De marinestad staat op een historisch kruispunt, analyseert politicus Kees Bazen.

Den Helder -  ’We moeten nu stappen zetten die voor de komende veertig jaar werkgelegenheid in de Noordkop verzekeren’

Arie Booy

De marinestad staat op een historisch kruispunt, vindt CDA-raadslid Kees Bazen. ,,We moeten nu stappen zetten die voor de komende veertig jaar werkgelegenheid in de maritieme vallei Noordkop verzekeren.”

Bazen zegt dit op persoonlijke titel; als bevlogen politicus. Zeker, hij heeft een militair-maritieme achtergrond. Was lang techneut bij de Onderzeedienst en geeft nu mede leiding aan de afdeling van het Marinebedrijf DMI die de snelle boten Frisc onderhoudt. ,,Dat is de Formule 1 van de zeemacht”, zegt hij.

Maar een visie ontvouwen over de maritieme en economische toekomst van de regio is iets dat Bazen alleen kan doen als politicus. Hij zit namens de gemeente Den Helder in de Noordkopcommissie en maakt deel uit van de groep ’De Kop Werkt!’. Van oorsprong is hij een Zeeuw die - zoals zoveel anderen - door de marine in Den Helder is komen wonen. Na bijna vier decennia bij Defensie is hij met zijn gezin geheel geworteld in Julianadorp.

,,Ik lig echt wakker van de kansen die nu ontstaan”, begint het raadslid zijn verhaal. ,,Toen ik 38 jaar geleden bij de Koninklijke Marine kwam, waren er veel mogelijkheden voor jonge mensen. Door de val van de Muur zijn die kansen steeds verder geslonken. De neerwaartse spiraal is een paar jaar geleden gestopt en we merken op alle fronten dat er steeds meer mogelijk is bij Defensie.”

Voor een ambtenarenstad als Den Helder is dat een uiterst belangrijke zaak meent Bazen: ,,We zijn gewoon afhankelijk van twee dingen: de marine en de energiesector. Door de open zeehaven en de ligging in Nederland heeft Den Helder een enorme potentie. Dat wordt meer gezegd door politici, maar naar mijn mening blijft het te vaak bij woorden. Ik wil dat er nu eens handen uit de mouwen gestoken worden en er wat tot stand wordt gebracht.”

De Amerikanen zeggen: talk is cheap, woorden kosten niets. Praatjes van wethouders over ’we zitten op goud’ hebben nog nooit een verandering teweeggebracht, vindt de CDA’er: ,,Van zitten blijven worden we niet wijzer, we moeten opstaan en gaan lopen. Dan gebeurt er pas wat.”

Scheepsbouw

De bal die momenteel voor open doel ligt is de scheepsbouw. Het afbouwen van transportschip Den Helder door Damen is de eerste stap, gevolgd door - hopelijk - de afbouw van onderzeeboten. De Duitse werf tkMS stelt voor een ’Submarine Valley’ in de Noordkop in te richten door niet alleen de Nederlandse boten hier te onderhouden, maar ook Duitse, Noorse en wie weet misschien nog meer.

,,Dat is een geweldig goed idee”, zegt Bazen. ,,De Onderzeedienst leidt ook commandanten van andere marines op. We staan internationaal bekend als een capabele opleider. Dus waarom zouden we ook niet de specialist worden op het terrein van onderhoud?”

Modernisering

Als werknemer van de Directie Materiële Instandhouding zag hij van nabij de geweldige inspanning die geleverd is om de vier boten van de Walrus-klasse te moderniseren. Op de werf van de Nieuwe Haven zijn de vier boten geheel uit elkaar gehaald en, voorzien van veel nieuwe apparatuur, weer geschikt gemaakt om tien jaar uiterst geheime en gevoelige missies onder soms extreme omstandigheden uit te voeren.

Deskundig

,,Wij, hier in Den Helder, zijn de deskundigen op het terrein van de Nederlandse onderzeeboten. Logisch dus dat de Duitsers er voor kiezen om nog meer werk naar deze regio te brengen. Ik vind het mooi om te zien dat - onder druk van de race om deze order - ook Saab-Damen nu aan het bewegen is. Eerst was het plan om de afbouw van Zr.Ms.Den Helder in Vlissingen te doen. Opeens blijkt het ook in Den Helder te kunnen. Hetzelfde gebeurt met de onderzeeboten. Damen is ook in dit dossier duidelijk aan het bewegen richting Noordkop.”

,,Daar profiteert het Marinebedrijf, de stad en de hele regio van. Het gaat immers niet alleen om werk op de werf. Er worden ook toeleveranciers ingeschakeld,. Ingevlogen werknemers hebben een slaapplaats in de Noordkop nodig. Ze doen hier boodschappen, eten een hapje in een Helders restaurant. Zo’n vliegwiel gaat maar door en door. Dat zie je ook in de offshore. Hotel Den Helder en Beatrix leven er van. Al die ondernemers bestellen weer spullen, bieden werkgelegenheid, die werknemers doen boodschappen, kopen een huis en dat is in een notendop de economie van Den Helder.”

Historie

Wie de historie van de marinestad bekijkt, ziet het proces dat Kees Bazen beschrijft zich telkens herhalen. De stad begon als een dorp van vissers en zeevarenden aan de Noordzee. Het was een moerassig gebied waar enkel op de hooggelegen duingronden gewoond werd. Napoleon en de Nederlandse staatsmannen die het eind achttiende eeuw voor het zeggen hadden, zagen de potentie van deze uithoek van Holland: er kon een marinehaven gemaakt worden.

Het begon met de ideeën van waterbouwkundigen als Jan Blanken. Zij ontwierpen de eerste haven, de kielplaats, de werf met zijn twee grote stenen dokken en het natte dok. Van Willemsoord wordt wel gezegd dat het de kraamkamer van Den Helder is. Om die maritieme basis, haven en herstelplaats te beschermen, werd een ring van forten ontworpen. Napoleon liet er Spaanse dwangarbeiders op zwoegen. Ruim twee eeuwen later liggen de imposante bouwwerken nog steeds aan de linie rondom de binnenstad. Vooral fort Dirksz Admiraal is mega-groot. De schaal van dit verdedigingswerk is alleen vanuit de lucht goed te zien. De forten, de verbindende liniedijk en het schootsveld aan de zuidzijde bepalen anno 2020 nog steeds de plattegrond van de stad. Het is de reden waarom er grote stukken groen rondom de oude binnenstad liggen en waarom er, op gepaste afstand van de er achterliggende linie, nieuwe wijken zijn gebouwd zoals Nieuw Den Helder en De Schooten.

Reuzen

Er is een gezegde dat luidt: ’De toekomst wordt gevormd doordat we op de schouders van reuzen staan’. De reuzen zijn eerdere generaties die een stad hebben opgebouwd. Kees Bazen wil als bestuurder van de gemeente Den Helder ook op die schouders staan. Om zo verder te kunnen zien en reiken. Bazen: ,,Ken je het spreekwoord ’Alleen ga je sneller, maar samen kom je verder’? Daar geloof ik heilig in. Ik vind dat we de opdracht samen moeten oppakken. Dit voorjaar wil ik daarom een bijeenkomst organiseren waarin we op weg gaan naar een toekomst die werkgelegenheid voor de komende veertig jaar verzekert.”

Noordhollands Dagblad