Datacenters veel dorstiger dan college Hollands Kroon aan de raad vertelt

 

HOLLANDS KROON - MIDDENMEER

De mega-datacenters van Microsoft en Google in Middenmeer verbruiken jaarlijks minimaal vijf keer zoveel drinkwater als het college van b en w van Hollands Kroon beweert in een memo aan de gemeenteraad. In interne stukken staat dat de levering van leidingwater aan huidige datacenters nu al ’kritiek’ is.

Bart Vuijk 28-6-2021

Na foutieve informatie over de hoeveelheid diesel (het college miste 1,6 miljoen liter brandstof) is het de tweede keer in korte tijd dat volksvertegenwoordigers door verantwoordelijk wethouders Theo Groot (CDA) en Theo Meskers (VVD) aantoonbaar onjuist zijn geïnformeerd.

Het college van Hollands Kroon ontkent dit echter, en verwijst daarbij naar zijn eigen memo over de zaak. Dit memo is op 15 juni naar de raad gestuurd en vermeldt dat de drinkwatervoorziening geen gevaar loopt door de dorstige datacenters. „Het waterverbruik van het datacenter van Microsoft is 12.000 tot 20.000 kubieke meter per jaar.” Voor het kleinere datacenter van Google worden dezelfde getallen genoemd. Voorts staat in het collegememo: „Ze gebruiken alleen koelwater als de buitentemperatuur boven de 25 graden is.”

’Ook in de koude maanden’

Dit klopt echter niet met de milieuvergunning van Microsoft. Op pagina 381 van deze 406 pagina’s tellende vergunning is een rapport opgenomen van ingenieursbureau Tauw, waarin valt te lezen dat er het hele jaar door grote hoeveelheden drinkwater worden afgenomen. In de zomer is dat meer dan tweemaal zoveel als in de winter. Uit een aanvullend memo van Tauw: „De inname van leidingwater is ook in de koude maanden niet nul. Dit komt omdat de lucht ook bevochtigd wordt als de buitenlucht erg droog is. Verder wordt een kleine hoeveelheid water in voorraad gehouden. Deze voorraad moet om hygiënische redenen regelmatig worden ververst.”

Het jaarmaximum van 20.000 kubieke meter dat door het college wordt genoemd, wordt volgens het rapport alleen al in de maand augustus gehaald. Vorige zomer waarschuwde drinkwaterleverancier PWN burgers om tuinen niet te sproeien en geen zwembadjes in de tuin te vullen om de leverantie van drinkwater niet in problemen te brengen.

In totaal wordt er volgens Tauw door Microsoft jaarlijks meer dan 107.000 kubieke meter water verbruikt.

De cijfers voor Google zijn minder duidelijk. Hier is alleen een berekende maximum inname van drinkwater bekend: 82.337 kubieke meter per jaar. Dit is berekend door datacenterbouwer Yondr Group. Het hangt van het weer af hoeveel water er daadwerkelijk wordt ingenomen.

Milieuvergunning

Deze informatie is opgenomen in de milieuvergunning die Omgevingsdienst Noord-Holland Noord voor Microsoft heeft afgegeven in november 2019, toen het datacenter werd uitgebreid. Maar het college van Hollands Kroon zegt dat de cijfers van de ingenieursbureaus niet kloppen. „Bedrijven zijn niet verplicht informatie te geven over hun daadwerkelijk watergebruik. Dat hebben Microsoft en Google op ons verzoek wel gedaan en die informatie hebben wij in het memo aan de raad opgenomen. Het daadwerkelijke drinkwatergebruik is lager dan in het rapport. We delen de conclusie dan ook niet dat het college de raad onjuist heeft geïnformeerd.”

Overigens bevestigt ook drinkwaterbedrijf PWN dat de datacenters in de Wieringermeer het jaar rond drinkwater gebruiken. „De datacenters nemen het hele jaar rond water af, met pieken in de warme maanden.” Ook in interne stukken staat dat de levering van drinkwater - juist in zomerse perioden waarin aan burgers wordt gevraagd zuinig om te gaan met drinkwater wegens dreigende tekorten - momenteel al ’kritiek’ zijn.

De drinkwaterinname door de datacenters is voor de provincie reden geweest om in november vorig jaar een stuk of twintig ambtenaren en experts bij elkaar te zetten om te bespreken hoe de drinkwatervoorziening ongestoord kan blijven verlopen. Juiste verbruikscijfers ontbraken. De ambtenaren moesten er een slag naar slaan.

Verbruiksgegevens

Eerder werd in een webinar al bekend dat er door datacenters gigantische hoeveelheden liters drinkwater worden gebruikt. Hoeveel dat exact betreft werd echter niet duidelijk: diverse datacenters weigerden exacte aantallen te geven aan onderzoeksbureau Green IT, dat op verzoek van het provinciebestuur in kaart moet brengen hoeveel water door datakolossen stroomt. Ook leverancier PWN zwijgt hierover: „Het ligt niet op de weg van PWN om verbruiksgegevens van haar klanten met de media te delen.”

Aangezien er nog vijf soortgelijke datacenters staan gepland in Middenmeer, neemt de druk op het drinkwaternet toe. Tauw voorspelt dat dit een probleem kan geven. „Vanwege kwaliteitseisen is gekozen voor het gebruik van leidingwater (PWN) als bron voor het koelwater. Het aanbod van leidingwater op deze locatie is echter beperkt”, staat te lezen in de documenten.

Ook een planadviseur van de provincie Noord-Holland toonde zich in een mail op 7 april 2020 kritisch over de beschikbaarheid van drinkwater voor datacenters. „Als laatste kun je nog kanttekeningen zetten bij de haalbaarheid van datacenterontwikkeling op deze plek. Momenteel is de elektriciteitsvoorziening voor datacenterontwikkeling een beperkende factor en ook de beschikbaarheid van koelwater is kritisch. Beiden zijn zo kritisch dat de volledige ontwikkeling van Microsoft en Google al moeizaam loopt.”

Osmose

Mede om die reden heeft Microsoft een systeem gebouwd dat zuiniger met het drinkwater omspringt dan in veel andere datacenters. Het water wordt gecirculeerd, en via een osmose-installatie meerdere keren gezuiverd en opnieuw gebruikt.

Dit heeft wel weer tot gevolg dat het water ’indikt’ en zout wordt. Dat zoute water wordt deels geloosd op de nabije sloten, deels op het vuilwaterriool dat het afvoert naar de zee.

Google voegt zelf zout toe aan het drinkwater om het ’zachter’ te maken voor gebruik als koelwater, zo blijkt uit de stukken. In dat zout zit ook het antiklontermiddel ferrocyanide.

Naast dagelijkse lozingen stort Google eenmaal per jaar alle vier koelwatertanks leeg, vlak voor de winter. Dit om bevriezing te voorkomen. Dan lopen in zes dagen de vier enorme opslagtanks met samen 1800 kuub water leeg in de sloten.

Noordhollands Dagblad