Het waterschap gaat niet van het Russische gas af. Contract met Gazprom blijft intact. ’Dit doen we met een knoop in onze maag’

 Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK), het waterschap voor Noord-Holland boven het Noordzeekanaal, neemt voorlopig geen afscheid van gasleverancier Gazprom.

Martijn Gijsbertsen 19-3-2022

Hoewel door de oorlog in Oekraïne een petitie is gestart waarin overheden wordt gevraagd om banden met het Russische staatsbedrijf te verbreken en de gaskraan dicht te draaien, respecteert HHNK zijn contract met Gazprom.

Deze overeenkomst loopt tot 1 januari 2023 en behelst de levering van 15,4 tot 16 miljoen kubieke meter gas per jaar tegen een afgesproken prijs van 3,3 miljoen euro.

„Dit doen we met een knoop in onze maag. Zeker wanneer je de ellendige beelden op televisie vanuit Oekraïne ziet”, stelt HHNK-woordvoerder Marko Cortel.

Dilemma’s

„Omdat Gazprom een Russische onderneming is met de overheid als grootaandeelhouder, vraagt je je toch af: vloeit er geld vanuit het bedrijf naar de staatskas (om de oorlog mee te financieren, red.)? Emotioneel begrijpen wij de oproep vanuit de samenleving ontzettend goed, het stelt ons voor dilemma’s. Daarover is heel goed nagedacht, met als uitkomst dat we geen contractbreuk plegen.”

Een van de overwegingen is dat Gazprom de hoeveelheid gas die HHNK afneemt bij opzegging - waarmee een boete van enkele tienduizenden euro’s is gemoeid - momenteel voor een zes keer hoger tarief op de markt kan brengen.

„Speel je ze daarmee niet veel meer in de kaart? En geef je ze dan juist niet ruimte om extra geld te verdienen, dat eventueel alsnog richting Rusland gaat? Het morele gebaar door te stoppen met Gazprom, valt in het niet bij de impact die mogelijk voortvloeit uit het extra financiële voordeel dat het bedrijf kan behalen.”

Rekening

Ander argument is dat HHNK ad hoc op zoek moet naar een nieuwe gasleverancier,

 die door de explosief stijgende energieprijzen een beduidend hogere rekening zal presenteren dan nu.

„Van een overheidsinstantie wordt verwacht dat zij zorgvuldig en verantwoordelijk met belastinggeld omgaat. Wij gaan onszelf en de bedrijfscontinuïteit niet in problemen brengen, door ons een vele malen hogere gasprijs op de hals te halen. Door van het Russische gas af te gaan, wordt een boel onzekerheid gecreëerd, terwijl onze bedrijfsvoering geen dag stil kan staan.”

Die situatie is volgens Cortel onwenselijk, waarbij HHNK de toegenomen kosten liever niet via verhoogde belastingen op inwoners wil afwentelen.

Bovendien, zo laat hij doorschemeren, is het moeilijk vast te stellen of gas van een andere leverancier (gedeeltelijk) van Russische afkomst is.

„De gasmarkt is een grote tombola, een virtuele markt van producenten, handelaren en verkoopmaatschappijen, van invoeren, opslaan, inkopen en doorverkopen. Bij geen enkel verkoopkantoor kun je met volledige zekerheid zeggen dat er geen Russisch gas uit de buis komt.”

Stilzitten

Al met al, zo stelt de HHNK-woordvoerder, is het ’verstandiger om te houden wat je hebt’. „Ook volgens deskundigen. Dan beperken we de inkomsten voor Gazprom het meest, stilzitten is de beste manier om Rusland extra geld te onthouden.”

Cortel haast zich te zeggen dat de aanbesteding voor een nieuw contract voor gaslevering tegen het einde loopt. Omdat hij over die procedure de kaken stijf op elkaar moet houden, is onduidelijk of Gazprom tot de inschrijvers behoort en daarmee de kans bestaat dat de samenwerking wordt verlengd.

Gasslurper

In Nederland zijn 120 gemeenten en twaalf waterschappen klant bij Gazprom. HHNK is er daar een van en gebruikt 97 tot 98 procent van het ingekochte gas voor de slibdrooginstallatie in Beverwijk, een gasslurper. Hier wordt rioolslib uit vijftien waterzuiveringen gedroogd, waarna het als biobrandstof voor de huisvuilcentrale in Alkmaar kan worden gebruikt. Het vrijkomende methaan wordt toegepast als autobrandstof. De rest van het Russische gas, 2 tot 3 procent, gebruikt het waterschap voor verwarming van gebouwen en het ontdooien van gemalen.

Noordhollands Dagblad