Kees Pieters.













Een gastbijdrage van Kees Pieters (voorzitter NederWind).



Per email verzonden: griffier@tweedekamer.nl, griffier@eerstekamer.nl

Betreft: Controversieel verklaren planvorming en uitrol windturbines op land

Datum: 20 januari 2021


Geachte leden van de Tweede Kamer en Eerste Kamer der Staten-Generaal,

Nu het kabinet Rutte III is gevallen en demissionair is, gaat u binnenkort vaststellen welke onderwerpen tijdens deze demissionaire periode controversieel zullen worden verklaard.

Evenals bij de kinderopvangtoeslag affaire hebben de Raad van State en de minister van EZK de burger volkomen genegeerd in het windturbine dossier.

Hierbij verzoeken wij u om planvorming en uitrol van windturbines op land controversieel te verklaren, omdat dit onderwerp zowel politiek, juridisch als maatschappelijk controversieel is.

1. Politiek controversieel

a) De nu demissionaire vicepremier van D66 heeft recentelijk aangegeven, dat windturbines alleen nog op zee moeten worden geplaatst. Een zienswijze, die steeds breder ook door andere leden van uw Kamers wordt onderschreven.

b) De ontwikkeling van windturbines op land volgens de huidige SDE++ subsidieregeling betekent in de praktijk een miljardentransfer van burgers naar grote, veelal buitenlandse, energiebedrijven, waardoor de winsten naar het buitenland vloeien en daardoor niet in onze Nederlandse economie terugvloeien. De SP heeft hier grote bezwaren tegen aangetekend. Ook het verzet tegen deze gang van zaken wordt steeds breder door leden van uw Kamers gedeeld.

c) De Partij van de Dieren maakt zich zorgen over de schade die windturbines aanrichten bij o.a. vogels en vleermuizen.

d) PVV, FvD, JA21 en GO hebben zich expliciet uitgesproken tegen windenergie en daarmee dus ook tegen windturbines op land.

e) VVD, CDA, D66, PvdA en GroenLinks zijn er voorstander van dat de zaken, die nu Europees zijn geregeld, Europees geregeld blijven. Een Europese richtlijn beschermt de burger tegen de nadelige gevolgen van windturbines op land. De Raad van State blokkeert toepassing van deze richtlijn in Nederland (zie “juridisch controversieel” hieronder). Juist VVD, CDA, D66, PvdA en GroenLinks zouden er dus logischerwijs voorstander van moeten zijn, dat de uitrol van wind op land wordt opgeschort totdat de Europese richtlijn in Nederland geldt.

Pagina 2 van 5

f) Voor alle partijen geldt het volgende: Door de recent sterke daling van de kosten voor de overheid van wind-op-zee ten opzichte van wind-op-land kan de overheid honderden miljoenen sparen door de huidige nog in te vullen wind-op-land ambitie naar zee te verplaatsen. De overheid is het dan ook aan de belastingbetaler verplicht om de afspraken zoals die in het klimaatakkoord (buiten de burger om) zijn gemaakt te herzien.

2. Juridisch controversieel

a) Volgens het Europees recht en uitspraken van het Europees Hof zijn verleende en te verlenen vergunningen in de huidige Nederlandse context illegaal. De Raad van State heeft op 3 april 2019 artikel 267 van het Verdrag op de Werking van de Europese Unie overtreden door geen prejudicieel advies aan het EU Hof van Justitie te vragen. De vorige minister van EZK, de heer Wiebes, heeft ons in een brief (zie bijlage) duidelijk gemaakt, dat het windturbinebeleid is gebaseerd op deze wetsovertreding van de Raad van State.

b) De huidige naar Europees recht illegale situatie in Nederland leidt tot illegale vergunning verlening door de Rijksoverheid en zet lagere overheden ook aan tot illegale vergunning verlening.

c) De Regionale Energie Strategieën, waarin wind op land een essentiële rol speelt, hebben geen wettelijke basis volgens prof.mr. Elzinga (staatsrecht – Rijks Universiteit Groningen) (zie bijlage).

d) Het proces van het Klimaatakkoord, waarin de grote energiebedrijven hun miljardensubsidies mochten veiligstellen, maar waarin wij, de organisaties in het NederWind netwerk, niet mochten deelnemen en de burger dus buitenspel stond, is in strijd met het ook door Nederland getekende Verdrag van Aarhus. De Regionale Energie Strategieën (RES) zijn een rechtstreeks vervolg hierop. Ook bij de RES mogen financieel belanghebbenden aanschuiven bij de besluitvorming, maar burgerorganisaties niet. Ook dat is in strijd met het Verdrag van Aarhus.

