Geplaatst op 19 februari 2021
Beste Mark,
Meerdere keren heb je expliciet benoemd, dat je eerder of beter had moeten luisteren naar constructieve critici zoals ik. In het eindejaarsinterview in NRC zei je het volgende:
“Er zijn twee soorten critici. De groep die ik zeer serieus neem, is de groep die zegt: we zien dat er een virus is, maar we hebben kritiek op onderdelen van het beleid. Maurice de Hond bijvoorbeeld. Hij zegt: vergeet de aerosolen niet. Nou, Maurice, zeg ik dan, terecht punt. Moeten we niet vergeten, goed naar de ventilatie kijken.’
En afgelopen zaterdag bij het interview met Jort Kelder zei je: “En er is ook een deel, en dat is een deel dat we te lang niet hebben gezien. Daar zijn we eigenlijk pas in mei mee in gesprek gegaan. Ik noem als voorbeeld even Maurice de Hond.”
Nu vind ik het bijzonder aardig van je, dat je een en ander zo benoemt. Zeker na de pogingen om mij “kalt te stellen” door het tv-programma Propaganda en het NRC-Handelsblad en het consequent negeren door de Volkskrant van wat ik sinds maart 2020 hier publiceer.
Helaas weinig van gemerkt
Maar ik moet je tot mijn spijt bekennen dat ik weinig gemerkt heb van het feit dat je sinds mei meer aandacht aan mij geschonken hebt. Ondanks bij voorbeeld mijn expliciete verzoeken vanaf de zomer om bij je persconferenties serieus aandacht te schenken aan ventilatie heb je dat steeds niet gedaan. Daarvoor in de plaats hanteerde je wel bij voortduring het mantra ‘handen stukwassen’ en leek erop of je het woord ‘ventilatie’ niet over je lippen kon krijgen.
In juni heb ik inderdaad wel een gesprek gehad van een uur met drie leden van het OMT. Het gesprek ging over het belang van aerosolen en ventilatie, maar ik had de indruk dat we langs elkaar heen spraken. Inmiddels is Nederland nog één van de weinige landen, die het grote belang van aerosolen bij het verspreiden van Covid-19 ontkennen/negeren. Het was precies datgene wat die 40 professoren (waaronder Robbert Dijkgraaf) in oktober schreven in hun open brief: het RIVM en OMT negeren belangwekkende, recente wetenschappelijke bevindingen. Jaap van Dissel is koppig, zoals hij o.a. ook liet zien rondom de mondkapjes. En als het RIVM toch haar beleid aanpast, gebeurt het op een manier alsof het lijkt dat er niets veranderd is.
In augustus was ik één van de velen die uitgenodigd werd bij het project Lessons Learned van VWS. Als ik naar de resultaten kijk van dat hele project toen, dan heb ik niet de indruk dat de regering daarmee in het beleid ook maar iets heeft gedaan. Zeker niet met mijn dringend advies om van OMT leden te eisen dat ze niet op persoonlijke titel de media in gaan. En als ze dat wel willen, dan horen ze niet in het OMT te zitten.
Want zo voorkom je namelijk dat de leden van het OMT via de media extra druk zetten op het kabinet om de adviezen van het OMT over te nemen. En dat kunnen ze relatief gemakkelijk bereiken door op het angstorgel te spelen, wat door media vervolgens wordt uitvergroot.
Het datadrama
Al vanaf mei/juni 2020 benadruk ik het feit dat er rondom deze crisis bij GGD en RIVM veel mis gaat bij de dataverzameling en -presentatie. Die zijn niet accuraat, niet actueel, niet transparant en veel relevante data worden niet verzameld.
Nu kunnen mensen wel zeggen dat ik geen viroloog of epidemioloog ben (maar voor de meningsvorming zou ik mensen dan toch verzoeken deze checklist te lezen over wat ik tussen maart en mei heb gezegd en wat inmiddels ook breed door virologen en epidemiologen wordt erkend), ik ben wel opgeleid als onderzoeker met een specialisatie in dataverzameling en – analyse en statistiek. En dan stel ik al lang vast dat de slechte dataverzameling en -presentatie ervoor zorgen dat de regering voortdurend in een soort mist verkeert bij hun besluitvorming.
