Een bijdrage van Paul Scheffers.

De aardgasreserves in Nederland dalen fors. Het Nederlandse aardgas (en export naar buurlanden) wordt anno 2021 steeds minder gewonnen uit het Groninger gasveld, nog wel uit diverse kleine velden op land en uit het continentaal plat en de Waddenzee. De nationale aardgasreserves zijn gedefinieerd als het resterende volume dat geologisch bekend is en waarvan winning in de nabije toekomst naar verwachting economisch en maatschappelijk rendabel zal blijven, uitgaande van bestaande technologie en actuele olie- en gasprijzen.

Na een zeer forse daling in 2018 zijn de Nederlandse aardgasreserves nog verder (= dus vooral een politieke herwaardering) gedaald naar 230 miljard m3 op 31 december 2019. Het totale aardgasverbruik in Nederland was 41 miljard m3 in 2017 (CBS) ter vergelijking.

Raken we ooit van aardgas los?

In ons land ligt in 70 jaar opgebouwd zo’n 12.000 kilometer pijpleidingen voor ‘consumenten’ (G-gas) aardgas dwars door Nederland en fijnmazig in de steden en dorpen. Hier zijn de laatste decennia nog eens 450 kilometer leidingwerk en meerdere compressorstations bij gekomen. Nederland heeft hiermee de dichtste export, industriële en consumenten aardgas-infrastructuur ter wereld. De economische waarde van het gehele Nederlandse gasdistributie netwerk is onbekend, echter deze wordt geschat op vele tientallen miljarden Euro’s.

Daarnaast zijn in Nederland de woningcorporaties en eigenaren weerspannig om hun woningen van het aardgas af te brengen, de vereiste isolatie van de woningen en de omschakeling naar ‘hernieuwbare’ warmtepompen is het meest kostenintensief en ook het minst bijdragend aan de klimaatdoelstellingen. Het betreft ruim zeven miljoen huizen en één miljoen gebouwen. In 2050 moet de transitie naar ‘hernieuwbare’ energie zijn geklaard van Europese Unie, maar hoe dan?

Het gasvrij maken van huizen moet goedkoper en ook sneller worden, zo vinden de politieke ‘hernieuwbare’ ideologen, maar recente rapporten roepen de vraag op of dat überhaupt mogelijk is. De vraag is raken we ooit van het aardgas los?

Bron hier. https://www.ewmagazine.nl/nederland/achtergrond/2021/04/raken-we-ooit-van-gas-los-232247w/

Een aardgasdistributie netwerk vooralsnog ongeschikt voor waterstof.

Hoofdleidingenkaart van het aardgasnet op Nederlands territoir

Een ander aspect is dat Nederland over een nationaal uitgerold ‘consumenten’ aardgas (G-gas of Gronings aardgas) beschikt, waarbij vooral in de grote steden oude leidingen gefaseerd moeten worden vervangen bij lekkages en bij gebleken aantasting door corrosie. Die vervanging blijft van belang, ook voor de ‘groene’ toekomst, omdat het transport van energie uit gas onder hoge pompdruk door een pijpleiding tien tot twintig keer goedkoper is dan het vervoer van dezelfde hoeveelheid energie door een (elektriciteits-)kabel.

Bron hier.

Bij de aardgas ontvangstations van de distributiebedrijven komt het aardgas binnen met een druk van 40 bar en wordt de druk vervolgens verlaagd naar 8 bar en in sommige gebieden zelfs naar 3 of 4 bar, om uiteindelijk bij de CV-installatie het aardgas op een minieme overdruk van 25 tot 100 millibar te zijn gebracht (Bron: Gasunie).

Voor transport onder de genoemde pompdruk voor de kleinste gasmolecuul op aarde, te weten de waterstofgasmolecuul geperst door deze aardgasleidingen, moet het Nederlandse aardgasnet minstens 100% waterstoflek-risico-proof worden gemaakt door de vervanging van oude leidingen en aanpassing / vervanging van bijna alle pompstations en koppelingen.

Aanzienlijke waterstoflekkage in een nationale ‘waterstof- economie-setting’ via lekkende gasleidingen, daarvan is bekend dat waterstof de huidige ozongaten aan de Zuidpool en Noordpool zal vergroten.

Gasleidingenkaart van de stad Groningen met met 94 km (te vervangen) gasleidingen.

In de grote steden is er bovendien een aanzienlijke achterstand in de vervanging van oude gasleidingen die nu frequent gecontroleerd moeten worden op lekkage, en die nu nog wel ons aardgas kunnen transporteren, maar die nu zeker ongeschikt zijn voor het transport van waterstof (het kleinste gasmolecuul) onder de genoemde pompdruk. Groningen stad is slechts een van de grote steden in Nederland die aan een dergelijk euvel lijden.