3. Maatschappelijk controversieel

a) De plannen voor wind op land kunnen rekenen op grote en stijgende maatschappelijke weerstand. De organisaties in het NederWind netwerk verzetten zich sterk tegen windturbines op land en bedienen een grote en groeiende achterban in heel Nederland.

b) Windturbines veroorzaken overlast, zoals de zaken in de volgende lijst, die niet uitputtend is:

i. Het vernietigen van de leefomgeving, doordat landelijke waarden worden vervangen door een industriële omgeving.

ii. Het vernietigen van natuurwaarden.

iii. Het schaden van de gezondheid van mens en dier door slagschaduw, geluidsoverlast en laagfrequent geluid. Dit laatste zorgt zelfs voor ernstige medische klachten.

iv. Sterfte van dieren, zoals vogels en vleermuizen, door contact met de windturbines.

v. Waardedaling van woningen

c) Windturbines op land brengen schade toe aan het draagvlak voor een energietransitie. Het verzet tegen windturbines op land wordt steeds breder, ook in groeiende mate in kringen van diegenen, die een energietransitie een warm hart toedragen.

d) Het laten participeren van lokale burgers en windenergie coöperaties als concept voor het creëren van draagvlak blijkt niet te werken. De voordelen voor enkelen staan in geen verhouding tot de nadelen voor het overgrote deel van de bewoners. Het zet burgers tegen elkaar op.

Het controversieel verklaren moet o.i. het volgende inhouden:

A. Het opschorten van voorgenomen Rijks Inpassings Plannen, waarin windturbines op land een rol spelen.

B. Het opschorten van het verlenen van vergunningen, die direct of indirect de bouw van windturbines op land mogelijk maken.

C. Het opschorten van alle planvorming, waarin windturbines op land een rol spelen. Omdat wind op land een essentieel onderdeel vormt van de Regionale Energie Strategieën, betekent dit dat planvorming van deze RES en daarmee het programma NP-RES (Nationaal Programma Regionale Energie Strategieën) wordt opgeschort.

D. Het opschorten van subsidie toekenning voor wind op land via de SDE++ regeling. Op 24 november jl. is het loket voor de SDE++ geopend, o.a. voor subsidiëring van wind op land. Dit ondanks onze brief aan de minister van EZK (bijgevoegd als bijlage), waarin wij de minister waarschuwen, dat deze subsidies zullen worden toegekend voor windturbines, die in juridisch opzicht niet mogen worden gebouwd, en kunnen leiden tot schadeclaims jegens de staat. Toekenning van lopende aanvragen door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland zal moeten worden opgeschort, als het daarvoor nog niet te laat is.

E. Het opschorten van alle andere besluiten van uw Kamers, die de planvorming en bouw van windturbines op land bevorderen.

Met belangstelling vernemen wij waartoe u heeft besloten.

Namens alle hieronder vermelde organisaties,

Hoogachtend,
ir. Kees Pieters – NederWind

Bijlagen:

1. Brief van het NederWind netwerk aan minister Wiebes op 19 november jl., waarin wordt aangedrongen op de sluiting van het SDE++ loket voor wind op land wegens illegale vergunningen.

2. Brief van minister Wiebes aan het NederWind netwerk van 10 december jl., waarin hij zijn beleid baseert op de wetsovertreding van de Raad van State op 3 april 2019.

3. Rapport “Regionale Energie Strategie zonder wettelijke basis” van prof. Elzinga.

Voor bijlagen zie hier.

Dit schrijven wordt mede aan u gericht namens de volgende organisaties:

