God, Jezus, Trump!

'Maar je moet geen hele industrie kapot maken en de levens van mensen vernietigen op grond van vermoedens'

18-2-2020

Een gastbijdrage van Martien de Wit.

In God, Jezus, Trump! dompel ik me onder in de Amerikaanse Bible belt, waar Donald Trump nog steeds zeer populair is en waar mensen vurig bidden om een tweede termijn voor hem. Ik wil weten: hebben zij een bord voor hun kop, of zie ik iets over het hoofd?

Voice-over Tijs van den Brink.

De aankondiging van het programma maakte me nieuwsgierig. Een erkende christen, overgoten met Hilversums deugsop, die zich oprecht afvraagt of die mensen daar niet goed bij hun hoofd zijn, of dat hij zelf misschien iets gemist heeft. Bij Tijs van den Brink verwacht ik daar wel iets van, want hij lijkt me een integere vent met het hart op de goede plaats, die ook wel open staat voor andere meningen. Hij getuigt niet alleen vaak van zijn geloof, maar even zo vaak van zijn twijfels over allerlei kwesties. Met andersdenkenden kan hij zo te zien best uit de voeten. Daarom was ik benieuwd naar zijn gesprekken met Trump-stemmers, want als politiek correcte tv-presentator uit de NPO-clan heeft hij daar natuurlijk niets mee. Maar misschien zou hij nieuwe inzichten opdoen in Michigan en Texas. Je weet het maar nooit. Sommige programma’s moet je gezien hebben om er over te kunnen oordelen.

Wie nooit op het platteland van Amerika is geweest, herkent de beelden wel van Jinek in Amerika en van al die vroegere VPRO-documentaires. Elke programmamaker mag kennelijk wel een keer op kosten van de belastingbetaler naar Amerika, dus helemaal nieuw zijn die beelden niet voor ons. De contrasten daar zijn enorm. Tussen arm en rijk, tussen zwart en blank, tussen wijdse natuur en spuuglelijke dorpen, tussen vrijheid van handelen en de bekrompenheid van geest. Maar de mensen zijn vaak boeiend en soms ontroerend openhartig, hoewel ik ze op het platteland door hun fanatieke geloof, hun nationalisme, hun wapens en hun overdreven eerbied voor het volkslied en de vlag ook een beetje eng vind. Tijs laat dat allemaal zien en hij spreekt met mensen over diverse kwesties zoals abortus, doodstraf, klimaat, nationalisme, religie en Trump.

Schermafbeelding EO.

In het begin van de tweede aflevering* zit Tijs met een rechter uit County Jefferson in een airboat waarmee ze door uitgestrekte moerassen scheuren. Als ze even pauzeren vertelt de rechter, Jeff Branick: ‘God heeft Texas gezegend met overvloedige natuurlijke rijkdommen zoals olie en gas. Ze zijn de motor van onze economie. Zonder dat kan niemand vliegen of rijden. Zonder ons worden er geen goederen bezorgd.’ Tijs vraagt: ‘Is het een gave van God?’ Jeff antwoordt gedecideerd: ‘Absolutely!

Daarna volgen er andere gesprekken over andere onderwerpen en worden er diverse fragmenten vertoond van toespraken van Trump, onder meer waar hij zegt dat de VS de grootste energieproducent ter wereld is en dat energie een grote rijkdom is. Hij gaat die ‘niet verspelen aan dromen, aan windmolens, die het helemaal niet zo goed doen.

Schermafbeelding EO.

Na de boottocht brengt Tijs het gesprek weer op olie en Trump. Jeff is het met Trump eens dat je olie moet benutten en verbaast zich als hij hoort dat de Nederlandse overheid de gaskraan dicht draait.

Jeff: ‘Ik denk dat dat de economie gaat schaden.’

Tijs: ‘Maar het is beter voor het milieu…misschien.’

Jeff: ‘Volgens mij zijn gasgestookte elektriciteitscentrales niet slecht voor het milieu. Ze branden heel schoon.

Tijs:’En olie? Het verbranden van olie?”‘

Jeff: ‘De verbeteringen die Amerikaanse autofabrikanten hebben ontwikkeld om de emissie van voertuigen te beperken, zijn de afgelopen decennia verbluffend geweest. De laatste 15 jaar heeft de raffinaderij in Port Arthur zijn uitstoot met 77% verminderd.’

Tijs: ‘In Nederland willen we (?) uiterlijk in 2050 overstappen op duurzame energie.’

Jeff: ‘Daar kunnen we naar streven. Ik ga dat niet veroordelen. Maar de economie kan nog niet op dezelfde voet verder zonder fossiele brandstoffen.’

Daarna volgen weer fragmenten van Trump-toespraken waarin hij vaststelt dat de lucht en het water in de VS op dit moment schoner zijn dan ooit. Wat natuurlijk niet helemaal klopt, want toen er nog geen kolonisten waren, was het vast veel schoner. Trump zegt verder dat ‘global warming‘ (dat door de programmamakers in de ondertiteling waarschijnlijk bewust fout wordt vertaald met ‘klimaatverandering’) een verzinsel is en dat het een ‘money making industry’ is.