Bron hier.

Industrieel gasnetwerk bestemd ook voor de Gasrotonde

Nederland beschikt ook over een recenter gebouwd separaat zwaar-industrieel netwerk van ruim 1.500 kilometer pijpleidingen voor transport van natte bulk zoals ruwe olie, olieproducten, chemicaliën, en ook industriële gassen. Deze pijpleidingen verbinden de zware industrie in Nederland met de 1000 meter ondergrondse bulkvoorraadopslag en met de havenfaciliteiten in Delfzijl en Botlekgebied. En er loopt een separaat netwerk van gasleidingen voor exportbestemmingen naar België en Duitsland. Dit alles valt samen met het streven van Nederland voor het exploiteren van de Gasrotonde, maar daarover later.

Uw CV-ketel kan het H-gas van de Nordstreampijpleiding nu reeds aan

Gas dat we nu al importeren uit buitenland wordt over een lengte van zo’n duizend kilometers of meer vervoerd via pijpleidingen en pompstations. Buitenlands gas (H-gas genoemd) heeft een hogere calorische verbrandingswaarde (en CO2-footprint) en wordt nu al bijgemengd bij het Nederlandse G-gas.

Dit H-gas aardgastype, dat meer en meer uit het buitenland geïmporteerd zal worden, heeft een hogere brandbare samenstelling per kuub dan het aardgas uit Groningen (G-gas). Buitenlands (en Russisch) aardgas (H-gas) heeft, net als gas uit andere gasvelden in Nederland en uit het continentale plat van de Noordzee, een hogere calorische verbrandingswaarde en verschillende zogenaamde ‘Wobbe-index’.

Bron hier:

Zo ook dus het Russisch H-gas, dat West-Europa al jaren binnen stroomt onder andere via de Nord Stream 1 pijpleiding.

Nord Stream aardgas, mega voorraden aardgas uit Rusland.

Hoofdleidingenkaart en plannen van het Russisch aardgasnet naar West-Europa

Uw gas Cv-installatie, kooktoestel en het Nederlandse gasnetwerk kan het H-Gas zonder problemen aan

Uw Cv-installatie brandend op huidig G-gas, reeds aangevuld met Noors H-gas, kan met kleine aanpassing in de software of bij de eenvoudiger apparaten met een stelschroef door het bijmengen van extra luchttoevoer het H-gas zonder problemen gebruiken.

De Nederlandse burger hoeft geen nieuwe Cv-installatie aan te schaffen en Nederland hoeft de 12.000 kilometer gaspijpleidingen maar beperkt te vernieuwen of aan te passen voor de reeds toenemende H-gas distributie.

Uw CV-monteur stelt nu al bij het jaarlijkse onderhoud de ‘gas-lucht-mix-knop’ bij om de nu al aan het G-gas toegevoegde buitenlandse H-gas optimaal te kunnen benutten.

Nederlandse politiek werkt stilletjes aan een toekomst met aardgas

De Nederlandse politiek werkt achter de schermen heimelijk aan een alternatief voor de nu sterk milieuvervuilende en 50% meer CO2-uitstotende biomassa-energie van haar huidige ‘klimaatbeleid’. Het politiek-economische hoofdmotief is echter om Nederland via een Gasrotonde een blijvende hoofdrol te kunnen blijven laten spelen in de wereld van het aardgas, de opslag en distributie.

Doel van de Gasrotonde in Nederland, operationeel sinds 2006, is naast de betrouwbaarheid van de gaslevering aan Nederland, het snel kunnen inspelen op veranderingen in nationale en internationale vraag en aanbod en op de internationale olie/gas prijsschommelingen. De Gasrotonde dus als economische motor en als gasbalans voor Nederland.

In de zomer bij een lagere aardgasprijs kan een voorraad aardgas worden ingekocht, bijvoorbeeld opgeslagen in de 1000 meter diepe enorme Nederlandse uitgeputte gasveld / aardgasbuffer in Zuidwending, die in de koudere winters wanneer de vraag naar aardgas en de aardgasprijs stijgt kan worden aangesproken.

Achterstand in de uitrol van ‘hernieuwbare’ waterstof als ideologische vervanger van aardgas

Nederland blijkt (anno 2021 nog steeds achter de schermen), ondanks ideologisch tegenstrevende ‘groene’ politieke partijen, een van de belangrijkste ambassadeurs van import van aardgas, dit tegen de achtergrond van het te verwachten einde van de eigen G-gas winning in Groningen. De politieke kwestie Rusland-Poetin-Kremlin speelt nu nog een hoofdrol in de Nederlandse en Europese afwegingen van de import van Russisch H-gas via de Nord Stream pijpleidingen, of soms niet?.

Bron hier.

