9-4-2020
___________________________________________________
In het kort
____________________________________________________
Het kabinet denkt na over een app om de verspreiding van corona in de gaten te houden.
Iedereen zou dan via zijn mobiele telefoon bij moeten houden waar hij is geweest.
Experts zien nog veel vragen en risico's vooral rond beveiliging en privacy.
Het Nederlandse kabinet zet met zijn voornemen voor een trackingapp om besmettingen te volgen een radicale stap in de bestrijding van het coronavirus. De plannen worden door experts zowel met gejuich als argwaan ontvangen. Bestaande privacyregels moeten er hoogstwaarschijnlijk voor op de schop en het is onduidelijk wanneer de app weer verdwijnt.
Gezondheidsminister Hugo de Jonge presenteerde het plan dinsdag als eenvoudig idee. Waar het RIVM de verspreiding van het coronavirus nu nog, met beperkt succes, probeert te traceren door de gangen van patiënten na te gaan, zou technologie voortaan een oplossing kunnen vormen. In plaats van achteraf te onderzoeken met wie iemand die positief is getest op het virus allemaal contact heeft gehad in de dagen ervoor, kan een app dat pro-actief voor elke burger doen.
Het zou betekenen dat miljoenen Nederlanders voortaan geautomatiseerd bij gaan houden bij wie zij in de buurt komen. De Jonge liet bij de presentatie in het midden of de app ook verplicht zou worden gesteld. De exacte invulling en ook privacyaspecten worden nog onderzocht. Pas als de privacy 'gewaarborgd is', zal de app een feit worden.
Mogelijk strijdig met telecomwet
Of de app past binnen de huidige privacyregels is onduidelijk zolang niet precies bekend is hoe de Nederlandse invulling eruit gaat zien. Vermoedelijk zal de app gaan werken op basis van de draadloze technologie bluetooth. Als deze functie op een telefoon staat ingeschakeld, zoekt hij automatisch naar andere bluetoothapparaten in de buurt.
Floor Terra, senior adviseur bij Privacy Company, ziet in dat scenario grote bezwaren, zowel technisch als juridisch. Het verzamelen van telecomdata, zoals bluetoothadressen is volgens de Telcom-wet namelijk niet toegestaan, tenzij dit nodig is om normale bluetoothapparaten te gebruiken, legt hij uit. 'En je kunt moeilijk iedereen die je passeert om toestemming vragen.'
De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) zegt nog geen concrete voorstellen te hebben gezien, maar moet zich sowieso buigen over alle plannen en toetsen aan de regels voordat een app er daadwerkelijk komt.
Wereldwijd al in gebruik
Wereldwijd gebruiken landen de mobiele telefoon al als middel in de strijd tegen besmettingen. Met slimme apps houden mensen in China, Zuid-Korea, Singapore, Taiwan, Oostenrijk, Duitsland en tal van andere landen al dan niet vrijwillig bij waar ze zijn en of ze zijn besmet. De Europese Commissie kwam woensdag met een voorstel om nationale initiatieven in de EU op elkaar af te stemmen.
Privacy-experts maken zich niettemin zorgen dat ook Nederland een dergelijke app wil gaan gebruiken. Hun argwaan heeft betrekking op de beveiliging, maar ook op de vraag: hoe kom je hier weer van af zodra de pandemie voorbij is? 'Het is onverantwoordelijk van een overheid om zo'n app te ontwikkelen zónder vooraf deze vraag te beantwoorden', zegt Arwen Smit, auteur van het zojuist verschenen boek Identity Reboot over privacy in het datatijdperk.
'Je komt er nooit meer van af'
'Elke app die mensen kan traceren moet vooraf de garantie bieden dat hij tijdelijk is. Als dit niet is gegarandeerd, dan verbreek je het sociale contract tussen overheid en burger. Dat contract is gebaseerd op het vertrouwen dat burgers niet worden bespioneerd.'
In Azië blijkt de verleiding groot, zegt Smit, om langer door te gaan met tracking: in Hong Kong wordt het nu ook gebruikt om te bepalen of iemand de quarantaine respecteert, met geautomatiseerde boetes als stok achter de deur. Ook Jaap-Henk Hoepman, privacy-onderzoeker aan de Radboud Universiteit (Nijmegen) en het Privacy & Identity Lab, waarschuwt voor een blijvende aantasting van de privacy. 'De ervaring leert dat je bijna nooit meer van zulke systemen af komt', zegt hij. 'Bovendien geeft het veel mensen een gevoel van veiligheid, dus die zullen hem voor de zekerheid aanhouden.'
Verdwijnt automatisch
Een groep van 130 Europese wetenschappers ontwerpt gezamenlijk een corona-app die wel alleen tijdelijk functioneert: de Pan-European Privacy-Preserving Proximity Tracing, kortweg PEPP-PT. Volgens Bart Preneel van de Universiteit Leuven 'is privacy dé motivatie voor het ontwikkelen van deze app.'
Het ontwerp van PEPP-PT, dat nu wordt overwogen door de regeringen van Zwitserland, Italië, Estland en België, en op basis van bluetooth werkt, zet van elke persoon een versleutelde code in de telefoon. De code van een besmet persoon kan maximaal drie weken het signaal afgeven dat de gebruiker besmet is. Na drie weken verdwijnt de code automatisch.
Frank Groenewegen, chief security expert bij beveiligingsbedrijf Fox-IT, is enthousiast over dit PEPP-PT-initiatief. 'Het systeem houdt niet bij waar je bent geweest, maar alleen wie je hebt ontmoet. Al moet dat natuurlijk wel goed beveiligd en gecontroleerd worden.'
0 reacties :
Een reactie posten