Extra gaswinning onbespreekbaar voor Groningen

... een productieverhoging is onbespreekbaar.

27-5-2022

Extra gaswinning onbespreekbaar voor Groningen

Voor Groningen is extra gaswinning in de provincie onbespreekbaar, maar over de vraag hoe dat is af te dwingen is de provinciepolitiek verdeeld. Dat bleek woensdag tijdens een ingelast debat op initiatief van de Partij voor het Noorden.

Dat meldt Dagblad van het Noorden. Drie voorstellen dienden de partijen in de Groninger Staten in tegen de mogelijke verhoging van de gasproductie in de provincie Groningen. Twee daarvan werden door een Statenmeerderheid aangenomen. De tekst van beide moties was nagenoeg dezelfde, maar met één belangrijk verschil: volgens het ene voorstel kan Den Haag rekenen op juridische stappen als de gaskraan verder open gaat, in het andere blijft dat nog een open vraag.

Collegepartijen D66, VVD en PvdA vinden het te vroeg om nu al een stok achter de deur te zetten bij het kabinet zolang er nog niet daadwerkelijk tot een productieverhoging is besloten. D66 diende daarom een eigen motie in, volgens fractievoorzitter Peter Gerrits omdat staatssecretaris en partijgenoot Hans Vijlbrief nog uit alle macht probeert de gaswinning dit jaar terug te schroeven naar de beloofde 4,5 miljard kuub zodat de kraan in 2023 definitief dicht kan.

Gerrits voorstel was een tegenvaller voor coalitiegenoot GroenLinks. Die was initiatiefnemer van de andere motie. Die roept Gedeputeerde Staten (GS) op om het kabinet aan de afspraken over sluiting van het Groninger gasveld te houden en als dat niet lukt de gang naar de rechter te maken.

Gerrits riep GroenLinks en mede-indieners op om die juridische stappen uit de motie te schrappen. Toen die daar niet op ingingen, produceerde de D66-fractievoorzitter binnen minuten een tegenmotie, zónder dreiging van een rechtsgang. Die kreeg 24 stemmen, van D66, VVD, PvdA en ChristenUnie. De motie van GroenLinks werd ook aangenomen, met één stem meer. Collegepartij ChristenUnie steunde beide moties.

Wat dit dubbele signaal richting Den Haag in de praktijk gaat betekenen voor de onderhandelingen met Den Haag, wist commissaris van de Koning René Paas gisteravond ook even niet. Verantwoordelijk gedeputeerde Tjeerd van Dekken is echter optimistisch dat hij met geen van beide moties hoeft te rammelen om staatssecretaris Hans Vijlbrief aan zijn afspraken te houden.

In april beloofde de bewindsman dat het Groningen-veld al in oktober ‘op de waakvlam’ gaat en dat er dit jaar geen kuub gas méér wordt gewonnen dan die 4,5 miljard. Dat is volgens Van Dekken nog steeds Vijlbriefs uitgangspunt, ook al dringt de Gasunie erop aan de productie op te schroeven naar 5,7 miljard kuub. De staatssecretaris ziet Gronings gas als een allerlaatste redmiddel in geval van uiterste nood.

Toch moet het Groningenveld volgens Gasunie nog één keer extra worden aangesproken omdat er vertraging is ontstaan bij de oplevering van de nieuwe stikstoffabriek bij Zuidbroek. Om importgas geschikt te maken voor Nederlandse verbruikers moet daar stikstof worden bijgemengd. Dat lukt echter pas op zijn vroegst vanaf september in plaats van juli zoals gepland. Om voldoende buffer op te bouwen voor de komende winter wil Gasunie daarom 1,2 miljard kuub extra winnen in Groningen.

Ondanks de politieke verdeeldheid over hoe het provinciebestuur dat kan tegenhouden, zijn alle partijen in de Groninger Staten het er wél over eens dat een productieverhoging onbespreekbaar is. Alleen Forum voor Democratie en afsplitsing Belang van Nederland denken dat dat moet kunnen, mits de Groningers in aardbevingsgebied financieel worden gecompenseerd.