Zowel bij de evaluatie van genomen maatregelen als bij prognoses naar de toekomst toe worden de cijfers door RIVM/OMT zodanig gebruikt en gepresenteerd dat jij en je regering bijna geen andere keuze over blijft dan datgene te doen wat het RIVM/OMT wil. Jaap van Dissel zit daardoor in een machtspositie, die eigenlijk niemand zou moeten krijgen in een democratie.
Het grote spookbeeld: de Britse variant
Ik kan een scala aan voorbeelden geven, maar wil me beperken tot de situatie waar we nu in zitten. Alle kerncijfers in Nederland gaan sinds eind december de goede kant op. Maar toch zijn de maatregelen eind januari nog verzwaard door de (verwachte) ontwikkeling van de Britse variant in Nederland. Daardoor staan we nu in Europa aan de top van de landen qua maatregelen (Oxford Stringency Index).
Vanaf half januari heeft het RIVM aan jou en de ministers die over corona gaan het beeld geschetst dat door de toename van de Britse variant er een grote derde golf op ons afkomt. Bij je persconferentie op 4 februari heb je dat zelfs expliciet benoemt. En alle leden van het OMT en Ernst Kuipers komen vervolgens met dat angstaanjagende verhaal in de media. Ik schreef 1 maand geleden o.a. een uitgebreid blog erover met de titel “met deze twee grafieken zijn we een avondklok in gemanipuleerd”. Daardoor is een groot deel van de bevolking bang gemaakt, maar ook rijp gemaakt voor zwaardere maatregelen of de verlenging van bestaande maatregelen. Ik raad je echt aan om die terug te lezen en die af te zetten met de kennis van ruim 1 maand geleden.
Zeker gezien de ontwikkelingen op dat moment in Ierland en Engeland was al duidelijk dat wat ze aan jou presenteerden geen realiteitswaarde had. Recente cijfers in Engeland (die wel intensief onderzoek doen naar het voorkomen van de Britse variant) laten zien dat die Britse variant 18% meer besmettelijk is dan de oude varianten.
Het sjoemelen met cijfers door het RIVM
Maar nog erger is, Mark, dat het RIVM zat en zit te sjoemelen met de feitelijke dataverzameling rondom de echte verspreiding van de Britse variant in Nederland. Er is te weinig capaciteit ingezet om dat onderzoek goed te doen. Het onderzoek is geen steekproefonderzoek. De gevonden cijfers zijn passend gemaakt in het model dat men al had. Niet passende cijfers (zoals de 23% van de Britse variant eind januari 2021) worden voor de buitenwereld en voor de regering verborgen gehouden. De reproductiefactoren die van de Britse variant worden gepresenteerd komen voort uit het RIVM-model en niet uit de praktijk!
Op dagelijkse voet volg ik intensief de cijfers van de GGD, RIVM en de ziekenhuisopnames. Op die cijferverzameling is veel aan te merken. O.a. dat de dagcijfers die bekend worden gemaakt, niet over vandaag of gisteren gaan, maar een veel langere periode omvatten. Dus het nieuwe cijfer dat je gisteren, met droefenis in je stem, in de Tweede Kamer noemde, had voor circa de helft betrekking op testen die meer dan 4 dagen geleden hadden plaatsgevonden.
Daarnaast is er ook een duidelijk patroon t.a.v. het testen waarbij vanaf vrijdag tot zondag er duidelijk minder getest wordt dan van maandag tot donderdag. Op de dagen met minder testen, is het percentage positief getesten hoger dan de dagen waarop er meer getest wordt.
Plus dat de weersomstandigheden, inclusief het sluiten van teststraten door code Rood, het patroon van testen doet veranderen.
Die hoge derde golf van maart/april komt er niet
Sinds de dagcijfers van de GGD (eindelijk) beschikbaar zijn gekomen, is een betere indruk te geven van hoe het in Nederland gaat met de ontwikkeling van de positieve testen. (Waarbij het ook belangrijk is om aan te geven dat een deel van die positieve testen mensen betreffen, die niet meer besmettelijk zijn. Besef o.a. dat in Lansingerland 69% van de positief geteste inwoners geen symptomen (meer) hadden.)
Doordat de teststraten maandagochtend dicht waren, is er dinsdag extra veel getest. Dat is terug te vinden in het hogere aantal positief getesten, dat gisteren door het RIVM werd gemeld. Maar als je ziet wat er vervolgens gebeurt met het aandeel positieve testen (nu twee dagen onder de 10%), dan zie je dat het steeds beter gaat. En is het risico op een echt hoge derde golf door de Britse variant nihil geworden. Dat is toch geweldig nieuws, Mark?
