Wetenschappers niet eens over 5G

’Loopgravenoorlog’ over normen en veiligheid rond straling



3-4-2020


____________________________________

Achtergrond 

Wat is 5G ook alweer? 

 5G staat voor de vijfde generatie mobiele 
netwerk en is de opvolger van 4G. Met 5G 
kunnen we meer data laden met een hogere 
snelheid. 

 Dit zorgt ervoor dat er straks allerlei nieuwe
 toepassingen beschikbaar komen, zoals 
zelfrijdende auto’s en slimme drones. 

____________________________________


Terwijl alle ogen zijn gericht op het coronavirus, wordt achter de schermen hard verder gewerkt aan de uitrol van het ’revolutionaire’ nieuwe draadloze datanetwerk 5G. Maar de vrees voor gezondheidsschade groeit. Ook wetenschappers zijn wantrouwend. 

Met 5G kan draadloos supersnel internet worden gebruikt. Handig voor het gebruik van telefoons en tablets maar ook nodig om, in de toekomst, auto’s zonder bestuurder veilig door het verkeer te loodsen. Een ’revolutie’ wordt beloofd. Maar veel mensen vrezen de elektromagnetische straling. 

Niet alleen burgers, ook een groep wetenschappers. „We hebben een overvloed aan wetenschappelijke artikelen, al decennialang, die aantonen dat elektromagnetische velden schadelijk zijn”, vertelt Elizabeth Kelley, initiatiefnemer van het EMF Scientist Appeal, een brandbrief aan de Verenigde Naties ondertekend door 240 wetenschappers. 

Zij stellen dat een verhoogd risico op kanker allang is aangetoond, net als beschadiging van DNA en ’aantasting van de voortplantingsfuncties’. Het Australische collectief van wetenschappers en gezondheidswerkers ORSAA heeft een databank aangelegd met 2266 studies over straling. In 68 procent van die onderzoeken werden ’significante biologische of gezondheidseffecten’ gevonden. 

Schadelijk 

Nu 5G wordt uitgerold, komt er een nieuwe ’laag’ van straling bij, waarschuwen zij, waarvan onduidelijk is hoe schadelijk die is. 

Een groot onderzoek van het Amerikaanse National Toxicology Program (NTP) toonde in 2018 nog aan dat ratten en muizen kanker kregen bij blootstelling aan telefoonstraling. „Onze studie was baanbrekend”, laat hoofdonderzoeker Michael Wyde weten. „We kwamen erachter dat verhoogde aanwezigheid van hart-, brein- en bijniertumoren ontstond door radiofrequente straling.” 

Een andere groep wetenschappers schuift die conclusie terzijde. Die geleerden zitten veelal in de organen die wereldwijd bepalen hoeveel straling veilig is, en hoeveel niet. Zo stelt de International Commission on Non-Ionizing Radiation Protection (ICNIRP) dat straling alléén gevaarlijk is doordat het lichaam opwarmt. „Dat is het enige wat vaststaat”, zegt Eric van Rongen, de Nederlandse voorzitter van de club, op wiens normen een aantal Europese landen - en ook Nederland - vertrouwen. De opwarming van het menselijk lichaam moet onder de één graad Celsius blijven. Dan is het veilig. Onderzoek dat meer schadelijkheid aantoont of suggereert, haalt de ICNIRP onderuit. Zo kloppen ook de conclusies van het Amerikaanse NTP volgens deze organisatie niet. De vastgestelde tumoren kunnen ook indirect door opwarming worden veroorzaakt, stelt Van Rongen. Onzin, kaatst onderzoeksleider Wyde de bal weer terug. „Onze studie toont aan dat de effecten niet door opwarming van weefsel komen maar van de straling zelf.” 

Gekissebis 

Professor Hans Kromhout van de Universiteit Utrecht, die een langdurig onderzoek naar effecten van mobiel telefoongebruik leidt en binnenkort advies uitbrengt aan de Tweede Kamer over 5G, ziet het gekissebis met lede ogen aan. 

Kromhout moet niets hebben van de ’activistische’ academici die brandbrieven schrijven. Ook gelooft hij niet dat ICNIRP wordt ’betaald door de industrie’, zoals door sommigen wordt beweerd. 

Aan de andere kant beklemtoont de geleerde dat het NTP-onderzoek ’een doorbraak’ was. 

„Je ziet dat bepaalde groepen dat weg proberen te redeneren. Maar het zijn goed uitgevoerde studies.” Kromhout noemt het ’wel bijzonder’ dat de ICNIRP-normen ’zóveel zegkracht hebben gekregen in Europa’. En hij stelt, heel voorzichtig, dat alléén kijken naar warmte niet genoeg is. „Als je ziet dat onder het niveau van één graad opwarming, wat ICNIRP aanhoudt, toch allerlei effecten optreden, moet je op een gegeven moment een stapje verder gaan.” 

Volgens Kromhout staat de beoordeling van 5G vanwege het economische belang haaks op de zorgvuldige manier waarop we omgaan met andere blootstellingen, zoals aan chemische stoffen, bestrijdingsmiddelen of medicijnen. „Daarvoor bestaat zeer strikte regelgeving”, onderstreept hij.

„Maar voor 5G heb je een enkele norm, de ICNIRP-norm, die volledig gebaseerd is op opwarming. En er worden wat metingen gedaan in de buurt van 5G-zenders, zoals je in het RIVM-rapport over 5G ziet. Er wordt echter geen blootstelling van individuen gemeten, geen toekomstscenario’s van blootstelling doorgerekend en geen eventuele gezondheidsrisico’s ingeschat. Dat moet anders. Je moet de industrie niet zomaar haar gang laten gaan. Weldoordachte afwegingen vooraf van zegeningen versus risico’s zijn ook in dit dossier noodzakelijk.” 

Jannes van Roermund

Noordhollands Dagblad