moeten hebben gebouwd (maar ook daar was er oppositie van de Groenen).

Spanje bouwde de eerste LNG-terminal in Europa in de haven van Barcelona in 1969. Het heeft er nu zeven op het schiereiland, waaronder een in Gijon (Asturië) die niet eens wordt gebruikt omdat de markt zo goed bevoorraad is, en een andere op het eiland Tenerife. De rest van het gas komt uit Algerije via twee pijpleidingen. Spanje heeft in het verleden een diversificatiestrategie gevolgd, gebaseerd op de energie van de toekomst, hetgeen Duitsland bewust heeft genegeerd. Het is betreurenswaardig dat de huidige Spaanse regering met de Podemos-communisten koos voor de Duitse Energieende als model. De Europese Commissie mag niet verwachten dat Zuid-Europa zich opoffert voor de Duitsers, ondanks artikel 122 van het Verdrag van Lissabon dat spreekt van solidariteit “in het bijzonder op het terrein van energie (sic).

Evenmin mag het solidariteit verwachten van Hongarije, wiens minister van Buitenlandse Zaken zojuist Moskou heeft bezocht op 21 Juli om te onderhandelen over extra leveringen van Russisch gas. Dit bezoek komt een paar dagen na Hongaarse Prime Minister Viktor Orban verklaarde dat de EU een fout had gemaakt met de sancties.

Dit alles zal verslechteren de betrekkingen met Brussel versechteren, dat niet heeft geaarzeld om te praten over het blokkeren van fondsen naar Hongarije… als onderdeel van een deal.

Laat de Duitsers hun verantwoordelijkheid nemen

Wanneer u uw exorbitante energierekening moet betalen, bedenk dan dat dit te wijten is aan de Duitse ideologie genaamd Energiewende, dat tot doel heeft kernenergie en fossiele brandstoffen uit te faseren, een strategie die geheel of gedeeltelijk wordt gevolgd ook door uw regering. De crisis in Oekraïne verergert dit probleem alleen maar, maar het was niet Vladimir Poetin die de crisis heeft uitgevonden waar Duitsland ons in heeft gestort. De energieprijzen begonnen al in september 2021 te stijgen, vijf maanden voordat de oorlog begon (zie mijn artikel in Atlantico).

Wij zijn het slachtoffer van het Duitse Energiewende-beleid en het uitvloeisel daarvan, de import van Russisch gas. Normaal gesproken zou er, afgezien van Duitsland, geen rantsoenering mogen zijn in de rest van de EU, aangezien de energiemix goed is gediversifieerd. Laat de Duitsers, die de gedwongen mars naar hernieuwbare energiebronnen hebben opgelegd, nu rekening houden met de beperkingen en mogelijke black-outs die eruit voortvloeien. Laat ze beginnen te begrijpen dat het beperken van de snelheid op de snelweg hun huizen niet zal verwarmen.

Vijf voorstellen voor overvloedige en betaalbare energie

Energie is een serieuze zaak. Helaas hebben demagogische politici en “koehandelaren” de controle daarvan overgenomen in de EU. Laat deze crisis hen doen beseffen dat de grondleggers van de EU gelijk hadden toen ze zeiden dat er geen toekomst zou zijn zonder betaalbare en overvloedige energie. We moeten nu de koehandel van het verleden beëindigen en:

1. de exploitatie van bestaande kerncentrales voortzetten, vooral in België en Duitsland, die wilden ze allemaal afsluiten,

2. de ontwikkeling van nucleair onderzoek opnieuw op gang brengen, zoals vereist door het Euratom-Verdrag,

3. de Europese Commissie moet haar Nuclear Illustrative Program 2016 actualiseren (een verplichting) opgelegd door artikel 40 van het Euratom-Verdrag,

4. de Europese Commissie zou een richtlijn moeten voorstellen om de exploitatie van schalieolie en gasbronnen te bevorderen,

5. de EU moet haar onrealistische en dure decarbonisatiedoelstellingen (Fit 55) opgeven of verwerpen, met name het Duitse beleid om waterstof te promoten, wat alleen kan worden bereikt met meer aardgas zoals ik laat zien in mijn boek “The Hydrogen Illusion”

***

Over de auteur

Samuel Furfari is professor aan de Université Libre de Bruxelles en voorzitter van de European Society of Engineers and Industrialists.

Het nieuwste werk van Samuel Furfari is een 1200 pagina’s tellend, tweedelige boek “The veranderende wereld van energie en de geopolitieke uitdagingen”. 

***

Bron hier.