‘Gooi Kaag en Jetten uit het kabinet’

De afgang van Sigrid Kaag bij de coalitiepartners is opvallend.

Eduard Bomhoff 16-7-2022

De ministers Sigrid Kaag en Rob Jetten staan al dicht bij de uitgang. En de kiezers weten het. Hier zijn de laatste cijfers van peil.nl, de website van Maurice de Hond:

Rapportcijfer deze week van minister Kaag: VVD 4,1 CDA 3,9 CU 3,6; gemiddelde van drie regeringspartijen: 3,8. Maar de score bij de PvdA is 5,2 en bij GL 5; gemiddeld bij de twee linkse oppositiepartijen dertig procent beter op  5,1. Precies hetzelfde beeld bij minister Jetten: een veel hogere score bij de linkse oppositie dan bij VVD, CDA en CU.

Kaag (D66) en Jetten (D66) scoren dus bizar. Aanhangers van de mede-regeringspartijen vinden hen niks met niks, en Kaag krijgt bij alle drie, VVD, CDA en CU, zelfs de laagste score van alle twintig ministers. Intussen applaudiseren voor haar de twee belangrijke linkse oppositiepartijen PvdA en GL.

Hardvochtige prioriteiten

De afgang van Sigrid Kaag bij de coalitiepartners is opvallend. Tijdens Rutte-3 was zij de populairste D66-minister bij aanhangers van alle vier regeringspartijen (en ook bij PvdA- en GL-stemmers). Dat is omgeslagen door haar ministerschap van Financiën. Onbuigzaam over de gereserveerde miljarden voor CO2 en stikstof, en tegelijk gedecideerd dat er geen geld is voor langdurige steun met de energierekening, heeft zij nu niet alleen de laagste score van alle ministers bij drie van de vier regeringspartijen, maar staat zij ook helemaal onderaan bij JA21 en bij de BBB van Caroline van der Plas.

Gaat het bij de kritiek op Kaag om haar hardvochtige prioriteiten, Jetten wordt gezien als een klimaatdrammer. Op 20 januari 2019 vroeg Maurice de Hond: ‘Wordt het debat over klimaatmaatregelen gedomineerd door drammers zoals Klaver en Jetten?’ We zien opnieuw een duidelijke splitsing: bijna alle VVD- en CDA-stemmers veroordelen Klaver en Jetten als drammers; bij regeringspartij D66 is, net als bij PvdA en GL, slechts een kleine minderheid het daar mee eens.

Klimaatreligie

En toch: Rutte is met open ogen een coalitie aangegaan met de drammers, hoewel die volgens al deze opiniecijfers veel dichter staan bij PvdA en GL dan bij VVD, CDA en CU. Hij heeft er met Sigrid Kaag nog een drammer bijgekregen die extra gevaarlijk is voor zijn vierde en laatste kabinet omdat ze als minister van Financiën ‘afdwingbare normen voor stikstof kan combineren met geen enkele norm voor bestaanszekerheid’ (Omtzigt).

Kaag en Jetten hechten zozeer aan hun klimaatreligie dat ze de almaar grotere kans accepteren dat VVD en CDA niet meer verder willen en D66 uit het kabinet verwijderen.

Stokpaarden

Op zich zou een kabinet goed voor het land kunnen samenwerken, ook al zijn er een paar ministers met afwijkende opvattingen. Was de VVD in het kabinet-Kok vóór de Melkert-banen? Ik denk het niet, maar de VVD kreeg van Kok en de eigen VVD-minister Zalm een mooie reeks van jaren met een steeds kleiner financieringstekort, en dat was een succes voor de VVD. Heeft één partij een stokpaard? Dan zetten de andere partijen hun stokpaarden er naast en mag van elke partij één stokpaard naar de finishlijn. Zo kan een kabinet accommoderen.