1. Nationaal Kritisch Platform Windenergie (landelijk) – Dr. J H F Jansen

2. Stichting Laagfrequent Geluid (landelijk)

3. Stichting Windmolenklachten (Landelijk)

4. Stichting Leven met de Aarde (landelijk)

5. Landelijk Netwerk Bossen- en Bomenbescherming (landelijk)

6. Tegenwind N33 (Groningen)

7. Tegenwind Veenkoloniën (Drenthe/Groningen)

8. Stichting Burgerinitiatief Zuidelijke Dorpen Delfzijl (Groningen)

9. Stichting WindNEE (Veenkoloniën, Drenthe/Groningen)

10. Stichting Platform Storm (Veenkoloniën, Drenthe)

11. Vereniging Tegenwind Weijerswold (Coevorden, Drenthe)

12. Stichting de Woudreus (Dwingeloo, Drenthe)

13. Stichting Windbrekers Swifterbant (Flevoland)

14. Realistisch Duurzaam Bergentheim (Overijssel)

15. Stichting Ekos (Kloosterhaar, Overijssel) 16. Stichting De Twickelrand (Borne, Overijssel)

17. Actiegroep BurenTegenWindmolens (Ambt Delden, Overijssel)

18. Bewonersgroep Noaberschap Buren (Ambt Delden, Overijssel)

19. Actiegroep Geen Windmolens in de Hof van Twente (Overijssel)

20. Stichting Landschapsbelangen Harculo – Herxen – Windesheim (Overijssel)

21. Stichting behoud Twents Landschap (SBTL) (Twente, Overijssel)

22. Stichting Eefde Tegen-wind (Gelderland)

23. Actiecomité Op en Um ’t Hengels Zand (Bronckhorst – Gelderland)

24. Stichting Natuurlijk Achterhoek (Gelderland)

25. Bomenstichting Achterhoek (Gelderland) 26. Behoud Buitengebied Klarenbeek (Gelderland)

27. Natuurlijk Landschap Heidenhoek | Actiecomité voor bescherming van natuur en leefbaarheid (Bronckhorst, Gelderland)

28. GeenWindmolensHier (Doetinchem, Gelderland) – Coen Heveling

29. Stichting Behoud Kemnade en Waalse Water (Etten, Gelderland)

30. Stichting Omwonenden Versus Windturbines (Berkelland, Gelderland)

31. Stichting Tegenwind Keppel en Eldrik (Achterhoek, Gelderland)

32. Stichting tot Behoud van het Woud (Gelderland)

33. Bewonersgroep de Huet en Langerak (Doetinchem, Gelderland)

34. Bewonersplatform Voor de Wind West-Brabant (Noord-Brabant)

35. Behoud Lithsepolder (Oss, Noord-Brabant) 36. Behoud de Polder – Geffen (Noord-Brabant)

37. Sylvia van Manen, Huisartsenpraktijk (Engelen, Noord-Brabant)

38. Actiecomité Windpark Rietvelden NEE (’s-Hertogenbosch, Noord-Brabant)

39. Stichting Behoud Leefmilieu Limburg

40. Stichting Kritisch Platform Ontwikkeling de Zijpe (Noord-Holland Noord)

41. Natuurlijk Krabbendam (Noord-Holland Noord)

42. Werkgroep Polder F. (Schagen, Noord-Holland)

43. Lotgenotengroep LFG Amsterdam e.o. o.l.v. Maya Bisessar (Noord-Holland)

44. Amsterdamse lotgenotengroep laagfrequent geluid o.l.v. Mirjam Niemans (Noord-Holland)

45. Windalarm Amsterdam (Noord-Holland)

46. Vereniging Vrij Polderland (Soest, Utrecht)

47. Stichting Gigawiek (Houten, Utrecht) – Maurice Bakker BSc MBA

48. Bewonersgroep Zuidzijderpolder (Lopik – Utrecht)

49. Buren van Rijnenburg en Reijersop (Utrecht)

50. Tegenwind Culemborg (Utrecht)

51. Stichting Redichem de Geeren (Culemborg, Utrecht)

52. Actiegroep Culemborg/Wijk bij Duurstede Geenwindpark Goyerbrug (Utrecht)

53. Stichting Belangen Wijkersloot – Wijk bij Duurstede (Utrecht)

54. Stichting Wind van Voren (Barendrecht, Zuid-Holland)

55. Politieke vereniging “Echt voor Barendrecht” (Barendrecht, Zuid-Holland)

56. Dorpsvereniging Filopopers (Piershil – Zuid-Holland)

57. Stichting Bewonerscomité LindtWind (Zwijndrecht, Zuid-Holland)

58. Stichting Mallemolens (Oude Tonge, Zuid-Holland)

59. Stichting Vaanplein Windturbinevrij (Rotterdam, Zuid-Holland)

60. Stichting ICIP duurzame transities (Hoeksche Waard, Goeree-Overflakkee, Zuid-Holland)

61. Bewonersgroep Compensatie Plan Groep (CPG) (Hoeksche Waard, Nissewaard, Zuid-Holland)

62. Hoeksche Waards Behoud (Zuid-Holland)

63. Vereniging Dorp Mijnsheerenland (Zuid-Holland)

64. Stichting Windmolens N57 Nee (Hellevoetsluis, Zuid-Holland)

65. een groep Windturbinevluchtelingen, die Piershil (Zuid-Holland) zijn ontvlucht

***