DEN HAAG/HENGELO – Ligt er een bom onder de proef om de Hengelose wijk de Nijverheid aardgasvrij te maken? Het zou zomaar kunnen, nu de Rekenkamer vernietigend is over een proef in 27 gemeenten.
Ferry de Goeijen
Te hoge verwachtingen, niet behaalde doelen en ‘een snelle evaluatie is op zijn plaats’. In Hengelo wordt met verbazing gereageerd op het rapport. Nee, nog geen huis is aardgasvrij. „Maar ik het ligt genuanceerder, het is heel complex.” Dat zegt zowel wethouder Claudio Bruggink als Bewoners Overleg Nijverheid over de proef, waar 27 gemeenten in Nederland aan deelnemen. Daarin zoeken gemeenten vooral naar antwoorden op de vraag: Wat is de beste manier om een wijk aardgasvrij te maken, zonder dat bewoners meer gaan betalen per maand? De kennis die in onder meer Hengelo wordt opgedaan, moet gebruikt worden om heel Nederland aardgasvrij te maken.
Maar de Rekenkamer rept van een onduidelijk plan, waarin minister Kajsa Ollongren verwachtingen heeft gewekt die niet nagekomen kunnen worden. Van het vliegwiel, waardoor gemeenten op een steeds grotere schaal in staat zijn wijken aardgasvrij te maken, is nog niets gebleken, stelt de Rekenkamer. Ook zijn er geen concrete maatregelen. Het advies: een snelle evaluatie van het zogeheten ‘Programma Aardgasvrije Wijken’.
Nog geen woning aardgasvrij
Het rapport is met verbazing ontvangen in Hengelo. „Wij zijn niet gekend in het plan. Geen van de 27 gemeenten. Als ze ons ernaar hadden gevraagd, was het beeld genuanceerder geweest. Het is namelijk heel erg complex”, zegt wethouder Claudio Bruggink.
Die complexiteit heeft er volgens Bruggink al toe geleid dat er al werd afgezien van harde voorwaarden. Maar de Rekenkamer houdt de eerder geformuleerde doelen wel tegen het licht. Tussen 2018 en 2019 is er 150 miljoen euro besteed om 2.000 woningen aardgasvrij te maken. Maar de oogst is bijzonder mager. ‘Slechts enkele woningen zijn aardgasvrij’.
In de Hengelose wijk de Nijverheid, met 2100 woningen, is zelfs nog helemaal geen huis aardgasvrij. Maar dat heeft meerdere redenen. Zo is Nederland er nog altijd niet op ingericht, om een dergelijke verduurzaming aantrekkelijk te maken, stelt Bruggink. „Wij wachten nog altijd op een pakket voor inwoners, waarin ze bijvoorbeeld een goedkope lening kunnen krijgen om te verduurzamen. We willen namelijk dat bewoners niet duurder uit zijn per maand.”
Warmtenet of een hybride warmtepomp?
Bovendien zijn de gemeente en de wijk er nog helemaal niet uit, hoe een gasloze de Nijverheid eruit gaat zien. „We zitten nog in een onderzoeksfase, waarin we gaan bepalen wat de beste optie is: hybride warmtepompen of een aansluiting op het warmtenet. Bij hybride warmtepompen heb je nog steeds gas nodig, en hoe ga je dat doen bij warmtenet? Vergeet niet, bij een aansluiting op het warmtenet moeten alle straten open.”
We zoeken als 27 gemeenten samen naar de beste manier
Bij bewoners in de 100 jaar oude wijk is het ‘zoveel mensen, zoveel meningen’. Maar inmiddels zit Bewoners Overleg Nijverheid (BON) met de gemeente ‘op één lijn’. Dat verklaart Fred Holtkamp, van de bewonersvereniging. „Maar het ei is nog lang niet gelegd”, zegt hij er gelijk bij.
‘1500 euro per jaar duurder uit’
BON voerde een eigen onderzoek uit naar de haalbaarheid en bekeek daarbij ook opties als ‘volledig elektrisch’. De resultaten moeten nog een keer naberekend worden, maar vooralsnog lijken bewoners fors duurder uit met een aardgasloze wijk. „Dan moet je denken aan bedragen van 1500 euro per jaar”, zegt Holtkamp. „Maar dat komt ook doordat er nog geen regelingen zijn vanuit de overheid, waardoor je goedkoper kunt verduurzamen.”
Wat het goedkoopste is? „Niks doen, het laten zoals het nu is.” Het grootste probleem in de Nijverheid zijn namelijk de oude woningen. „In sommige huizen zit niet eens een spouwmuur.” En over de aansluiting op een warmtenet is men sceptisch. „Dan gaan de straten open, verdwijnt de aardgasleiding. Dan is het onomkeerbaar, hè.”
In sommige huizen zit niet eens een spouwmuur.
Volgens BON is het daarom precies zoals wethouder Bruggink zegt: complex. „Bij oude woningen kun je het, met een warmtenet, niet af met middenwarmte. Daar zijn hogere temperaturen voor nodig. Dat betekent dat restwarmte, die dan aangevoerd wordt van bijvoorbeeld Twence of Nouryon opgewarmd moet worden. Als je dat met gas gaat doen, ben je terug bij af.” Hybdride warmtepompen is ook een optie. „Dan kun je in het voorjaar en najaar verwarmen met de warmtepomp, en heb je alleen in de winter nog gas nodig.”
4,2 miljoen nog altijd op de rekening
Een gasloze wijk is daarmee nog ver weg. Maar nutteloos is het project niet, zegt Bruggink. „Het is zeker een succes. We zoeken als 27 gemeenten samen naar de beste manier. En ergens moet je beginnen. Dat doen we hier. Dan loop je nou eenmaal tegen obstakels aan. Daarom is deze proef er juist.” De 4,2 miljoen euro die Hengelo kreeg voor de proef, staat nog altijd op de rekening. „En dat gaan we echt niet gebruiken voor een fietspad, zoals de rekenkamer veronderstelde.”
Tubantia
0 reacties :
Een reactie posten