Hoogleraar: ’Datacenters zijn tamelijk rampzalig’

Datum:
  • zaterdag 18 december 2021
  • in
  • Categorie:
  • AMSTERDAM  Volgens ministerie liggen er nog zeker twintig plannen op de plank 


    18-12-2021 Theo Besteman en Mike Muller


    INTERVIEW 

    Datacenters gebruiken duurzame energie 

    waarvan de kosten voor aanleg en transport 

    vooral zijn opgebracht door consumenten en mkb 


    De seinen gaan steeds verder op rood voor nieuwe datacenters in Nederland. Demissionair staatssecretaris Dilan Yesilgöz van Economische Zaken en Klimaat schrijft aan de Tweede Kamer dat er op dit moment nog zeker twintig plannen voor datacenters in behandeling zijn. 

    Momenteel zijn de kolossale datacenters goed voor zo’n twee procent van het elektriciteitsgebruik (2,7 terawattuur) maar dit kan met de nieuwe plannen oplopen tot 15 terawattuur in 2030. In dat geval zou zo’n 10 procent van het elektriciteitsverbruik in Nederland opgaan aan datacenters. 

    De datacenterontwikkelingen in Nederland zijn ’tamelijk rampzalig’. Dat zegt hoogleraar energietransitiekunde Jan Rotmans van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Extra stroomverbruik vergt ook veel meer opwekking van duurzame energie, bijvoorbeeld met veel meer windturbines en zonnepanelen. 

    Met verbazing kijkt Rotmans naar de ontwikkelingen waarin gemeenteraden (zoals eerder in Hollands Kroon en donderdag in Zeewolde) groen licht geven voor zogeheten ’hyperscale datacenters’, van buitenlandse techgiganten. Hij noemt het een slechte ontwikkeling „vooral met het oog op het ruimtebeslag, energiegebruik en watergebruik in verhouding tot de geringe toegevoegde economische waarde van datacenters.” 

    Ook polderbewoners verzetten zich. Jan Meijles van werkgroep ’Red de Wieringermeer’ heeft Tweede Kamerleden een brandbrief gestuurd waarin hij oproept tot een ’moratorium’ op de ontwikkelingen. In de Wieringermeerpolder komen mogelijk zeven hyperscale datahallen op 235 hectare. Er zijn er al twee, voor een derde zijn de voorbereidingen gestart. „Uit onderzoek van Economische Zaken zelf blijkt dat er al ruim voldoende capaciteit van datacenters is om de Nederlandse economie goed te laten functioneren”, zegt Meijles. Hij wijst op een rapport van Buck International Constultants, dat stelt dat nieuwe uitbreidingen daarvoor niet nodig zijn. 

    Duurzame energie 

    Meijles ontdekte verder dat de grote datacenters vooral gebruik maken van duurzame energie. „Energie waarvan de kosten voor aanleg en transport grotendeels zijn opgebracht door consumenten en het midden- en kleinbedrijf. Die hebben namelijk het leeuwendeel van de bijdrage voor investeringen daarin betaald, bij de opslag op hun energierekening. Maar zij profiteren daar nu niet van.” 

    Een bonte verzameling van Kamerleden van JA21 tot BIJ1, PvdD, CU, SP, GL en BBB, pleit al langer voor een stop. In het coalitieakkoord van VVD, D66, CDA en CU is wel een passage opgenomen waarin staat dat veel strengere regels nodig zijn. Desalniettemin gaf de gemeenteraad van Zeewolde groen licht voor een bestemmingsplanwijziging die de komst van het grootste datacenter van Europa mogelijk maakt.

    „Dit wordt heel problematisch”, zegt ook hoogleraar bestuurskunde Michiel de Vries. Hij beet zich al eerder vast in het onderwerp. Dat er naast grote datacenters ook kleinere varianten komen is hem duidelijk. „Potentieel kunnen ze de omvang van het echt grote hyperscale datacenter in Zeewolde krijgen. Die uitbreiding van energieverbruik is ronduit verontrustend. En landschappelijk gezien wordt echt niemand er blij van als zulke grote installaties, zoals nu al in Noord-Holland in het weidegebied staan, het uitzicht verstoren”, zegt hij. 

    Energietransitie 

    Directeur strategie van netbeheerder Alliander, Pallas Agterberg, noemt de ontwikkelingen ’best wel dramatisch’ en geeft aan dat er straks gekozen moet worden tussen óf de datahallen óf de energietransitie. „Het probleem is heel groot.” Sindsdien zijn er wel lokale en provinciale strategieën gemaakt, maar blijven uitbreidingen gewoon mogelijk. 

    Demissionair minister Stef Blok (EZK) zegt dat de ’verwachting is dat er nog twintig tot 25 datacenters’ komen. Waar die moeten komen? „Dat is aan het bedrijf zelf dat een locatie moet vinden. In ieder geval ook aan de lokale overheid. En - afhankelijk van wat een volgend kabinet aan wetswijziging wil doen - wellicht ook aan de landelijke overheid.” 

    „Dit betekent een enorme groei, met 15 terrawattuur tot 2030, na jaren met nauwelijks toename van datacentra. Dat wordt een gigantische uitdaging om ons energienetwerk goed te laten functioneren”, zegt Olof van der Gaag van de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie. De Nederlandse industrie adviseerde eerder voor de datacenters snel meer windmolens op zee te plaatsen, omgerekend voor 45 terrawattuur. „Dat zijn al snel 600 windmolens extra”, zegt Van der Gaag.

    Noordhollands Dagblad


    2 reacties :

    Anoniem zei

    Bij een strenge winter zullen de problemen pas echt zichtbaar worden als de bewoners veel meer energie nodig hebben. De Data Centers zullen er geen spat minder stroom door gaan gebruiken, de gezinnen wel als er niet voldoende stroom meer is. De vraag is wat de rest van de giga stroomverbruikers zoals Hoogovens, Shell en niet te vergeten Vattenfall voor problemen krijgen.

    Anoniem zei

    Als het door gaat zoals nu gaat met met de oversterfte hebben we eerdaags geen Data Centers meer nodig. Ook de woningbouw kan geminimaliseerd worden. Daarentegen hebben we wel meer mortuaria en koelcellen nodig. De crematoria zullen overuren moeten maken.
    Een spookbeeld? De tijd zal het leren, maar we moeten ons op het ergste voorbereiden, de Tweede Wereldoorlog zal er kinderspel bij zijn.

    Een reactie posten