De Europese Commissie werkt aan een mechanisme om in tijden van crisis te kunnen reageren.
(Door: “Angélica”)
De Europese Commissie werkt aan een mechanisme om in tijden van crisis te kunnen reageren. Ze is voornemens om enkele Artikelen in de zogenaamde Digital Services Act op te nemen die de EC vergaande bevoegdheden verleent in geval van een crisis. Daarbij bepaalt de EC zelf wat er onder een crisis wordt verstaan en hoelang die aanhoudt. De EC kan dan een unilaterale noodtoestand uitroepen en daarbij “online platforms als Facebook, Instagram en Twitter dwingen om de vrijheid van meningsuiting en online informatieverspreiding in te perken.”
Achter gesloten deuren is er door de Europese Commissie onderhandeld over een nieuw artikel 27a inzake de Wet digitale diensten (DSA) maar ook over het nieuwe artikel 25a DSA, dat nog op het allerlaatste moment werd toegevoegd. 25a DSA is bedoeld om ook kleinere online platforms aan te kunnen pakken en wie daar onder vallen is niet te zeggen… www.ejbron.wordpress.com misschien?!
Naar aanleiding van in Frankrijk uitgelekte documenten wordt er door EDRI en verschillende maatschappelijke organisaties kritisch op gereageerd. In een publiek gemaakt statement wordt gewaarschuwd voor de consequenties. Er wordt gesteld dat het voorgestelde “crisisresponsmechanisme” in het nieuwe artikel 27a op zijn minst de internationale mensenrechtennormen van legaliteit, legitimiteit, noodzaak en evenredigheid zou moeten respecteren.
Concreet vereist dit o.a. het volgende:
Beslissingen die de vrijheid van meningsuiting en toegang tot informatie aantasten, met name tijdens een crisis, mogen niet alleen door de uitvoerende macht worden genomen. Staatsveiligheid en openbare veiligheid kunnen alleen effectief worden gewaarborgd in een democratie die de rechtsstaat volledig respecteert. Om te voorkomen dat er misbruik van de macht wordt gemaakt, is er zowel parlementaire controle vereist als een rechterlijke toetsing. Die drie moeten gezamenlijk constateren of er werkelijk sprake is van een crisissituatie, maar ook hoelang die aanhoudt.
Eventuele crisismaatregelen, waaronder het nemen van de beslissing of er daadwerkelijk sprake is van een crisissituatie, moeten daarom onder auspiciën van het Europees Parlement worden genomen zodra er tekenen in die richting wijzen. Daarbij zal er ook rekening gehouden moeten worden met de internationale rechten van de mens en de wetgevingen die gelden binnen de afzonderlijke lidstaten van de Europese Unie. En voordat er buitengewone crisismaatregelen getroffen worden, moet er ook naar gekeken worden door onafhankelijke gerechtelijke instanties.
De definitie van een crisis – volgens de EC tegenwoordig ook al: pandemieën, terrorisme of conflicten – moet duidelijk zijn en een echte crisis zou ook niet mogen leiden tot een verdere machtsoverdracht aan de Europese Commissie om bijvoorbeeld crisismaatregelen op te kunnen leggen die jarenlang worden gehandhaafd. Er is ooit officieel vastgelegd dat er pas werkelijk sprake is van een crisis als de constitutionele, politieke, economische of sociale structuren van de Europese Unie fundamenteel worden bedreigd! Ook die definitie wordt door de EC niet langer gerespecteerd.
