Foto: Shutterstock

Het klimaatbeleid van de afgelopen 4 jaar was rechtstreeks gedicteerd door Groen Links, in ruil voor gedoogsteun voor het kabinet met maar één wankel zeteltje meerderheid, met als slaafse uitvoerders de VVD coryfeeën Ed Nijpels en Eric Wiebes. Maar vooral, tot in Brussel aan toe: Mark Rutte.
En we weten nu al wat er de komende vier jaar aan het klimaatbeleid gaat veranderen: helemaal niets.
Ook blijven we verder opstomen richting de Federale Staten van Europa, gaan we voor honderden miljarden euro’s aan extra Europese verplichtingen aan, neemt de immigratie verder toe, drijven we onze boeren verder in het nauw, jagen we onze industrie verder het land uit, en wordt er niet besloten tot de bouw van een nieuwe kerncentrale.

Ik zal in dit blog aantonen dat dit allemaal het gevolg is van onze ontaarde democratie.
Daarvoor is een simpele analyse van de cijfers voldoende.

De uitkomst van de verkiezingen
De analyse van Syp Wynia lijkt me degelijk en goed doordacht. Daarnaast heb ik de laatste peilingen van Maurice de Hond en Ipsos weergegeven. Ipsos blijft veel dichter bij de huidige zetelverhouding dan de anderen.
Ik voeg er een Climategate variant aan toe waarbij de uitkomst iets verrassender zal zijn, door onverwacht groot succes van Forum, Volt, PVV en JA21. Of het verschil met Wynia zo groot zal zijn als hieronder weet ik niet, maar ik verwacht inderdaad toch nog een verrassende verkiezingsavond door een onverwacht hoge score van deze partijen.
Daarnaast staan nog drie variaties op meer of minder succes van de sceptische partijen PVV, FvD en JA21 weergegeven.

Voor alle uitkomsten zijn de mogelijke coalities berekend, en is de meest waarschijnlijke bepaald.
Roze: in theorie mogelijke coalitie
Geel: in theorie mogelijke en solide coalitie
Dikgedrukt: coalities die in aanmerking komen, gezien de politieke verhoudingen
Oranje: de meest waarschijnlijke coalitie bij deze uitkomst

Uitgangspunten hierbij:
– Tenzij D66 toch nog gehalveerd wordt, is de kern van elke komende coalitie VVD, CDA en D66
– Rutte wil een meerderheid van minimaal 4 zetels in de Kamer om niet chantabel te zijn door afvallige fractieleden.
– Groen Links en de PvdA willen samen in een kabinet of niet. Hoewel dat geen stalen pakt is, zal het wel gebruikt worden om andere partijen uit de coalitie te houden
– Groen Links is 4 jaar loyaal geweest als gedoogpartij en loyaliteit wordt als het even kan door Rutte beloond
– D66 zal als het even kan niet in een kabinet willen met een EU(ro)kritische partij zoals JA21 of SP.
– CDA zal nooit met PVV of FvD in een kabinet gaan. Daarom de VVD (deze keer tenminste) ook niet. De onderste vijf varianten zijn dan ook alleen bedoeld om de opties voor een coalitie van sceptische partijen te vergelijken met de coalities over links.

De eerste vier voorspellingen
Alleen bij Ipsos is een vierpartijen coalitie mogelijk (kern + linkse partij). Vanwege de gedoogsteun waarschijnlijk GL

Bij de meer waarschijnlijke (De Hond en Wynia) peilingen schuiven twee partijen aan van het trio GL, PvdA en CU. Vanwege hun pakt worden dat dan waarschijnlijk GL en PvdA. Dat is dus de meest waarschijnlijke coalitie voor de komende 4 jaar.

Bij het onverwachte succes van PVV, FvD en JA21 in mijn voorspelling zou er een zespartijen-kabinet nodig zijn, en zouden VVD, D66  en CDA geen excuus meer hebben om JA21 buiten de deur te houden, als ook al GL en PvdA zijn toegetreden.

Variaties rechtse stemmen
Een zeer slechte score van PVV, FvD en JA21 zou vreemd genoeg een minder links kabinet opleveren.

Een nog betere score van rechts dan in mijn voorspelling maakt geen verschil voor de coalitie: die blijft zeer links met drie of vier linkse partijen

Een zeer goede score van JA21 als coalitiefähige rechtse partij zou mogelijkheden openen naar een coalitie met SP en een sceptischer beleid op gebied van klimaat, EU(ro) en immigratie. Al zal D66 zich daar tot het uiterste tegen verzetten en GL + PvdA proberen binnen te loodsen. Daar zal Rutte waarschijnlijk aan toegeven. Toch is een goed JA21 resultaat de enige kans op een sceptischer beleid.

Conclusie
In alle mogelijke coalities zitten twee of drie linkse partijen, in alle waarschijnlijke coalities zitten D66, Groen Links en PvdA.
Deze partijen zullen een nog extremer klimaatbeleid eisen dan het huidige. Dat zal door VVD en CDA wederom geaccepteerd worden, hoewel hun kiezers daar behoorlijk verdeeld over zijn

Let wel: deze drie linkse partijen hebben samen maar 33 tot 37 zetels in de voorspellingen, maar bepalen wel de komende 4 jaar het beleid op gebied van klimaat, EU en immigratie!
De drie sceptische partijen op rechts zitten tussen de 27 en 41 zetels maar zullen geen enkele inbreng hebben in het beleid.

Alleen een zeer goed resultaat van JA21 zou de deur openen naar een sceptischer beleid op gebied van klimaat, EU en immigratie.

