Zonneweide Lanakerveld. Foto: Maastricht GroenLinks.







Een gastbijdrage van Paul Bouwmeester.
Op de site van de RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland) kan men een Excel-file vinden met alle energieprojecten waarvoor subsidie is aangevraagd/verleend. Zie hier (Stand januari 2020). In deze file kun je voor iedere provincie of dorp vinden wat er voor lopende projecten zijn. Maar m.i. nog niet de projecten die in aanvraag zijn.
Aangezien het een nogal groot bestand is, heb ik hem gesplitst in 9 kleinere in de volgende categorieën:
Ik kwam hierop, omdat ik benieuwd was naar wat er gebeurt in zonneparkenland en of er ergens effectief weerstand wordt geboden. Voor de zonneparken zie bijlage 1. Het zijn er 489 met een totaal vermogen van 3.467 MW. Ze zijn gesorteerd naar vermogen. Van deze zg. parken zijn er 174 gerealiseerd. De totaal toegezegde subsidie over 15 jaar voor deze groep is  3.8 miljard Euro.
Dit betekent dat er de komende tijd nog heel wat buitengebied bedekt gaat worden met panelen, naar schatting 40 km2 (gebaseerd op Sappemeer 103MW op 1,17 km2). En er liggen beslist nog meer op de plank, aangezien provincies en gemeenten de opdracht hebben gekregen het varkentje te wassen. Maar wat betreft die effectieve weerstand is er niet veel te vinden. Natuurlijk zijn er her en der protesten, zoals hier, maar die worden gemeenlijk door de rechter van tafel geveegd, zoals hier.
Wat is het probleem? Het probleem is,dat je allerlei bezwaren tegen een bepaald zonnepark kunt aanvoeren, zoals slecht voor het landschap, de grutto’s, geluidshinder enzovoorts, maar de rechter kan eenvoudig zeggen ‘allemaal NIMBY-argumenten, maar de provincie moet vanwege de klimaatwet’. Nu ben ik geen jurist, maar ik vraag me af of het niet mogelijk is een zonnepark (en daarmee alle zonneparken) verboden te krijgen op een meer principiële grond. In de klimaatwet staat bij mijn weten namelijk niet, dat provincies/gemeenten zonne- of windfarms moeten aanleggen, maar dat ze de CO2-uitstoot moeten terugbrengen. En wel met 95% in 2050. Dat dit onmogelijk is, is hier al vele malen betoogd en heb ik ook met de ZonneWeideWijzer (Bijlage 2) geprobeerd inzichtelijk te maken. Maar één feit blijft:
Heb je een zonnepark, dan levert die stroom en kun je fossiele centrale terugdraaien en heb je dus minder CO2-uitstoot. Of het duur is, of het elders betaald wordt, of je een gedeelte van die winst ergens anders weer verliest, of je heel het land ermee moet bedekken, verandert dat feit niet. Dus beroepen de provincies zich erop goed bezig te zijn de CO2-uitstoot te verminderen. Maar zodra je het extrapoleert naar een situatie waar 95% van de energie door zon en wind opgewekt moet worden, stuit je op een onmogelijkheid: tijdens een zeer groot deel van de tijd, en zeker tijdens windstil en donker weer heb je de nog steeds de volledige fossiele energiecapaciteit nodig, om de maatschappij draaiende te houden en wordt die 95% niet gehaald. Dus zou een rechter kunnen zeggen ‘provincie/gemeente, bedenk iets anders om aan de klimaatwet te voldoen’.
Dit zou volgens mij de enige weg zijn om de noodlottige koers te stoppen. Zijn er juristen, die hier iets zinnigs over kunnen zeggen? Zou iemand met deze argumentering een klein parkje kunnen stilleggen, dan kunnen m.i. alle parken de prullenbak in (beetje ambitieus misschien).
Wat betreft windmolens zou men hetzelfde kunnen proberen, nu met het sterke argument, dat Ap Cloosterman uit de archieven van het PBL opdiepte.
Maar nu de hamvraag: wie kan dit varkentje wassen?
NB: laten we de discussie hier nu even niet voeren over de vraag of CO2 iets uitmaakt (de standpunten zijn bekend), niet over links of rechts, niet over de financiële aspecten, niet over de grutto’s, niet over al die zaken die hier al honderdmaal zijn bediscussieerd.