AMSTERDAM
Hoe starten we de samenleving weer op na de intelligente lockdown?
10-4-2020
Die vraag wordt met de dag prangender nu de ziekenhuiscijfers de goede kant op blijven gaan. Achter de schermen werken wetenschappers op verzoek van het RIVM al een tijdje aan zogenoemde exitstrategieën. Eén ding is zeker: ook het loslaten van de coronamaatregelen moet intelligent gebeuren. We zetten zes mogelijke ’ontsnappingsroutes’ op een rij.
1. Testen én opsporen
Door dagelijks tienduizenden Nederlanders te testen, worden nieuwe coronapatiënten snel gedetecteerd. Zij krijgen medische begeleiding en degenen die met hen in contact waren worden gealarmeerd.
Zuid-Korea lukte het zo de uitbraak van het coronavirus snel in te dammen. Ruim een half miljoen Zuid-Koreanen zijn getest (van de 51 miljoen). Om contacten op te sporen, dringt het land rücksichtslos het privéleven binnen van inwoners. Locatiedata van telefoons en auto’s worden verzameld.
Sterk punt van deze aanpak is het testen, daartegen zal vrijwel niemand bezwaar maken. Of het lukt om voldoende en accurate testcapaciteit te creëren is een tweede. Verder is duidelijk dat het nagaan van de gangen van Nederlanders door de overheid gevoelig ligt.
2. Scholen en bedrijven geleidelijk weer open
Alles tegelijk opengooien is veel te riskant en zal dus niet gebeuren. Kiezen gebeurt door te kijken naar de mate waarin een maatregel heeft bijgedragen aan het indammen van het virus, hoeveel impact de maatregel heeft op ons dagelijks leven en vooral: kan een activiteit in aangepaste vorm worden opgestart om het besmettingsrisico zo laag mogelijk te houden? Dit laatste staat inmiddels bekend als de ’anderhalve meter-economie’.
Uit een analyse van het Imperial College London blijkt dat het verbieden van niet-essentiële verplaatsingen veruit het meeste bijdraagt aan het indammen van de ziekte. De sluiting van scholen helpt ook wel, maar minder.
Het ligt daarom voor de hand in elk geval het thuiswerken te blijven stimuleren. Het weer toestaan van massale evenementen staat vanzelfsprekend helemaal onderaan de lijst. Of scholen en bedrijven na 28 april echt weer open kunnen en op welke manier, hangt af van het succes van de andere exitstrategieën.
Een optie is ook om telkens de teugels te laten vieren en de maatregelen weer aan te scherpen zodra het aantal besmettingen te sterk stijgt.
3. Immuniteitspas
Door immuniteit vast te stellen met een bloedtest, weten we wie weer veilig aan de slag kan. Bewindslieden in Duitsland, Groot-Brittannië en Italië zinspelen op het invoeren van immuniteitspassen, te beginnen in de gezondheidssector en andere gevoelige sectoren.
Dit klinkt vooralsnog mooier dan het is, om de simpele reden dat er nog te weinig bekend is over covid-19. We weten dat coronapatiënten antilichamen kunnen aanmaken, maar onduidelijk is bijvoorbeeld hoe lang dat bescherming biedt.
Ander manco is dat betrouwbare immuniteitstests nog in ontwikkeling zijn. Sowieso lijkt het nog te vroeg om te gokken op immuniteit. Deskundigen denken dat nog niet zo gek veel mensen immuun zijn. Het heeft geen zin om alleen zo’n beperkte kleine groep mensen weer aan de gang te laten gaan.
Er rijzen ook ethische vragen. Kan een werkgever bewijs van immuniteit eisen van sollicitanten? Komen alleen pashouders nog binnen bij bedrijven? Discriminatie ligt op de loer.
4. Mondkapje verplicht
Besmette mensen geven het virus al door vóór ze zelf ziek worden. Een mondkapje voorkomt dat deze onwetenden met minieme druppeltjes speeksel of snot anderen besmetten. Mondmaskers voor iedereen verplichten, lijkt dus logisch. Daar staat tegenover dat er geen wetenschappelijk bewijs is dat het werkt. Het kán helpen, stellen deskundigen.
Mondkapjes kunnen ook leiden tot een vals gevoel van veiligheid, waardoor mensen bijvoorbeeld minder letten op afstand houden.
Realistisch is een algehele mondkapjesplicht op dit moment sowieso niet, vanwege het wereldwijde tekort. Pas als mensen die ze echt nodig hebben, zoals mensen in de zorg en coronapatiënten, zijn voorzien, komen andere groepen in beeld. Gedacht kan worden aan mensen met zogenoemde contactberoepen, zoals kappers en fysiotherapeuten.
5. Groepsimmuniteit
Iedereen die de ziekte heeft doorgemaakt geldt als ’hinderpaal’ voor het doorgeven van het virus. Dat houdt in dat zodra minimaal 60 tot 70 procent van de bevolking het coronavirus heeft gehad, de ziekte uitdooft. Om die reden hebben verschillende Europese landen in het begin van de uitbraak overwogen het virus los te laten. Toen duidelijk werd dat de ziekenhuizen dit niet aan zouden kunnen, kwam onder meer Groot-Brittanië hier snel van terug.
De ziekte vrijwillig oplopen en beloond worden met immuniteit klinkt aantrekkelijk. Zeker voor jongeren, bij wie het virus doorgaans slechts tot milde klachten lijdt. Toch waarschuwen deskundigen, er zijn immers ook jongeren overleden aan de ziekte. Geen optie dus, zolang niet duidelijk is waarom sommigen toch heftige complicaties krijgen.
6. Creatief zijn
Hoogleraren die op verzoek van het RIVM ideeën uitwerken, proberen out of the box te denken. Zo zou ons land opgedeeld kunnen worden in tien regio’s met evenveel inwoners, waarvan er één uit de lockdown gaat. Alle ic’s in het hele land worden beschikbaar gesteld voor opvang van patiënten uit die regio. Pas als er groepsimmuniteit in deze regio is opgebouwd, is het volgende gebied aan de beurt.
Met deze aanpak zou Nederland na ruim twee jaar af zijn van alle maatregelen. Of eerder, als er meer ic-bedden komen en betere medicijnen.
Ander idee is om beurtelings mannen en vrouwen huisarrest op te leggen en op zondag iedereen. Dat doen ze in Panama. Ook een uitgaansverbod op geboortejaar of huisnummer, waarbij even en oneven afwisselen, is een optie.
Noordhollands Dagblad
0 reacties :
Een reactie posten