De grote tegenstrijdigheid
Het kwam al naar voren in de conclusies: het beleid voor de komende jaren zal op hoofdpunten bepaald gaan worden door een paar kleine linkse pro-EU partijen die maar een kleine minderheid vormen in de Kamer.
Laten we eens kijken hoe dit zich verhoudt tot de werkelijke verhoudingen in de kamer.

In onderstaande tabel heb ik de partijen waarvan de achterban kritisch is op EU, klimaatbeleid en immigratie opgeteld. Daarbij ga ik er van uit dat de VVD en CDA eigenlijk wel oren hebben naar een sceptisch beleid, zoals in Rutte 1 ook bleek, maar uit opportunistische redenen de laatste twee kabinetten meegegaan zijn in het linkse politiek correcte gedachtengoed.
Maar het rommelt daarover zeer bij de achterban, en wanneer de lasten zo sterk gaan stijgen dat die achterban in opstand komt, is een draai van de partijtoppen goed denkbaar. Dat moment is niet ver weg meer.

Zelfs wanneer VVD, CDA en SP maar voor 2/3 meegaan in sceptisch beleid, is er in alle gevallen (behalve bij instorten van rechts) een meerderheid voor in de Kamer. Wat betreft de inzet van kernenergie zou de meerderheid overweldigend zijn: dan hebben we 100% van VVD en CDA, plus Volt er nog bij.
Maar door het uitsluiten van PVV en FvD door VVD en CDA voor de coalitie wordt deze democratische meerderheid niet gehonoreerd, en wordt op alle hoofdpunten een minderheidsstandpunt bepalend voor het beleid.

Waarom onze democratie faalt – volgens de grondwet!
Wat weinig mensen weten is dat ons democratische bestel gebaseerd is op de geldigheid van de uitkomst van een vrij debat tussen volstrekt onafhankelijke verkozen Kamerleden. Eenmaal verkozen, zat je in de Kamer, en diende je je mening zelfstandig te bepalen aan de hand van de in het debat aangevoerde argumenten. “Last of ruggenspraak”, dus een met iemand afgesproken stem, of overleg over je stem met anderen buiten de Kamer voor de stemming, was grondwettelijk verboden.
Het verbod op “ruggenspraak” is in 1983 vervallen en dat mag nu dus wel, maar het grondwettelijk verbod op “last” geldt nog steeds.
Politieke partijen bestaan zelfs niet eens voor de grondwet.

De hedendaagse democratie in ons land werkt echter als volgt: tot er een regeerakkoord is, is alles wat er toe doet in de Kamer zogenaamd “controversieel” en kan er niet over gedebatteerd en beslist worden. Wanneer er dan in de achterkamertjes door partijen die samen een meerderheid in de Kamer hebben eindelijk een regeerakkoord is gesloten, kan het regeren beginnen. Maar dan staat ook de uitkomst van elk debat bij voorbaat vast: de Kamerleden zijn in principe gehouden aan het regeerakkoord.  Dus zijn alle debatten tot de nieuwe verkiezingen toneelstukjes voor de bühne.
Zo is er dus nooit meer een echt debat in de Kamer, zoals de grondwet eist.

Dat Kamerleden niet juridisch gebonden zijn aan het regeerakkoord is een wassen neus: als je politieke toekomst en je acceptatie in de fractie er vanaf hangt, is er geen sprake van een vrije keuze zoals in de wet bedoeld wordt. Dat is volstrekt in strijd met de geest maar ook met de letter van de grondwet.

Het gebruik van in beton gegoten regeerakkoorden is ontstaan in de zestigerjaren, en werd vanaf 1979 regel, toen een grote crisis toesloeg. Het kan gezien worden als een begrijpelijke noodmaatregel tijdens een aanmerkelijk grotere crisis dan de crises die we de laatste 20 jaar gekend hebben. Maar de onbeperkte macht die het de regeringen gaf beviel de politici blijkbaar zo goed dat deze uitzonderlijke maatregel permanent geworden is.

Regeerakkoorden zijn illegaal
Hoe dan ook: regeerakkoorden zijn ongrondwettelijk en daarom niet toelaatbaar als regeringsvorm.
Het debat in de Kamer dient weer gevoerd te worden zoals in de grondwet is vastgelegd: er wordt een onderwerp geagendeerd, bijvoorbeeld klimaatbeleid, het van het gas halen van alle woningen, de bouw van een kerncentrale, of een hard “nee” tegen verdere stappen naar een Federale Europese Staat. Dan wordt er net zolang over gedebatteerd tot iedereen klaar is om te stemmen, en dan stemt ieder Kamerlid naar eigen eer en geweten.
Dan zou op de hoofdpunten, gezien de bovenstaande opstelsom, dus een volstrekt ander beleid gevoerd gaan worden dan het komende regeerakkoord aan de Kamer zal opleggen.

Hoe dwaas zou het zijn als in zo’n stemming de wettig verkozen Kamerleden van PVV en FvD niet mee zouden mogen stemmen? Dat zou absurd zijn.
Hoe kan het dan toelaatbaar zijn dat de PVV en FvD wel uitgesloten worden voor regeringsdeelname, en hun democratische inbreng, gebaseerd op miljoenen kiezers, door stemafspraken al meer dan 10 jaar wordt verhinderd?

Met de onwettigheid van regeerakkoorden vervalt ook het nut van meerderheidscoalities.
Dat zet de deur open naar minderheidskabinetten en zakenkabinetten, waarbij weer op onderwerp vrij gedebatteerd kan worden, en op verschillende beleidspunten met wisselende meerderheiden democratisch beslist wordt, zoals ook normaal was, tot de opkomst van de regeerakkoorden.

Zo is het in de grondwet bepaald.