Marjan van Loon. Foto: Shell Nederland.










Een bijdrage van Jeroen Hetzler.

Het blijft een opmerkelijk verschijnsel dat topmensen uit het bedrijfsleven zich zo begaan presenteren met het lot van onze planeet en de, overigens vermeende, destructieve rol hierbij van menselijke CO2-emissie – waterdamp is kennelijk geheel uit zicht verdwenen. Op de achtergrond speelt het onvermijdelijke framing: mea culpa, schuld en boete, en de aflaten die het denivellerende verdienmodel van de groene industrie spekken. Aflaten die de burger moet ophoesten door een combinatie van de discutabele Crisis- en Herstelwet, buiten de democratie plaatsen van de burger en onophoudelijke propaganda. Er is evenwel geen reden om zich schuldig te voelen en mee te gaan in dit klimaatrampenparadigma dat berust op onvoldragen wetenschap, dogma’s en opportunisme. De geprojecteerde klimaatrampen blijken al vele decennia stelselmatig nooit uit te komen of men verzint schijnurgentie. Een testimonium paupertatis, bewijs van onvermogen, nu die CAGW-hypothese (vermeend door mensen veroorzaakte catastrofale opwarming) geen bewijs heeft. Dus, wat is er nou wel aan de hand?

Ik kan mij niet aan de gedachte onttrekken dat er andere bedoelingen moeten zitten achter de groene bevlogenheid van topleiders van bedrijven die iets met energie te maken hebben. Laten wij eens kijken naar wat de president directeur van Shell, mevrouw van Loon zegt:

En er is haast bij. Als de Nederlandse samenleving in 2050 tachtig tot 95 procent van de CO2-uitstoot wil verminderen, is er geen tijd te verliezen. Van Loon: “Nog geen zes procent van de energie die we nu gebruiken is duurzaam. Nederland staat daarmee internationaal gezien onderaan de lijst.” Dus moet het echt anders. Niet alleen efficiënter, maar vooral ook schoner. Zoals dit zeilen vandaag, dat is schone energie, puur op de wind. Lachend: “Al moet je je natuurlijk dan ook wel afvragen hoe ‘groen’ dit schip ooit is gebouwd.”

Het gaat om het zeilschip waarop ze net zelf aan de helmstok heeft gezeten. Bedoelt ze te zeggen dat de oude zeilvaart te prefereren is boven de hedendaagse scheepvaart en dat wind gratis is? Vraagt van Loon zich af of dit wel realistisch is? Mevrouw van Loon zou zich toch moeten afvragen waardoor het komt dat vroeger zeelui op houten zeilschepen met scheurbuik langs Kaap Hoorn voeren of er vergingen, waar nu ijzeren handelsschepen voortgestuwd door moderne gasturbines veilig rond diezelfde kaap varen met heel veel meer lading dan toen.

Nederland moet veel meer gebruik maken van die wind, zegt Van Loon en dus kiezen voor windenergie. “Windenergie is voor Nederland de enige logische keuze”, zegt Van Loon. “Samen kunnen we er genoeg van opwekken om een groot gedeelte van de Nederlandse energiebehoefte af te dekken.”

Maar elektriciteit dekt toch maar 15% van de energiebehoefte? Dus hoezo genoeg?

Gas kan dan gaan dienen als aanvulling. Maar een tiende van het totaal dat we verbruiken in onze gebouwen en huizen is elektriciteit, de rest is gas. In de toekomst kunnen we volgens Van Loon voor een groot deel onze gebouwen met windenergie verwarmen. “Zelfs de industrie kan die deels gaan gebruiken.” Wereldwijd is lang gesproken over klimaatverandering, maar voor Van Loon is het duidelijk dat zo’n grote en alomvattende aanpak niet zal gaan werken. “Dat krijgen we gewoon niet voor elkaar.” Klimaatverandering heeft voor alle landen zoveel verschillende consequenties dat het opgepakt moet worden als lokaal probleem. “Hoe meer je lokaal kunt doen, hoe beter.” Dat moet ook wel, want elektriciteit kan je niet over grote afstanden vervoeren. Stroom moet je dus dichtbij de gebruiker opwekken. En wat je niet met stroom kan doen, moet dus komen van energiedragers zoals olie, aardgas of biobrandstof en waterstof.

Bron.

Waar blijven kernenergie en steenkool, beide concurrenten van Shell? Biobrandstof is een wassen neus vanwege een verwaarloosbare vermogensdichtheid nog beperkter dan wind en zon. Waterstof zal zich nog moeten bewijzen en zal toch gemaakt moeten worden gereed voor direct verbruik. Dit zal niet meevallen. We lezen:

Dan hebben we het over het totale finale energiegebruik dat is 2100 PJ. 10% daarvan is 210 PJ. TNO stelt over waterstof: “Hooguit 10 procent van de energie komt in de toekomst uit waterstof. Bovendien gaat bij de productie ervan een hoop energie verloren.” Zo waarschuwt TNO eindelijk.

Zie hier.

