Zonnepanelen op zee nabij Brouwershaven.











Een gastbijdrage van Jerry Hopper.
Ik lees al geruime tijd over ‘solar at sea’ – en hoe deze technologie ons gaat redden uit de energiecrisis.
Maar is dat wel zo? of is Oceans of energy een soort subsidie-slurpend solaroad project?
Het proefproject bij Scheveningen gaat volgens het consortium 2 miljoen euro kosten. In dat bedrag zit een subsidie van 1,4 miljoen van het ministerie.
Het consortium bestaat uit Energieonderzoek Centrum Nederland (ECN),  TNO, Maritiem Research Instituut Nederland, de Universiteit Utrecht en energiebedrijf TAQA uit de Verenigde Arabische Emiraten en initiatiefnemer Oceans of Energy.
Met een financiële steun verstrekt door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, werkt het consortium aan een drijvende centrale, die straks op plekken waar een schaarste is aan land, schone energie op kan wekken middels zonnepanelen op zee.
Wat altijd opvalt bij ‘groene’ projecten is dat er van alles geclaimd wordt, en er nooit keiharde cijfers of beelden zijn om de claims te staven. Ook hier is dit het geval. Diverse artikelen in gerenommeerde bladen of universiteiten roepen steeds hetzelfde, en laten ook steeds hetzelfde zien.
Het lijkt een soort kritiekloze echoput, waar steeds dezelfde beelden en geluiden rondgaan. Ik deed een korte zoektocht naar artikelen over Oceans of Energy’s Solar-at-sea project, en vergeleek deze. Bijzonder om te zien is het ontbreken van cijfers, en foto’s. Er zijn bar weinig foto’s van de solar-test opstellingen.
Strakke plaatjes. Maar is dit de realiteit?
Artikel uit het Financieel Dagblad – feb. 2020
Mysterieus zonnepark 15 km uit de kust
Na het lezen van het artikel in het Financieel Dagblad trouw.nl en nu.nl – waar men praat over een zonne-park 15 kilometer uit de kust, heb ik even gebeld naar de VVV Katwijk, diverse zeevis-charters – maar niemand weet ook maar iets van een zonne-park 15 kilometer uit de kust van Scheveningen. Zelfs niet bij de officiële instanties. Een Mysterie?
Ik kan dan ook niet vaststellen dat hier werkelijk ook zonnepanelen in zee liggen, en hoop hier binnenkort meer informatie over te krijgen.
De (on)gezouten praktijk
Na de kleine greep aan een overvloed aan positieve geluiden, klinkt dit project hoopgevend. Helaas is de werkelijkheid ietsje anders. Eerdere faal-projecten zoals bijv SolaRoad weerhouden bedrijven er niet van om eens iets anders te proberen zolang er subsidie op groene projecten zit.
Stel, de panelen wekken stroom op, dan kan dit niet geleverd worden aan afnemers op het land. Dit heeft te maken met bepaalde wetgeving. Voordat er ook maar 1 milliampere zonne-zee-stroom door een huishouden word verbruikt, dient eerst de wet te worden aangepast!
Het klinkt heel positief : “Storm kreeg geen grip op drijvend zonnepark op zee” maar de Noordzee is groot, onstuimig en heel divers. Zo divers, dat er stukken Noordzee zijn die zijn omgeven door zandbanken. En achter zo een zandbank is de zee niet zo onstuimig. – wat weer een heel ander beeld geeft aan de stelling “Zonnepanelen overleven storm Chiara”
Social Media
Gelukkig is er op Sociale media meer te vinden dan gelikte artikelen of strakke foto’s, hoewel het feit dat de zonnepanelen op zee liggen – en dus niet veel mensen hier komen, komt er zo nu en dan toch wat beeldmateriaal naar boven. En die zijn bedroevend. Diep bedroevend.
Solar op Zee testopstelling voor de Brouwersdam.
Het beeld toont droefenis. De Trouw & de Universiteit van Utrecht willen u doen geloven dat er meer dan 10% meer opbrengst is van zonnepanelen op zee, dan van land. En dat geluid word telkens weer rondt ge-echood – en niemand die er vragen over stelt.
De theoretische winst van 10 of zelfs 15% wordt teniet gedaan door verweer, vogelpoep, zoutaanslag, alg en verdwaalde stukken afval die op de panelen komen. En zo – 3 jaar na de start van het Solar op Zee project – kun je stellen dat ook deze startup een aardige som subsidie heeft gekost.
Solar op Zee testopstelling voor de Brouwersdam.
Onlangs werd aangekondigd dat er meer Solar op zee moet komen in verband met de energie-transitie. Dat moeten we niet willen. Eerst resultaten, daarna pas subsidie.
Tja, de hysterie van de energie-transitie creëert bizarre situaties.
10% meer opbrengst dan panelen op land. Kosten: 2 Miljoen. Gelooft u het?
Bron hier.