De verwachting van energie-analisten is, dat in het komende decennium de export van buitenlands H-gas naar Nederland – vooral uit gasvelden uit Noorwegen – nog zal verdubbelen, dit gezien de grote achterstand in de uitrol van een ‘hernieuwbare’ waterstof productie in Nederland en bovendien de maar gedeeltelijke geschiktheid voor waterstof van het huidige fijnmazige aardgas distributienetwerk vooral in de grote steden.

Bron hier.

Nord Stream 2

Bron hier.

Bondskanselier Merkel drukte op 8 november 2011 verheugd op een knopje in het winderige en koude Duitse havenstadje Lubmin, bijgewoond door premier Rutte, de Russische president Dimitri Medvedev, de Franse premier Fillon en Eurocommissaris Oettinger. Ze zetten daarmee de Nord Stream 1 gaspijpleiding officieel voor Europa in werking. Sindsdien stroomt het Russisch H-gas dagelijks West-Europa / Duitsland binnen.

In september 2018 werd gestart met de aanleg van Nord Stream 2, een vergelijkbaar project, waarmee de totale leverantie capaciteit uitkomt op 110 miljard m³ op jaarbasis. Nord Stream 2 heeft ook tot doel het aardgastransport van oost naar west te verlengen naar Nederland en er bestaat zelfs een optie te verlengen naar de UK. De Nederlandse overheid en enkele Nederlandse multinationale bedrijven hebben een partieel belang genomen in dit politiek zeer instabiele Nord Stream 2 project.

Bron hier.

Miljarden dollars heeft het Russische staatsenergiebedrijf Gazprom al gestoken in Nord Stream 2, de nieuwe gaspijpleiding die via de Oostzee rechtstreeks naar Duitsland loopt, maar onzekerheid over succes overheerst.

Het hele project hangt nu aan een zijden draadje door negatieve geopolitieke ontwikkelingen vanuit het Kremlin / Poetin met grote internationale impact, zoals de kwesties de Krim, MH17, Oekraïne, een politieke moordaanslag in de UK, de mensenrechten in Rusland en recentelijk de kwestie Navalny, met als gevolg Amerikaanse economische sancties en de reeds bestaande Europese verdeeldheid.

De USA-Texas en de Arabische Golfstaten (en SHELL / BP / Total etc.) worden grote tegenspelers van de Nord Stream 1 en 2 in hun belang van internationale aardgas leveranties naar Europa met hun Liquefied Natural Gas (LNG) in gas-bulk-transportcarriers, dit als politiek tegenwicht tegen het Kremlin en als alternatief voor de huidige politieke Nord Stream 2 afbouwperikelen worden ingezet. LNG-aardgas is een hoogwaardig H-gas.

SHELL laat een zestal gas-carriers bouwen voor LNG-transport naar West-Europa

De Europese Commissie wil aardgas als ‘groen’ gaan bestempelen

“Groene’ politieke krachten vanuit de milieubewegingen binnen meerdere Europese lidstaten vragen nu toenemend aandacht voor de valse boekhoudkundige truc waarmee de huidige Europese Commissie biomassa-energie als ‘duurzaam’ en CO2-neutraal wettigt. Nederland is daardoor koploper met 58% van de ‘CO2-neutrale’ elektriciteitsproductie in 2019 vanuit zo’n 200 en nog groeiend aantal biomassa-elektriciteitscentrales.

Kaart van de biomassa-elektriciteitscentrales in de Benelux (Bron: MilieuDefensie)

MilieuDefensie (=GroenLinks), ooit ideologisch actievoerend voorstander van ‘groene’ biomassa-energie, is inmiddels actief strevend en mordicus tegen alle biomassa-elektriciteitsproductie in de wereld.

Bron hier.

De EU werkt thans aan de invoering van strengere ‘duurzaamheidscriteria’ voor biomassa-energie uit de USA en Oost-Europa met geïmporteerde houtkap pellets, wat een uitdaging gaat vormen voor het halen van de CO2-reductie / klimaatdoelstellingen en voor de elektrificatie van de zware industrie in verschillende EU-lidstaten.

Bron hier.

Europa’s toenemende behoefte aan een gewaarborgde (aard-)gasvoorziening is van primaire zorg van de Europese Commissie geworden. De Europese Commissie heeft ingestemd een nieuw solidariteitsmechanisme in te voeren dat ervoor zorgt, dat een EU-lidstaat in nood aardgas uit buurlanden kan ontvangen.

Zo wordt aardgas algemeen binnen een meerderheid van de Europese lidstaten van de EU beschouwd als de schoonste fossiele brandstof met de minste CO2-uitstoot.