Maar als ik je dan gisteren in de Tweede Kamer hoor, dan merk ik dat je nog steeds in de modus zit dat het slecht gaat en dat er weinig kans is op versoepeling.
Maar kijk eens goed naar deze grafiek. Zie je hoe die gele lijn steeds verder daalt (aantal positieve testen) en de blauwe lijn ook (aantal ziekenhuisopnames)?
Als je naar België kijkt, dan zie je dat daar de reproductiefactor op die van Nederland lijkt, maar daar hebben ze wel de winkels scholen, musea en zwembaden open sinds 1 december, met onlangs ook nog de kappers erbij. De avondklok in Vlaanderen begint pas om 0.00 uur. Hoe kan het met die soepelere maatregelen dan ongeveer gaan zoals in Nederland? Ze doen wel meer aan ventilatie. Dat is in ieder geval zeker! Maar dat is echt niet de enige reden.
Pak de macht terug van de witte jassen
Juist nu het kabinet voor de cruciale beslissing staat om Nederland al dan niet nog langer in de strengste lockdown ter wereld te houden, is het van groot belang dat bij de presentatie en de interpretatie van de cijfers die de regering in het Catshuis krijgt gepresenteerd, een zeker tegenwicht wordt geboden. Tegenwicht tegen datgene wat door het RIVM en OMT gepresenteerd wordt aan jullie.
Zeker nu je dankzij het AD en mijn blog van gisteren weet hoezeer het RIVM bereid is om cruciale informatie over de feitelijke ontwikkeling van de Britse variant jou, de regering en de bevolking, te onthouden, is dat tegenwicht zondag van groot belang.
Besef goed, Mark, dat als je de maatregelen niet verzacht je er ook zeker van kunt zijn dat bij de verkiezingen van 17 maart de opkomst zeker stukken lager zal worden dan de vorige keer. Omdat velen het zullen laten afweten. Of moet je toch de (onnodige) beslissing nemen om de verkiezingen uit te stellen? Veilige verkiezingen zijn zeker mogelijk, maar dan moet je o.a. ook aandacht geven aan goede en regelmatig ventilatie in het stemlokaal, waar gedurende de dag toch 500 à 1000 mensen binnenkomen. Maar in de instructies van het RIVM aan de gemeentes rondom de stembureaus wordt daar geen of geen voldoende aandacht aan geschonken.
Dus ik doe met klem een beroep op je om ook mij als data-deskundige uit te nodigen bij de Catshuis sessie van aanstaande zondag. Om tegenwicht te bieden bij het sombere en onjuiste beeld dat je (zoals altijd) geschetst krijgt (en dat op 10 januari zelfs leidde tot een scenario van VWS, dat we begin februari al 170.000 besmettingen per dag zouden kunnen krijgen).
Niet alleen met het doel om een betere en afgewogen beslissing te nemen over het vervolg van deze crisis. Maar ook om te voorkomen dat je bij eindejaarsinterviews over het jaar 2021 gaat zeggen: “Had ik maar eerder geluisterd naar Maurice de Hond”.
Want besef wel dat de regering eigenlijk al lange tijd het uitvoeringsorgaan is geworden van wat het RIVM en OMT bepalen. En dat daardoor de facto Jaap van Dissel de baas is van Nederland. Als je nu niet de regie écht terugpakt, maakt het eigenlijk niet meer uit wat en op wie we op 17 maart stemmen. Want Jaap van Dissel blijft dan de baas van Nederland.
Ik houd mijn agenda vrij en ik hoop je zondag te zien in Den Haag.
Met vriendelijke groet
Maurice de Hond
2 reacties :
Hoe goed het verhaal ook is en onderbouwd, het biedt alleen maar dat wat ze allemaal juist niet willen, zijnde een mogelijke OPLOSSING.
Want dat slaat het hele fundament onder hun handelen vandaan.
Rutte de leiding, laat me niet lachen. Hij loop netjes als een gedresseerd schoothondje aan de lijn van het WEF in de hoop dat ie wat lekkere brokjes krijgt (en niet voortijdig gedumpd wordt).
Het is in Nederland momenteel nog een graadje erger als in de jaren 40-45 alleen is het aantal doden minder, maar dat zal binnenkort anders zijn als het vaccin zijn werk gaat doen.
Een reactie posten