Waarom toch?
Geschreven door Maurice de Hond 23-1-2021
Van de week kreeg ik op Facebook het volgend persoonlijk bericht:
” Beste Maurice, dank je wel dat je ons dagelijks laat zien dat er niets klopt van wat de overheid en de zogenaamde kenners op de televisie verkondigen. Maar vraag jij je nooit af hoe dat allemaal komt?”
Het is niet de eerste keer dat ik zo’n vraag kreeg. Integendeel. In veel van de reacties op mijn publicaties – en het zijn er vele honderden per week, ondoenlijk om erop te reageren – zit een soortgelijke vraag verankerd. En mijn antwoord op die vraag is simpel: Ik vraag me dat al vanaf maart/april af.
Met elk stuk dat ik schrijf, met alles dat ik signaleer en bereken, verbaas ik me meer en meer over wat er in Nederland en buiten Nederland gebeurt. Waarom zien we nog steeds vrijwel overal disinfecterende middelen staan, terwijl allang bewezen is dat overdracht vrijwel niet plaats vindt via oppervlaktes? Waarom wordt er niets met aangedragen alternatieven gedaan zoals een volledig geoutilleerd hospitaalschip? Waarom wordt er door het RIVM veel aan gedaan om de (bewezen) belangrijke rol van aerosolen en ventilatie onder tafel te vegen? Waarom is de datavoorziening zo slecht en worden er bij prognoses soms rekenfouten gemaakt, die een scholier nog niet zou maken? Waarom krijgen we een avondklok als alle cijfers op groen staan? Waarom worden de verwoestende neveneffecten van deze crisis nauwelijks benoemd door de overheid? En misschien wel de belangrijkste vraag van allemaal: waarom vindt een groot deel van de bevolking de maatregelen nog niet streng genoeg?
Pas sinds korte tijd denk ik het antwoord te weten op al die vragen. En ook, hoe we deze situatie kunnen beëindigen.
Een paar keer in mijn leven heb ik het gehad dat er iemand met een boek of een verhaal kwam waardoor ik belangrijke verbanden zag tussen door mij waargenomen belangrijke afzonderlijke verschijnselen en daardoor een echt eureka moment kreeg. Toen ik in augustus vorig jaar het verhaal van de Belgische professor Desmet, klinisch psycholoog verbonden aan de universiteit van Gent, in het tijdschrift Knack las, vond ik dat al uiterst interessant. Met als kop ‘In de coronacrisis is de publieke opinie in de greep van absurde oordelen’ legde hij uit waarom een groot deel van de bevolking tijdens de crisis opvallend gemakkelijk maatregelen aanvaardt die diep in hun plezier, welvaart en ‘vrijheid’snijden’. Ik schreef hier al begin september een blog over.
Nadat we met “Bij De Hond in De Pot” begonnen stond hij dan ook hoog op mijn lijstje om te worden geïnterviewd. En dat gesprek heeft onlangs plaatsgevonden. Hier treft u dat hele gesprek aan. En bij BLCKBX heb ik daarover ook nog verteld. Ook is het gesprek als podcast te beluisteren.
Het eerste deel van dat gesprek betrof de analyse van de huidige situatie. In het tweede deel bespraken we of en hoe we hier weer uit kunnen komen. Als u het interview nog niet hebt gezien, dan hoop ik echt dat u het wilt kijken. Als u hier klikt dan start u direct bij het tweede deel.
Hieronder volgen korte samenvattingen van dat eerste dat gaat over de analyse, waardoor we in deze situatie zitten, en het tweede deel, hoe we hier weer uit komen.
1. Massavorming en “Expert-blindness”
Op basis van een heftige (doods-)angst is bij een groot deel van de massa een vorm van bewustzijnsvernauwing ontstaan. Volledig gefocused op de bedreiging (besmet worden door het virus en op een gruwelijke wijze dood gaan). En weinig oog hebben voor de grote schade die ontstaat via maatregelen om die bedreiging van besmetting tegen te gaan. Logica en ratio spelen amper een rol meer, maar alleen emotie. Men maakt zich afhankelijk van experts/deskundigen, die kennis zeggen te hebben over het gevaar en die de mogelijke uitweg aangeven. Dat heet massavorming en is vaker in de wereldgeschiedenis voorgekomen.
Deze toestand lijkt sterk op hypnose. Maar terwijl bij hypnose er sprake is van een “master” die je onder hypnose brengt en je er weer uit kan halen, is er bij massavorming sprake van experts/deskundigen die ook last hebben van bewustzijnsvernauwing. Vanuit hun deskundigheid zijn ze volledig gericht op alleen dat specifieke gevaar en negeren daarbij compleet de nevenschade. Maar ook krijgen die experts een dominante rol in de samenleving, die ze voorheen niet hebben gehad. Zowel de bevolking als de politieke leiders luisteren naar hen en doen wat zij zeggen.
