Valerie Trouet.











Een gastbijdrage van Paul Bouwmeester.

Ik las een boeiend boek van Valerie Trouet ‘Wat bomen ons vertellen’. Een indrukwekkend overzicht van de dendrochronologie, de studie van de jaarringen van bomen. Aangezien de breedte van de jaarringen afhankelijk is van o.a. temperatuur en vochtigheid, heeft men op grote schaal zgn. chronologiën (jaarring-kalenders) kunnen opstellen over soms meer dan 12.000 jaar met een nauwkeurigheid van 1 jaar. En dat voor veel gebieden van de wereld. Deze tijdreeksen zijn dus een krachtig hulpmiddel bij klimaatreconstructies.

Maar laat me vooropstellen: Valerie Trouet is een klimaatalarmist pur sang, zeg maar een echte CAGW-ster.

Dat is na een paar jaar passagieren op Climategate.nl wel even slikken. Maar aangezien we de wetenschappelijke objectiviteit hoog in het vaandel hebben, zetten we niemand weg vanwege een onwelgevallig standpunt en lezen we rustig verder.

Inderdaad toont ze in hoofdstuk 6 een duidelijke hockeystick over de laatste 1000 jaar op basis van boomjaarringen en ik zie geen reden om aan die presentatie te twijfelen. Ze stelt echter ook, dat er een causaal verband is met de temperatuur op grond van historische temperatuurmetingen (goed mogelijk, lijkt me) en dat die dan weer het gevolg is van de CO2 concentratie. Dit heeft ze voor zover ik kan zien niet zelf nagerekend, maar overgenomen van de groep van Michael Mann. Ze neemt het vol overtuiging voor hem en voor het IPCC op en verkettert Climategate onomwonden.

Anderzijds waarschuwt ze de lezer, dat een correlatie niet betekent dat er een causaal verband moet zijn !

Verder beweert ze regelmatig iets over temperatuur, invloed van de mens en CO2, zaken die ik niet kan beoordelen, maar waarvan ik de indruk heb dat ze niet helemaal in lijn lopen met standpunten, die hier op Climategate.nl vaak voorbij komen. De beoordeling daarvan laat ik dan ook graag aan anderen over. Maar het lijkt me goed mogelijk dat het boek toch nog een nieuw licht op bepaalde zaken kan werpen, aangezien een aantal van de bevindingen zeer recent is.

En bomen liegen niet volgens de auteur.

Ik zie geen reden om aan de integriteit van deze wetenschapster te twijfelen. In haar werk legt ze verbanden met andere wetenschappen, zoals geschiedenis, archeologie, bosbrandgeschiedenis en nog een aantal verrassende vakgebieden. Men kan dan niet verwachten, dat ze de bevindingen van die vakgebieden op juistheid gaat checken. Je vertrouwt dan op de ter zake deskundigen. Zo ook bij klimaatgerelateerde zaken. Maar op het moment, dat er een bevinding van die vakgroep sterk aangevochten wordt, ligt het anders. Dan mag je nog steeds veel waarde hechten aan het oordeel van een van de partijen, maar is het raadzaam een slag om de arm te houden en de discussie over te laten aan de betrokkenen. Of het zelf allemaal na te rekenen.

Niettemin …

staat het boek vol met interessante bevindingen, en verrassende verbanden op allerlei fronten en met wapenfeiten van de jaarringchronologen, zoals:

  • Talloze archeologische vondsten konden exact gedateerd worden.
  • Historische gebeurtenissen konden extra worden toegelicht, zoals de opkomst van Djengiz Khan: dankzij vele jaren van overvloedige regenval na een lange, droge periode groeide het gras in Mongolië uitbundig. En dat was goed voor hun oorlogsmachines, de paarden. Zoals aardolie voor de huidige oorlogsmachines.
  • De omslag naar een koudere of drogere periode ging vaak gepaard met het instorten van culturen (en het slechter worden van de wijn). Warme perioden vielen nogal eens samen met extra welvaart (dat geeft hoop voor de toekomst).
  • Perioden van ontbossing vs. bouwactiviteit worden zichtbaar en kunnen gerelateerd worden aan geschiedkundige feiten.
  • Nauwkeurige datering van vulkaanuitbarstingen over de laatste 2500 jaar met daaraan gerelateerde gebeurtenissen.
  • De geschiedenis van bosbranden. Er zijn ‘lopende vuurtjes’, die de onderbegroeing verteren maar de opgaande bomen met rust laten. Wel willen deze vuurtjes nog weleens brandwonden aan de voet van de bomen achterlaten, waar later dan weer gewoon jaarringen ontstaan met eigen chronologieën. Zo bleek dat in de twintigste eeuw in het westen van de VS bijna geen ‘lopende vuurtjes’ meer voorkwamen, dit dankzij de effectieve bosbrandbestrijding en de daardoor uitdijende onderbegroeing. Als er brand was, dan ook gelijk goed: de opgaande bomen gingen eraan. En dat hebben we afgelopen jaar weer gezien in Californië en in Australië.

Ooit ben ik aanwezig geweest bij een bosbrand op de Veluwe en heb toen met verbazing gezien hoe een aaneengesloten front van vuur over de bosgrond liep, maar de meeste bomen, die kurkdroog waren, met rust liet. Een enkele boom werd gepakt en veranderde in een brullende fakkel. Héét dat het was!

  • Een 1000-jarige reconstructie van de Noord Atlantische Oscillatie (NAO) en de invloed ervan op het Europese klimaat kon worden gemaakt.
  • Zo ook van een hogedrukgebied, bijgenaamd “Ridiculously Resilient Ridge”, voor de westkust van de VS en de enorme invloed hiervan op het klimaat in de far-west.
  • Mega-droogteperioden tijdens de middeleeuwen in het zuidwesten van Noord America werden aangetoond, die erger en langduriger waren dan de huidige droogten. “Kortom”, stelt de schrijfster, “het klimaatsysteem kan volkomen uit zichzelf ernstige droogten veroorzaken, die in de toekomst weer kunnen optreden. Maar dit keer komt het boven op de door de mens veroorzaakte opwarming”.
  • En nog veel meer.

Nog even over causale verbanden: bij de vergelijking (p.69) van de chronologieën van 7000 jaar zomereik in Ierland t.o.v. Duitsland stuitte men op een discrepantie: er was een sterke overeenkomst tussen de twee, hoewel natte en droge zomers vaak niet overeenkomen. Veertig jaar onderzoek heeft dat nog niet kunnen verklaren. Is er dan toch nog een onbekende factor in het spel?

Paul Bouwmeester.

Kortom, een boek vol interessante bevindingen, uitstekend leesbaar en ook met humor geschreven. Mijn opsomming hier doet in de verste verte geen recht aan dit boek. Het leest lekker weg, maar als climategator moet je je wel onbevangen opstellen.

Maar …

als ze dan haar boek besluit met een visioen voor 2022 van “overal gonzende windmolens die koolstofneutrale, oneindig hernieuwbare energie produceren” en verheugd zonnepanelen op het dak van het oude hotel droomt, dan vermoed ik dat ze zich nog niet in de begrippen energiedichtheid en energieopslag verdiept heeft.

Gelukkig pleit ze er NIET voor om bossen op te stoken in energiecentrales – het tegendeel is waar.