Tijs: ‘Geloof je in klimaatverandering?’

Jeff: ‘Ik geloof in klimaatverandering, maar ik weet niet of het door de mens wordt veroorzaakt, of een gevolg is van natuurlijke klimaatcycli door de eeuwen heen. We hadden een ijstijd en daarna is het ijs weer gesmolten.’

Tijs: ‘Er is zoveel wetenschappelijk bewijs…’

Jeff: ‘Dat is grotendeels verworpen. Veel mensen hebben dat verworpen, ook gerenommeerde wetenschappers.’

Tijs: ‘Dus je bent niet overtuigd?’

Jeff: ‘Ik ben altijd bereid om te luisteren. Maar je moet geen hele industrie kapot maken en de levens van mensen vernietigen op grond van vermoedens.’

Schermafbeelding EO.

Dan brengt Tijs het rentmeesterschap over de planeet ter sprake en zegt hij belerend dat “wij in Nederland vinden dat we voor de planeet moeten zorgen. In het belang van onze kinderen. Jij zegt: We moeten alles uit de aarde halen.” Niet alleen is dit een volstrekt valse samenvatting van wat Jeff inmiddels had verteld, het was vooral de aanmatigende toon van de zichzelf moreel superieur achtende programmamaker uit Hilversum (of all places) die mij plaatsvervangende schaamte bezorgde.

Daarna zien we Tijs alleen op een olieproductie-platform, waar hij peinzend in de verte staart. De editor suggereert dat Tijs nadenkt over het gesprek van zojuist. Dan volgt een close-up van Tijs, waarbij ik verwacht dat hij ons gaat vertellen dat deze rustige, bedachtzame Jeff hem toch wel even aan het denken heeft gezet. Of niet? Hij zegt:

Voor zover ik weet wijzen alle wetenschappelijke gegevens toch echt in de richting, dat als gevolg van het menselijk handelen het warmer wordt op aarde met alle gevolgen van dien. Ja en hier hebben ze nog heel veel olie in de grond zitten waar ze nog 150 jaar mee willen leven. Dat gaat hier voorlopig niet om, schat ik in. En hier is niemand die ze dwingt om om te gaan; dan is de noodzaak er ook niet. Je zegt gewoon: ja er zijn ook wetenschappelijke bewegingen die in een andere richting wijzen en daar kiezen we dan maar voor. Ik denk dat het een beetje struisvogelpolitiek is.

Wat een neerbuigende arrogantie! En wat laag om te suggereren dat deze mensen zomaar een drogredenatie hanteren om hun planeetbedreigende activiteiten voort te zetten. Alsof alleen hij een geweten en gezond verstand heeft en die Amerikanen niet. Hij vraagt een bedachtzame, intelligente rechter naar zijn mening en stelt daar zijn eigen kennisloze uit de Volkskrant opgediepte deugmening tegenover. De rechter reageert daarop beheerst en genuanceerd. Daaruit zou de kijker zijn eigen conclusies kunnen trekken. Maar nee, de rechter heeft de verkeerde antwoorden gegeven en die moeten gecorrigeerd worden. De kijker zou anders zomaar eens op verkeerde ideeën kunnen komen. En daarom neemt Tijs ruim de tijd om close-up in de camera uit te leggen wat het moreel juiste standpunt is en wat de kijker van de uitzending moet meenemen. Het is propaganda en subliminale beïnvloeding van de ergste soort.

Behalve over het klimaat had Tijs het over abortus, de doodstraf, wapens. Hij toonde zich quasi-geïnteresseerd, zoals hij altijd doet. Maar aan het eind van de rit zijn zijn standpunten geen millimeter verschoven. Zijn geloof in God en het KNMI zijn spijkerhard. Tijs weet precies hoe de wereld in elkaar zit en hij laat zien dat Trump een domme president is (alsof ons dat al niet drie jaar lang door de mainstream media wordt ingepeperd) en dat de planeet door ons, door God gezonden discipelen onder leiding van de profeten Jessias K. en Frans T. gered moet worden. Want de hogepriesters van de NPO in Hilversum weten wat de waarheid is en die domme Amerikanen niet.

Hoe vriendelijk en begripvol de presentator in de programma’s ook lijkt, in zijn hart vindt hij al deze mensen afschuwelijke rednecks en is hij bij voorbaat niet van plan om zijn eigen waarheid ter discussie te stellen. Wat een goed inhoudelijk programma had kunnen worden, bleek achteraf weer een uur propaganda voor het onwrikbare geloof in God en Al Gore.

In het begin van het programma stelde Tijs zich de vraag: “Hebben zij een bord voor hun kop, of zie ik iets over het hoofd?” Hij geeft er zelf geen antwoord op. Mijn antwoord op zijn vraag is helder. Hij heeft aangetoond zelf een enorm bord voor zijn kop te hebben en hij ziet verschrikkelijk veel over het hoofd. Pijnlijk dat hij dat door zijn beschamende onwetendheid niet begrijpen kan.

***

*Deze uitzending van God, Jesus, Trump! was op donderdag 13 februari om 22.15 uur op NPO 2. De komende uitzending op donderdag 20 februari gaat over zijn bezoek aan North Carolina.