Elke keer als de experts het gevaar benadrukken, blijft de angst onder de bevolking bestaan en is er geen sprake van een “ontwaken”. Ook zullen die experts hun dominante rol, die zij hebben ingenomen bij de start van massavorming, slechts kunnen handhaven, zolang er sprake blijft van die angst en die zullen zij dan -al dan niet terecht- blijven aanwakkeren.
DeSmet beschrijft dit als een vicieuze cirkel, die in zijn uiterste consequentie kan leiden tot een vorm van een totalitaire technocratie.
Als je bekijkt wat er sinds maart tot en met nu in Nederland (maar ook in veel andere landen) is gebeurd, dan zien we exact dat proces van massavorming en de dominate rol van de deskundigen. Desmet zegt dat we in maart vorig jaar overgegaan zijn van een democratie naar een de facto technocratie. De regering vraagt advies aan het OMT en volgt dat advies vrijwel blindelings op. En kan zich ook amper permitteren dat niet te doen, want anders worden ze in de media terechtgewezen door de afzonderlijke OMT-leden, die overal opduiken. En mocht daarna de cijfers niet de goede kant op gaan, dan wordt dat die regering aangerekend.
In het verlengde van deze lijn kan dan verondersteld worden, dat ook als vaccinatie een goede bescherming biedt, die deskundigen toch blijven wijzen op de gevaren en daarmee de angst onder de bevolking laten bestaan. Waarbij nog steeds nevenschade wordt berokkend.
2. The way out
Zolang de angst overheerst is er geen ruimte voor ratio en het onderkennen van de grote schade, die we opgelopen hebben en oplopen, door de maatregelen ter bestrijding van het virus. En door nieuwe cijfers over besmettingen, ziekenhuisopnames, overlijdensgevallen, schrijnende situaties in binnen- of buitenland, plus de opkomst van nieuwe varianten, die op een potentieel nieuwe gevaar wijzen, zal de angst er gemakkelijk in blijven. En dat is dus precies wat er is gebeurd en nog steeds gebeurt.
Hoezeer je het anders zou willen, lijkt het er niet op dat op kort termijn deze toestand van massavorming echt wordt doorbroken. Daarvoor is de greep van die experts op het bestuur van het land en op de meningsvorming van de bevolking te groot. Er is eigenlijk maar één window of opportunity waarbij er nog wel een kans is om deze situatie te doorbreken, namelijk wanneer de angst onder de bevolking het minst is. Dan is er ruimte om te zien wat de grote nevenschade is, die is aangebracht, en dan kan de heimwee naar het leven dat we hadden de overhand krijgen.
Dat moment is volgens mij aangebroken als:
- het aantal ziekenhuisopnames laag is
- veel kwetsbare mensen gevaccineerd zijn en daaruit een gevoel van zekerheid ontlenen
Je kan veronderstellen dat dit moment ergens in Nederland tussen mei en juli is aangebroken. Het lente-/zomerweer in Nederland schept ongunstige condities voor het virus om zich te verspreiden, de ziekenhuisopnames worden laag. De mensen willen, zeker met mooi weer, meer naar buiten gaan en zoveel mogelijk het oude leven weer oppakken. Plus dat de grote schade, die alle maatregelen hebben aangericht in de maatschappij, steeds zichtbaarder en voelbaarder wordt. Bij velen kan dan de angst op de achtergrond gedrongen zijn. En het is dan te hopen dat mogelijke angstverhalen van deskundigen minder ruimte krijgen in de media, maar vooral de verhalen die gericht zijn op een terugkeer naar een meer normale maatschappij.
Als die krachten los komen is het ook het moment de de meerderheid van de politici zich ontworstelen aan de verstrengeling met het RIVM/OMT (en De Volkskrant heeft daarover vandaag een onthullend en onthutsend verhaal geschreven op basis van gesprekken met OMT-leden het afgelopen jaar).
Zolang die condities er nog niet zijn, ben ik bang dat elke poging zal stranden op die muur van de massavorming zoals DeSmet die beschrijft.
Maar er komt dus die window of opportunity tussen mei en juli. Ik ben echter heel bang als we ons dan niet ontworstelen aan deze massavorming, dat de schade onherstelbaar zal worden en er gevolgen komen die nu nog vrijwel ondenkbaar zijn. Prof. DeSmet benoemt die in mijn gesprek, maar zowel hij als ik hopen niet dat zoiets gaat gebeuren. Hoe meer mensen dat gesprek horen, hoe -hopelijk- kleiner de kans is dat het ook gebeurt.
0 reacties :
Een reactie posten