Met een eensgezind en breed gedragen stikstofreductieplan probeert het Landbouw Collectief van dertien organisaties van boeren en tuinders de uitweg uit de stikstofimpasse te plaveien. Onafhankelijk voorzitter Aalt Dijkhuizen, agrarisch econoom en zoon van een melkveehouder, roemt de positieve energie die de dertien organisaties uitdragen.
Toen afgelopen maandag in De Schakel in Nijkerk een finale klap op het plan was gegeven, gaven de deelnemers elkaar applaus voor het bereikte resultaat om vervolgens het enthousiasme te delen onder het genot van een biertje.
Toch moest het plan na maandagavond nog van de laatste punten en komma’s worden voorzien, voordat het woensdagochtend gereed was voor presentatie.
Lees verder onder de stream van de persconferentie ‘Uit de gecreëerde stikstof impasse’.
Het plan omvat een groot aantal maatregelen die de sector kan en wil nemen om daarmee stikstofruimte te creëren voor zichzelf en voor woningbouw of wegenaanleg.
Ammoniakreductie varkenshouderij
- De (stikstof)ruimte die ontstaat door de sanering van de varkenshouderij en de stoppersregeling, moet op korte termijn vrijkomen voor de ontwikkeling van de blijvers. De ruimte kan ook gebruikt worden voor de invoering van ‘een realistische drempelwaarde’ voor een houdbare vergunningverlening voor landbouw, bouw en infra. Stikstofruimte die niet langer voor de landbouw beschikbaar is, moet vergoed worden.
- Extra geld voor het Actieprogramma Vitalisering Varkenshouderij. Daarvoor is nu € 80 miljoen beschikbaar, waarvan de helft van het Rijk. Om extra stikstofreducerende stappen te kunnen zetten, is extra geld nodig, zegt het collectief.
Ammoniakreductie melkveehouderij
Melkveehouders kunnen kiezen uit een aantal opties uit het stikstofreductieprogramma. Met optimale benutting van kennis en kunde wordt het beste resultaat behaald, zegt het collectief.
De voorgestelde technische maatregelen zijn:
- Minder eiwit in veevoer. Melkveehouders moeten daarbij worden ondersteund met voorlichting en hulp, inclusief een kostprijsanalyse;
- Meer beweiden. Bij beweiding komt minder ammoniak vrij dan in de stal. Het collectief zegt dat uitbreiding van de beweiding naar 1.220 uur per jaar naar schatting 2,0 kton ammoniakwinst oplevert;
- Mest bij uitrijden aanlengen met water. De ammoniakemissie bij zodenbemesting op grasland kan volgens het collectief met 40% afnemen bij gunstige weersomstandigheden en met toevoeging van maximaal 50% water. De extra kosten daarvan moeten worden vergoed.
Nertsenhouderij
- De gedwongen sanering van de nertsenhouderij levert een ammoniakwinst op van 0,3 kiloton. Het collectief verlangt dat de overheid € 300 miljoen beschikbaar stelt voor de sanering van de nertsenhouderij.
Voor de maatregelen op korte termijn denkt het collectief een bedrag van € 500 miljoen nodig te hebben. Daarvoor wordt in 2020 naar schatting 3 tot 5 kton ammoniakwinst geboekt, nog los van de autonome vermindering van 5 kton NH3 door de verkleining van de rundveestapel sinds 2017.
Tien jaar regelrust
Voor de langere termijn (vijf jaar) is een bedrag nodig van ongeveer € 2,9 miljard, begroot het collectief. Dat geld moet uit de algemene middelen komen en niet ten koste gaan van de landbouwbegroting, vindt het collectief. Die suggestie werd al meteen door landbouwminister Carola Schouten lachend omarmd. Extra geld voor de landbouw, van buiten haar eigen begroting, daar is ze altijd voor.
Het collectief zegt dat het stikstofdossier verbonden moet worden met het klimaatbeleid, gewasbescherming en andere relevante landbouwonderwerpen. Het doel is om voor ‘een langere periode van tenminste tien jaar af te zijn van steeds weer nieuwe regels en maatregelen’.
Niet tornen aan voorwaarden
Het collectief stelt een aantal voorwaarden. Daaraan kan niet getornd worden, zegt het collectief.
- Er komt geen generieke krimp van de veestapel.
- Vergunde rechten blijven overeind. Aantasting van vergund recht is ‘een onaanvaardbare inbreuk op het eigendomsrecht’. Latente ruimte bij interne saldering moet dus niet worden afgenomen. Er moet een legaliseringsregeling komen voor bedrijven die buiten hun schuld door het wegvallen van het Programma Aanpak Stikstof in een min of meer illegale situatie zijn beland. Deze boeren mogen niet opgezadeld worden met effecten van juridische bezwaren tegen legalisering.
- Bij afromen van rechten door de overheid hoort een marktconforme vergoeding. Er komt geen gedwongen opkoop. Waardedaling door overheidsbeleid wordt gecompenseerd.
- Bij extern salderen worden geen fosfaat- en dierrechten ingenomen.
- Er mag geen stikstofruimte vanuit de land- en tuinbouw weglekken naar andere sectoren.
- Het Rijk en provincies komen met eenduidig en afgestemd beleid. Veehouders die ammoniakemissie reduceren, mogen niet verplicht worden tot een vergunningaanvraag die de vergunde ruimte negatief beïnvloedt.
- De staat van de natuur en de omvang van de depositie en het aandeel van de landbouw daarin moeten objectief en transparant worden gemeten.
- Er moet een drempelwaarde komen van 1 mol stikstof per hectare per jaar. Voor activiteiten waarvan de depositie lager is dan die waarde, is een Natuurbeschermingswetvergunning nodig.
- De aanwijzing van Natura 2000-gebieden moet met de kennis van nu opnieuw worden bekeken.
- De adviezen van het College voor toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden zijn bindend en geen onderwerp van politieke discussie.
Volgende week overleg
Bij de presentatie gaf het collectief aan dat het om een samenhangend pakket gaat, waarin niet geshopt kan worden. De voorwaarden zijn niet onderhandelbaar. Desalniettemin wil het collectief met de minister in overleg. Onderwerpen van gesprek zijn wat het collectief betreft:
- Hoe wordt de boer vergoed?
- Hoe krijgt de boer ruimte in de wet- en regelgeving?
- Is er ruimte voor experimenten?
- Welke manier kan worden gevolgd en vastgelegd dat de gestelde doelen ook daadwerkelijk worden bereikt?
Minister Schouten nam het plan woensdag in ontvangst zonder inhoudelijk te reageren. Ze nam een positieve grondhouding aan, net als Gelders gedeputeerde Peter Drenth, die namens de twaalf provincies bij de presentatie aanwezig was.
Dat het plan serieus genomen wordt door de minister, is duidelijk. Nog geen uur na de presentatie werden de agenda’s getrokken voor een overleg begin volgende week tussen de deelnemers aan het collectief en de minister.
0 reacties :
Een reactie posten