Van een onzer correspondenten.

Als je eenmaal de mens als uiteindelijke schuldige aanwijst van klimaatverandering ligt er een wereld van schuldtoekenning open. De auto wordt ineens verdacht, de koelkast, de houtkachel, de vliegvakantie, je voetafdruk, de braadkip in de oven. Maar in de toewijzing van dit, zeg maar, banale kwaad is nog een nuance te maken: gekleurde mensen zijn slachtoffer van klimaatverandering, witte mensen de oorzaak.

Jeremy Williams, documentairemaker voor de BBC, schrijft over klimaatverandering. Hij schreef vorige jaar het boek Climate Change is Racist en is betrokken bij Extinctionrebellion. Williams vindt dat ‘klimaatverandering inherent racistisch’ is en krijgt support van hoogleraren als professor Robert Beckford, directeur van het Institute for Climate and Social Justice in Winchester.

Williams in een artikel bij de BBC deze week:

‘Klimaatverandering en racisme zijn twee van de grootste uitdagingen van de 21e eeuw. Ze zijn ook sterk met elkaar verweven. Er is een scherpe kloof tussen wie de klimaatverandering heeft veroorzaakt en wie de gevolgen ervan ondervindt. Mensen van kleur in het Zuiden zijn degenen die het meest zullen worden getroffen door de klimaatcrisis, ook al is hun ecologische voetafdruk over het algemeen erg laag. Soortgelijke raciale verschillen bestaan ​​ook binnen naties, als gevolg van diepgaande structurele ongelijkheden die zijn veroorzaakt door een lange erfenis van ongelijke machtsverhoudingen.’

Hoewel Williams klimaatverandering voortdurend verbindt met racisme, komt hij niet met krachtig concreet bewijs:

‘Voor sommigen kan het verontrustend zijn om termen als ‘racisme’ en ‘blanke suprematie’ te horen die worden gebruikt in discussies over klimaatverandering. Klimaatverandering wordt vaak gezien als een milieukwestie, waar we allemaal samen mee te maken hebben, en daarom niet iets dat op enigerlei wijze als racistisch kan worden opgevat.’

‘(…) En toch zijn gekleurde mensen nog steeds benadeeld en ervaren ze verschillen in uitkomsten die zichtbaar zijn in de statistieken.’

Zambia heeft een moeilijke tijd achter de rug. Weer en klimaat geldt zowel voor witte en gekleurde mensen, zou je denken. Maar niet in het schema van Williams. Als het weer tegenzit in Zambia ligt de schuld niet bij gekleurde mensen:

‘Zambia ervaart de laatste drie decennia de negatieve gevolgen van klimaatvariabiliteit en -verandering’, zegt de Zambiaanse klimaatwetenschapper Mulako Kabisa. ‘De grootste impact is de hogere temperatuur en de verminderde regenval, met klimaatschokken als droogte en overstromingen tot gevolg.’

Toch wil het grote woord racisme wil maar moeilijk landen op een stevig fundament van bewijsvoering:

‘Hoewel het vaak lastig is om specifieke gebeurtenissen direct toe te schrijven aan klimaatverandering, heeft het IPCC al deze effecten in zuidelijk Afrika al waargenomen. Er komt waarschijnlijk nog erger. “Lokaal bewijs en gesimuleerde projecties wijzen er allemaal op dat de regenval meer variabel zal zijn”, zegt Kabisa. ‘Het productieseizoen zal verschuiven en droogte-incidenten zullen vaker voorkomen.’

Williams laat ook anderen aan het woord en leidt ons naar een nieuw kolonialisme:

‘Ook de antropoloog Jason Hickel legt deze koloniale connectie. Als onderdeel van zijn werk over mondiale ongelijkheid heeft hij onderzoek gedaan naar de verantwoordelijkheid voor klimaatverandering tussen het mondiale noorden (de VS, Canada, Europa, Australië, Nieuw-Zeeland, Israël en Japan) en het mondiale zuiden (Latijns-Amerika, Afrika en Azië). “Onze studie heeft berekend hoeveel elk land zijn deel van de ‘veilige’ planetaire grens voor CO2-emissies heeft overschreden”, zegt hij. De resultaten zijn ‘onthutsend’, zegt hij: de studie wees uit dat het mondiale Noorden verantwoordelijk is voor 92% van alle overtollige wereldwijde emissies, terwijl het mondiale Zuiden slechts verantwoordelijk is voor 8%.’

Toch is de directe link met racisme niet gelegd:

‘We hebben ras niet geanalyseerd’ zegt Hickel, hoewel het niet moeilijk is om te zien dat hier een raciale ongelijkheid in het spel is. Maar onze resultaten illustreren wel een duidelijke koloniale dimensie. De Europese koloniale machten en de Europese kolonistenkolonies zijn onevenredig verantwoordelijk zijn voor het veroorzaken van overmatige uitstoot. Ondertussen weten we dat de gevolgen van klimaatafbraak onevenredig zwaar zijn voor het Zuiden. Gemeenschappen in het Zuiden zijn twee keer getroffen: eerst door kolonisatie, en nu door klimaatafbraak.’

Williams in zijn BBC – artikel:

Jeremy Williams.

‘Klimaatverandering is een


vermenigvuldiger van alle vormen van sociale achterstand, met verdelingen langs klassengrenzen, geslacht, leeftijd en nog veel meer. In India zijn het de lagere kasten die het meest te lijden hebben van klimaatverandering. Wereldwijd zijn inheemse volkeren en nomadische stammen vaak kwetsbaarder. Klimaatrechtvaardigheid, sociale rechtvaardigheid en raciale rechtvaardigheid zijn allemaal met elkaar verbonden.’

 

Dat geldt ook voor weer en klimaat: alles hangt met elkaar samen en iedereen wordt nat als je niet oppast. Het weer discrimineert niet.

***

Bron hier.