Naschrift van Hugo Matthijssen

Laten we eerst eens kijken naar zonnepanelen op het land.
“3.1 Potentiële stroomopbrengst Op basis van de ervaringen op de Zonneweide uit voorgaand hoofdstuk kunnen we concluderen dat op efficiënt ingedeelde zonneparken een PV vermogen van 0,5 MWp per ha te realiseren is, waarmee onder onbeschaduwde omstandigheden 1.000 kWh per KWp per jaar aan stroom is op te wekken in de IJsselmeerpolders. Dat is een stroomopbrengst van 500 MWh per ha, ongeveer het verbruik van 150 huishoudens.”
Bedenk daarbij dat we dichter bij de Noordpool wonen dan bij de evenaar. Het zonlicht komt een groot deel van de tijd  onder een schuine hoek bij ons binnen.
Dat betekent dat optimaal op de zon gerichte panelen door het jaar heen op onze breedtegraad per jaar niet meer leveren dan 11% van het piekvermogen van de zonnepanelen x het aantal uren per jaar.
Kijken we nog even naar de zonneakker met een stroomopbrengst van 500 MWh per ha. (Op een ha kun je ook 45.000 kg aardappelen telen.)
Een gemiddelde boer heeft 50 ha grond. Daar kun je, als je het land volzet met optimaal gerichte panelen 25.000 MWh per jaar binnen halen. De Eemshavencentrale kan 1560 MWh per uur leveren.
De levering van 50 ha zonneakker per jaar komt overeen met 25.000 MWu : 1560 MWh per uur = 16 uur draaien met de Eemshaven centrale.
In 2019 leverde zonnestroom totaal 0,9% van het totale finale energiegebruik.
De panelen op zee vlak op het water is zeker geen oplossing.
1e Een groot deel van het zonlicht wordt niet opgenomen. Hoek van inval is hoek van uitval.
2e Zou je ze optimaal plaatsen, en dat kan alleen met een zodanige drijvende constructie dat je de panelen kunt richten, is dat zeker niet rendabel gezien de geringe productie van zonnepanelen.
3e Bij wind zal er zeker zeewater op de panelen terecht komen waarbij het water op de panelen bij zonnig weer zal verdampen zodat er een laag zeezout op de panelen terecht komt.
4e Plaats je je zo laag boven het water dat de panelen regelmatig overstromen dan nemen de  algen het oppervlak over.
En als laatste stroom en zeewater kunnen slecht samen. Zout water is geleidend en ieder paneel moet apart worden verbonden met elkaar en het net. Dat blijft nooit lang heel.
5e Water vervuiling. Uit een Duits onderzoek blijkt dat zonnepanelen (door regen) giftige en zware metalen kunnen uitspoelen in de grond; voorbeelden daarvan zijn koper, cadmium, lood en tin. Schade aan zonnepanelen zal uitspoeling veroorzaken. Dat betekent dat deze panelen geen lang leven zullen hebben en het zeewater zwaar vervuild wordt door zware metalen.
Samengevat:
Zonnepanelen op zee is een zeer slechte investering en de kans op een betrouwbare werking is gering.
De panelen die op het water drijven zijn niet optimaal gericht op de zon en neem je de zoutbedekking na een paar dagen mee dan kun je een redelijke opbrengst wel vergeten.
Wat we zien is zogenaamde proefprojecten en zolang de subsidie hoger is dan de kosten wil iedereen wel dit soort onzin uithalen.
Zonnepanelen zijn in werkelijkheid ongeschikt om stroom te leveren aan het net met gemiddeld 11% van het piekvermogen per jaar als ze optimaal zijn uitgericht. In de zomer bij zeer zonnig weer pieken de panelen met bijna  100% van dat piekvermogen en dat betekent dat het net al snel volloopt. In Duitsland kunnen ze hun piekstroom op het eigen net al niet meer kwijt, zodat we die stroom over de grens kregen tegen een negatieve prijs. Zo is deze zonnestroom afval geworden
En dat los je niet op met extra netwerkcapaciteit. Het netwerk kan op ieder moment nooit meer stroom opnemen dan er gevraagd wordt. Naast een zekere reserve kun je dan ook maar beperkt stroom opnemen en bij een lage stroomvraag in het begin van de corona-ellende liepen wij ook tegen deze grens aan.
In 2011  had ik met de minister een discussie over de beperkingen van wind op het net en de pieken van wind zijn ongeveer 4 x de gemiddelde vraag. Toen was al duidelijk dat de opname capaciteit van het net voor weersafhankelijke stroom beperkt is. Zie hier.
En nu zonnestroom piekend met 9 x de gemiddelde vraag.
Het beleid is dan ook failliet. Zonder echt grootschalige opslag in termen van 30.000 MWh kun je nauwelijks meer de pieken van wind en zon opnemen.
Zo worden de gebruikers ook beperkt als het erg zonnig is en de teruglevering van de huishoudens samen wordt te groot, dan loopt de spanning in de wijk op van 230 volt naar 253 volt. Dat is de bovengrens. Wordt die netspanning bereikt dan gaan de omvormers de daken afsluiten van het net.
Conclusie
Zonnepanelen zijn zeer weinig energie-intensief op onze breedtegraad. Ze leveren gemiddeld 11% van het piekvermogen x het aantal uren per jaar op het land.
Plaatsing op zee is onzin, nog los van de mogelijke vervuiling van het water.
Er zullen altijd bedrijven zijn die er in stappen als de subsidie maar hoger is dan de kosten.