Weet van Loon wel waar ze het over heeft? En waarom moet opeens alles overhaast duurzaam worden? Is dit omdat de onhoudbaarheid van al die groene plannen zich steeds krachtiger manifesteren? Duidelijk houdt dit begrip niets meer in dan de vereiste voorwaarden creëren voor denivellering. De warme belangstelling van ook het World Economic Forum spreekt boekdelen.

Ik verkeer in een wijk van welgestelden en een navenant hoge rijkelijk gesubsidieerde Tesla-dichtheid. Ik weet heel zeker dat de Haagse Schilderswijk een heel ander autopark heeft. Denivellering lijkt hier op zijn plaats. Kijken wij verder. De vuistregel is dat achter elk groen geplaatst vermogen hetzelfde snel regelbare vermogen opgesteld moet staan. Wind kan niet zonder gas. Juist de core business van Shell, meer nog dan olie. Hoe meer wind, des te meer gas nodig is, wil het licht blijven branden in de 70% tijd dat duurzaam niets levert. Niets op tegen, maar dat groene verhaal is hierdoor allerminst overtuigend. Dit constateert ook Onno Aerden van Elseviers Weekblad. Veelzeggend is zijn verzuchting:

Geachte Marjan van Loon: verzin een toekomst voor Shell en draag die uit. Het ontbreekt uw firma aan een meeslepend, positief verhaal over de rol die Shell wil spelen in de nieuwe economie. Wil het echte Shell opstaan? Wat zijn de drie concrete veranderingen die u wilt doorvoeren? En wanneer – we krijgen haast. Wordt het wind, wordt het waterstof, zon wellicht – waar zit de winst, voor uw onderneming en voor de planeet?

Bron.

In de Volkskrant lezen wij niet tot onze verbazing hierover het volgende:

Vergroening ondermijnt verdienmodel

De coronacrisis en de lage olieprijs staan in de schaduw van een ontwikkeling die al veel langer bezig is, en de komende decennia pas echt de bijl is aan de wortels van Shell: vergroening. De hele wereld is daarmee druk bezig, althans bezig daarover te praten. Het doel is: we moeten af van de olie. Dat is pijnlijk voor een olieconcern, maar misschien moet je wel zeggen dat Shell dat als een van de eerste heeft gezien. Het concern heeft fors geïnvesteerd in gas waardoor het nu meer verdient aan gas dan aan olie. Activisten vinden dat de productie van olie onmiddellijk moet stoppen, maar Shell (en andere oliemaatschappijen) wijzen erop dat nog tot ver na 2050 olie nodig zal zijn. Lang niet alle auto’s zullen dan elektrisch zijn, lang niet alle chemicaliën komen dan uit plantenresten.[…]

Shell heeft meer verstand van moleculen dan van elektronen. Eerst probeerde het die kennis binnen te halen door energiebedrijf Eneco over te nemen: mislukt. Nu gaat het een windpark in de Noordzee bouwen, maar kan dat niet alleen: het doet dat samen met Eneco. De andere route is waterstof. Shell zet er groot op in, want waterstof, dat zijn moleculen. Die kunnen door dezelfde buizen als het aardgas en de lng die het bedrijf verkoopt. Maar aan de waterstof-optie zit één mankement: het duurt nog wel twee, drie decennia voordat de waterstofeconomie op stoom is gekomen.

Bron.

Dit lijkt mij een realistischer voorstelling van zaken dan het groene verhaal in het hiervoor besproken vraaggesprek met zeilster mevrouw van Loon. Er gebeurt namelijk in de rest van de wereld op het groene gebied nauwelijks iets. Mij lijkt dit een verstandig beleid, want al die groene maatregelen hebben geen meetbaar effect. In de Elsevier van 20 november 2018 schreef Marcel Crok in een zeer behartenswaardig artikel getiteld Waarom klimaatdoel onhaalbaar en onbetaalbaar is:

Het blinde geloof in CO2-reductie heeft het zicht op de haalbaarheid en betaalbaarheid van de klimaatdoelen vertroebeld. Wind en zon leveren niet voldoende en kosten een vermogen. Een klimaatwet erdoor drukken, is dan ook onverstandig.

Bron.

Het is niet waarschijnlijk dat dit niet bekend zou zijn bij Shell evenmin als het gegeven dat windmolens hun economische terugverdientijd nooit halen, ergo tot welvaartsverlies leiden. Geloven ze bij Shell echt in die vreselijke CAGW-hypothese (vermeend door mensen veroorzaakte catastrofale opwarming)? Onwaarschijnlijk. Het gaat dan ook niet om de planeet te redden van dat niet bestaand klimaatprobleem. Nee, het gaat om het scheppen van een solide verdienmodel waar de burger al jaren de dupe van is. Zakelijk opportunisme. Maatschappelijk verantwoord ondernemen? Ik heb mijn twijfels. Immers, hoe die groene boodschap overtuigend verpakken lukt kennelijk niet. Dit zal ook nooit kunnen lukken, want de ondemocratisch buiten spel gezette burger voelt zich bij de neus genomen door het nepnieuws over een niet bestaand catastrofaal klimaatprobleem. Shell c.s. zullen zich dit moeten realiseren in plaats van obligate groene nep ambities debiteren.

Ceterum censeo Legem Climae delendam esse.

(Overigens ben ik van mening dat de klimaatwet moet worden vernietigd).