Onze buurland Duitsland heeft inmiddels aardgas tot speerpunt van hun ‘vergroening’ gemaakt, als noodzakelijke aanvulling op hun (de huidige duurste van Europa) ‘hernieuwbare’ energievoorziening en hun kernenergie afbouw.

Bij het verstoken van Gronings aardgas (G-gas) komt 50% minder CO2 vrij in de atmosfeer dan bij het verstoken van fossiele biomassa en steenkool. H-gas heeft nog een voordeel van 20% minder CO2-uitstoot dan biomassa-energie, maar geldt zeer recent binnen de Europese Commissie ook als ‘groene’ klimaatoplossing.

De Europese Unie is sinds zeer recent in 2021 van plan om sommige aardgascentrales als ‘groene’ investeringen te gaan bestempelen, echter na een aanvankelijk eerste voorstel om aardgas een ‘groene’ label geheel te weigeren, kreeg ze te maken met een terugslag van een groep van 10 sterk tegenstrevende EU-lidstaten (waaronder Nederland?).

In het nieuwste voorstel van de Europese Commissie, dat nu met de EU-landen is gedeeld, zouden gasgestookte centrales die elektriciteit plus verwarming of koeling opwekken, worden geclassificeerd als een ‘groene’ investering, als aan gestelde emissievoorwaarden wordt voldaan.

Het geactualiseerde voorstel van de EU voor aardgascentrales maakt deel uit van haar classificatie voor ‘duurzame’ financiering, die definieert welke economische activiteiten vanaf 2022 in Europa op de markt kunnen worden gebracht als ‘duurzame’ investeringen. De volledige tekst van het voorstel werd online gepubliceerd door de gespecialiseerde nieuwssite ‘Contexte’.

Bron hier.

De kwestie ligt ter beantwoording: ‘Raken we ooit van het aardgas af?’

Het pompen van Groningse G-gas wordt binnen een paar jaar geheel gestopt en H-gas wordt nu al bijgepompt in ons Nederlandse excellente aardgas distributienetwerk.

Een vooral ideologisch gepropagandeerde ‘hernieuwbare’ waterstofeconomie voor heel Nederland is nog ver verwijderd, voornamelijk door de huidige niet meer in te lopen achterstand in de uitrol van een “hernieuwbare” waterstofproductie apart van de ongeschiktheid van huidige gasdistributienetwerk voor transport van waterstof onder hoge druk.

Het via een valselijke boekhoudkundige truc ‘vergroenen’ van biomassa-elektriciteitscentrales, via onwetenschappelijke herdefiniëren tot ‘CO2-neutraal’, lijkt biomassastroom ook in de Europese Unie naar een ideologisch en politiek einde te lopen, met dank verschuldigd aan MilieuDefensie.

Nederland haalt, als het EU-besluit tegen ‘groenwassen’ van ’biomassa-energie’ wordt bekrachtigd, haar politieke 2030 CO2-reductie -klimaatdoelstelling (55% t.o.v. 1990) en 2050 (100% klimaatveranderingsneutraal) sowieso niet!

De Europese Unie is (verrassend!) zeer recent (2021) van plan om sommige aardgascentrales, onder voorwaarden, als ‘groene’ investeringen te gaan bestempelen (ter compensatie van de biomassa-energiecentrales?).

Hoe de Russische Nord Stream ‘aardgasballen’ politiek gaan rollen in Nederland en in de Europese Unie is vooralsnog niet duidelijk. Het Ekofisk H-gasveld in het Noorse deel van de Noordzee heeft de beste papieren voor Nederland, gevolgd door de LNG uit de USA en uit de Golfstaten via de nationale gasrotonde in het Botlekgebied. Shell helpt nu reeds een handje mee met een forse uitbreiding van haar bestaande geleasde LNG-bulkcarrier-vloot.

De kritische vragen blijven onbeantwoord: …… wat ‘klimaatveranderingsneutraal’ in 2050 inhoudt en of voor 2030 de 55% CO2-reductie-klimaatdoelstelling ambitie nu reeds buiten de realiteit staat? En, is natuurlijke klimaatverandering niet juist al de laatste 12.000 jaar de norm op deze aarde?

Moeten we ooit van het aardgas af’

Die vraag en de haalbaarheid van klimaatdoelstellingen is vooral repeterend bij iedere nieuwe verhoogde klimaatambitie: … Wat is de klimaatwinst in Nederland van alle klimaatdoelstellingen in 2030/2050. Het KNMI berekende deze ‘klimaatwinst’ en kwam op 0,00007 gr Celsius. Onmeetbaar kleine klimaatwinst dus en ook verwaarloosbaar.

We eindigen optimistisch. In ieder geval gaat aardgas de komende decennia niet verdwijnen in Nederland en uw huidige CV-installatie kan het calorisch hoogwaardiger H-gas prima aan.

***