Dela: ‘Sterfte corona niet erger dan bij griepgolf 2018'

De oversterfte als gevolg van het coronavirus zal volgens Dela niet hoger uitpakken dan bij de griepgolf van 2018. De Eindhovense uitvaartorganisatie houdt op 7 november bijeenkomsten voor herdenking van de overledenen.

Peter Scholtes 12-06-20

Volgens Dela ligt het sterftecijfer dit jaar tot nu toe 11 procent hoger dan gemiddeld.  Op jaarbasis zal dat  - mits een tweede virusgolf uitblijft - 5 tot 8 procent worden, verwacht  directeur Edzo Doeve. ,,Daarmee is het cijfermatig niet erger dan bij de griepgolf van 2018", vergelijkt Doeve. In dat jaar kwam de oversterfte uit op ruim 6 procent. Wat de coronasterfte anders maakt is de hevigheid en de maatschappelijke impact. ,,De hoge piek en het effect op lokale schaal.”

We hebben tegen de grens van ons kunnen aan gezeten.”

Edzo Doeve, Dela

Piek: 170 per dag

De landelijke opererende Eindhovense coöperatie zag in delen van Brabant soms het drie- of viervoudige van het normale aantal overlijdens. Per dag kreeg de uitvaartverzorger met 140 of 150 in plaats van 80 meldingen te maken. ,,Even lag de piek op 170 per dag. We hebben die aangekund maar het had niet veel meer moeten worden. We hebben tegen de grens van ons kunnen aan gezeten.”

De sterfte is volgens Doeve nu terug op het normale niveau. ,,Het kan zijn dat we wat ondersterfte krijgen tegen het einde van het jaar.” Ook bij een zware griepgolf is dat effect zichtbaar. Met name ouderen komen daardoor eerder te overlijden dan in een gemiddeld seizoen. 

Bijspringen in Brabant

Directeur Doeve kijkt trots terug op een enorme operatie. Dela liet medewerkers uit andere delen van het land bijspringen in Brabant. Extra koelcapaciteit moest worden ingehuurd.

Op basis van eigen data-analyse kon Dela het aantal overlijdens voor een periode van twee weken vooraf vrij nauwkeurig voorspellen, stelt Doeve. Dat liet onverlet dat grote inspanningen moesten worden geleverd om een waardig afscheid van overledenen te verzorgen. Van de veiligheidsmaatregelen voor medewerkers tot contact met familie via beeldbellen en condoleances in een online register of middels geschreven kaartjes met herinneringen. 

,,Het was heel verdrietig dat maar dertig mensen bij het afscheid aanwezig mochten zijn, maar dat gaf de uitvaart vaak wel een intiem karakter", vertelt uitvaartverzorger Joy Thijssens van Dela over haar ervaringen. Nabestaanden putten ook troost uit een laatste groet die andere betrokkenen brachten bij een erehaag of langs de route van de rouwstoet. 

Landelijke herdenkingsdag

Dela gaat op 7 november landelijk een herdenkingsdag houden om nabestaanden en andere betrokkenen alsnog in staat te stellen samen hun verdriet te delen. ,,Het is fijn om samen een kaarsje voor een overledene aan te steken", meent Thijssens. Dergelijke lichtjesavonden verzorgde Dela gewoonlijk op verschillende data.

Over de wensen voor aparte herinneringsdiensten op een later moment wordt nog met nabestaanden overlegd. De behoefte daaraan verschilt, zegt directeur Doeve. ,,Een deel van de nabestaanden was blij met de intimiteit van de uitvaart. Anderen willen nog graag het glas heffen op de overledene in de kroeg of een restaurant, of hebben de behoefte aan een grote afscheidsbijeenkomst.”

Negatief financieel effect

De coronauitbraak zal zijn uitwerking hebben op de resultaten van het lopende jaar. Het relatief hoge aantal sterfgevallen zal betekenen dat Dela meer gelden uitkeert, om uitvaarten van leden te betalen en om uitkeringen voor overlijdensrisicoverzekeringen te verstrekken. Daardoor zal wat minder geld in kas zijn dat kan worden belegd.

Daarnaast zal ‘een klein beetje verlies’ worden geleden op de uitvaartpakketten van overledenen, verwacht Doeve. Voor veiligheidsmaatregelen als mondkapjes en beschermingspakken zijn extra kosten gemaakt. Kosten van vervoer van overledenen van de intensive care naar uitvaartcentra nam Dela voor eigen rekening. Bovendien is de winstmarge die het normaliter maakt op de catering bij uitvaarten weggevallen.

We hebben veel meer uitvaart­ver­ze­ke­rin­gen verkocht dan verwacht. Dat zie je vaker in tijden van onzeker­heid.”

Meer uitvaartverzekeringen

Daar staat tegenover dat de organisatie door inzet van de maximale capaciteit wat efficiënter kon werken. ,,Ook hebben we veel meer uitvaartverzekeringen verkocht dan verwacht. Dat zie je vaker in tijden van onzekerheid.”

Per saldo zal het negatieve effect ‘heel goed te overzien zijn’, denkt Doeve. Een veel grotere klap moet in financiële zin worden gevreesd voor de beleggingsresultaten. In het prima beursjaar 2019 mocht Dela een resultaat van 664 miljoen euro bijschrijven. In 2018 was dat nog een verlies van 139 miljoen euro. Voor het lopende jaar is het met de aandelenkoersen gemiddeld genomen niet best gesteld.

Vanwege de fluctuaties in de beleggingsresultaten kijkt Dela altijd meer naar het operationeel resultaat. Dat was vorig jaar met 31 miljoen euro ‘tevredenstellend’. Ten opzichte van 2018 was sprake van een daling van 5 miljoen euro, maar die was volgens Dela het gevolg van forse investeringen in informatietechnologie. De coöperatie realiseerde een groei van de premie-inkomsten van 7 procent tot 480 miljoen euro. 

Groen licht voor overname

Dela kan bogen op een zeer sterke vermogenspositie. Ook als Yarden zou worden overgenomen ligt de solvabiliteit met 252 procent ver boven de norm. Doeve verwacht dat de overname alsnog groen licht van de ACM zal krijgen. ,,Alles wat complex en belangrijk is moet je zorgvuldig doen”, zegt hij over de vertraging in de procedure.,

DS