Het voorgestelde mechanisme zou een tijdslimiet moeten bevatten voor het kunnen opleggen van crisismaatregelen en elke “buitengewone maatregel” zou ook een vervalclausule moeten bevatten, die door het Europees Parlement of door een gerechtelijke instantie kan worden herzien. Ook zou de EC nooit de bevoegdheid moeten krijgen om het publiek de toegang tot informatie te ontzeggen. Het is overigens wel terecht dat de bepaling vereist dat crisismaatregelen alleen indien “strikt noodzakelijk en dan proportioneel ” worden opgelegd, maar het is zeer de vraag of de EC het juiste orgaan is om dat te kunnen beoordelen of daartoe kan besluiten, zeker in politiek beladen tijden en onder sterke politieke druk van de lidstaten. In plaats daarvan zou deze beoordeling moeten worden uitgevoerd door een onafhankelijke gerechtelijke instantie en niet slechts één keer, maar met regelmatige, korte tussenpozen voor zolang de maatregelen van kracht zijn. De EC zal naar verwachting de besluiten uiteindelijk wel openbaar maken, maar elke bilaterale dialoog met platform-aanbieders, waarin specifieke maatregelen zijn besproken, afgewogen en besloten, zouden volledig transparant dienen te zijn.
Volgens het Europees Hof voor de Rechten van de Mens is er pas sprake van een crisis als er uitzonderlijk gevaar bestaat en wel in die mate dat de reguliere maatregelen, zoals die vastliggen in de grondwet, duidelijk ontoereikend zijn. De DSA in de huidige vorm bevat al voldoende artikelen om op een crisissituatie te kunnen reageren. Bovendien is van online-platforms, die ook nu al actief zijn in conflictgebieden, bekend dat ze heel goed in staat zijn om vroegtijdig tekenen van een beginnende crisis te signaleren en ze kunnen er bijna altijd binnen de reeds bestaande bevoegdheden mee omgaan. Hen beperken in hun vrijheid van meningsuiting om informatie te verstrekken is dus nergens voor nodig.
De ‘corona-crisis’ en de ‘Noodtoestand in Frankrijk’ n.a.v. terreur gepleegd in het verleden tonen aan dat maatregelen nu al veel te lang worden gehandhaafd. Haastig genomen beslissingen om vrijheden van burgers te beperken, schaden de burger soms meer dan ze goed doen en vaak worden, nadat de noodtoestand is opgeheven of de crisissituatie voorbij is, niet alle afgenomen rechten van burgers ook weer teruggegeven. Overheden en de EC hebben er kennelijk behoefte aan om vrijheden langer te kunnen beperken dan strikt noodzakelijk is. Zo houden ze meer controle over de bevolking, maar dat recht hebben ze helemaal niet!
Vorig jaar is er een stemming geweest over de DSA. Het Europese Parlement sprak haar steun uit voor het in de commissie van het Parlement bereikte compromis, waarin staat dat noch de Europese Commissie noch DSC’s verregaande noodbevoegdheden zullen verkrijgen om kleinere platforms op dezelfde manier te mogen behandelen als de grote platforms zoals Facebook, Instagram of Twitter.
Wanneer een handjevol onderhandelaars echter eenzijdig dergelijke nieuwe bepalingen toevoegen tijdens een overleg achter gesloten deuren, doen ze dat zonder enig mandaat en zonder democratische legitimiteit. Zo omzeilt de EC de democratische procesvoering, verhindert ze publieke controle en debat en sluit ze meer dan 700 gekozenen leden van het Europees Parlement uit van deelname aan de beraadslagingen. De Europarlementariërs worden na afloop van het overleg geconfronteerd met voldongen feiten en zullen hooguit te maken krijgen met een take-it-or-leave-it-keuze. Dan zullen ze tegen de volledige DSA moeten stemmen om 27a DSA en 25a DSA buiten werking te kunnen stellen en dat is uiterst onwaarschijnlijk. De EC weet dat natuurlijk donders goed!
De DSA-onderhandelaars zouden volgens de aanbevelingen van EDRI en de andere ondertekenaars van het publieke statement de regels van de democratie moeten respecteren. Daartoe moeten ze acuut stoppen met deze onderhandelingen, die ze buiten hun mandaten om voeren.
Maar daar heb ik geen enkele verwachting van…
Door:
“Angélica”
(voor www.ejbron.wordpress.com)
0 reacties :
Een reactie posten