Compromisloos

Oud-minister Ad Melkert kreeg van politieke tegenstanders de koosnaam ‘rupsje nooitgenoeg’, maar hij begreep dat elke extra eis van zijn PvdA een prijs had in de vorm van een extra eis van VVD en D66. Kaag en Jetten lijken dat spel niet te willen spelen, leggen hun eigen eisen op tafel, en bewegen dan niet meer.

Kaag en Jetten zijn niet zo van compromissen sluiten en andere partijen ook wat gunnen. Dat bleek al direct toen minister Kaag zei dat ondanks de oorlog in Oekraïne en ondanks de driehonderd-euro-per-maand gas- en elektra-rekeningen er niet viel te praten over putten uit een deel van de 70 miljard tegen stikstof en CO2. Concrete begrotingen waren nog niet eens ingediend, maar aan de bedragen viel niet te tornen.

Crypto’s tegen CO2

Lastig ook voor de samenwerking met Kaag en Jetten: een blinddoek voor het buitenland, en aanhoudend onhoudbare, onwetenschappelijke claims voor het eigen gelijk.

Minister Melkert, bij voorbeeld, overlegde intensief met de OESO in Parijs over zijn Melkertbanen. Minister Kaag gaat ook graag over de grens maar landt dan  in Davos voor het World Economic Forum (WEF). De bobo’s die daar samenkomen blinken niet uit in kennis van de milieuproblematiek. Onlangs maakten ze reclame voor crypto-geld als middel tegen CO2. Veel gekker dan dat kan het niet.

Kaag heeft bij mijn weten nog nooit goed gesproken over de mix van bestrijden en aanpassen voor het CO2-probleem. Toch zou juist dat helpen om meer consensus te bereiken.

Onwaarheden

Intussen worden door de milieuministers steeds onwaarheden gesproken. Deze week beweerde landbouwminister Staghouwer dat organische landbouw even efficiënt kan zijn als landbouw met kunstmest. Hij zou dit jaar in Sri Lanka de werkelijkheid kunnen zien: hongersnood omdat de opbrengsten van het platteland zijn gehalveerd.

Ook over de kosten en opbrengsten van windmolens in de Noordzee worden continu onwaarheden beweerd (weglaten van de kosten van de kabels; rendementsberekeningen alsof de molens 24×7 stroom kunnen leveren; verwaarlozing van de kosten om fossiele energie in reserve te houden voor als er geen wind is; overoptimistische aannames over de levensduur; verwaarlozing van de kosten van afbraak en afvalverwerking).

Hopelijk worden de harten verwarmd

Krijgen we straks een koude winter, en is Kaag nog steeds minister van Financiën, dan moeten de anderhalf miljoen mensen die de 300 euro per maand voor energie niet kunnen betalen, maar in de gemeentebibliotheek gaan zitten om warm te blijven. Eurocommissaris Frans Timmermans – de man van de houtsnippers – is daar bang voor en accepteert nu dat prudente politici zo veel mogelijk steenkool en olie moeten bestellen voordat het koud wordt: ‘Europa moet voor de korte termijn terug naar kolen en olie… we komen nergens wanneer tekort aan energie leidt tot nog meer onrust en verdeeldheid. We moeten zorgen dat mensen in de komende winter niet in de kou zitten.’

Die uitspraak zal Timmermans niet makkelijk zijn gevallen. Als Kaag en Jetten niet snel met hem instemmen, en dat betekent CO2- en stikstofbudget vrijmaken voor aankoop van steenkool en olie en voor serieuze steun met de energiekosten, dan dreigt die onrust en verdeeldheid ook in Nederland. Maar dan worden de harten hopelijk verwarmd doordat VVD, CDA en CU Kaag en Jetten uit het kabinet gooien en ons blij maken met nieuwe verkiezingen.

We vallen u er zo weinig mogelijk mee lastig. Maar het is natuurlijk wel waar: Wynia’s Week wordt mogelijk gemaakt door de donateurs. Mogen we u noteren? Doneren kan HIER. Hartelijk dank!