KNMI blijft Oost-Indisch doof voor “Het raadsel van de verdwenen hittegolven”

Vreemde toename in aantal hittegolven

26-7-2019

We zitten midden in een hittegolf, met nieuwe temperatuurrecords, en dat is natuurlijk het gesprek van de dag.
Ook vorig jaar was er een hittegolf, en toen kwam het KNMI met het bericht dat door klimaatverandering het aantal hittegolven in Nederland in de afgelopen eeuw enorm was toegenomen, en we dus maar moesten rekenen op steeds meer hittegolven in de toekomst!

Vreemd, dacht een aantal deskundigen rond Marcel Crok, dat is nieuw voor ons. Wereldwijd zit er geen stijgende trend in weersextremen zoals orkanen, droogtes en overstromingen, en maar zeer beperkt en op sommige plaatsen in hittegolven. Dat stelt zelfs het IPCC. Waarom in Nederland dan opeens wel?
Dus gingen ze kijken wat er aan de hand was.

KNMI paste data uit het verleden aanAl snel bleek dat hun vermoeden klopte: tot voor kort was het aantal hittegolven in de eerste helft van de vorige eeuw inderdaad ongeveer even groot als in de tweede helft. Maar twee jaar geleden heeft het KNMI de temperatuurreeks van De Bilt ingrijpend aangepast, waardoor de warmste dagen van voor 1950 maar liefst tot twee graden koeler werden gemaakt, en het aantal hittegolven in die periode terugliep van 23 naar 7. Dat noemt het KNMI een noodzakelijke “homogenisatie”.
Opeens leek er over de vorige eeuw een enorme stijging te zitten in het aantal hittegolven, en kon dit opgevoerd worden als onderbouwing dat ook Nederland zwaar getroffen zal worden door klimaatverandering.

De groep experts heeft vervolgens een zeer grondig wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de noodzaak en uitvoering van deze homogenisatie, en daarbij overtuigend aangetoond dat er geen goede onderbouwing gegeven wordt voor een zo drastische aanpassing.
(Download hier het rapport “Het raadsel van de verdwenen hittegolven”, of bekijk het Café Weltschmerz interview hierover met Marcel Crok.)

Geen correctie of weerleggingHet KNMI weigert op het onderzoek in te gaan en houdt vol dat de homogenisatie terecht was. En dus zullen we de komende dagen in de media weer te horen krijgen dat door de klimaatverandering de hittegolven sterk zullen toenemen, en dat het allemaal nog veel erger wordt dan deze week als we niet snel stoppen met CO2 uitstoten, van het gas af gaan, het land vol windmolens zetten etcetera, etcetera.

Het Financieele Dagblad als eersteIn een verder overigens instructief en correct artikel baseert het FD zich in “Niet voor elk hitteplan is een hittegolf nodig” op die nieuwe data van het KNMI:
“Sinds 1901 zijn zesentwintig hittegolven geteld. Die volgen elkaar de laatste jaren sneller op.“
Daarbij wordt deze figuur getoond, die dit zeer duidelijk illustreert:

Afbeelding: Het Financieele Dagblad

Wow, ja, niet best, dat ziet er angstaanjagend uit, toch?
Maar hoe anders wordt dit beeld als we kijken naar de data zoals die tot 2016 golden:

Illustratie van het FD, aangepast door De Groene Rekenkamer

De groene hittegolven zijn volgens het onderzoek onterecht gesneuveld bij de KNMI homogenisatie van 2016.

We zien de periode 1945 tot 1970 zonder hittegolven goed terug in deze tweede illustratie, maar de periode daarvoor had dus ongeveer evenveel hittegolven als die erna. Het hittegolven-argument als onderbouwing van de voorspelling van een gevaarlijke opwarming van Nederland is dus niet bruikbaar.

Maar de aarde warmt toch op?Jazeker, daar is iedereen het over eens. De hele wereld heeft een paar bar koude eeuwen gekend, zoals in geen 10.000 jaar meer was voorgekomen. Maar sinds 1900 is de aarde gelukkig weer aan het opwarmen. Wereldwijd met iets minder dan een graad, in Nederland wat meer. We hebben dus hopelijk nog even voor de onvermijdelijke volgende ijstijd toeslaat.

Maar daar hebben de hittegolven niets mee te maken: die komen voort uit weersystemen. Het is nu zo warm omdat er heel hete lucht uit zuid Spanje in een soort corridor tussen een hoge- en een lagedrukgebied naar Nederland wordt geleid. Dat kan best een aantal jaren achter elkaar gebeuren. Net zoals het in de noordelijke staten in de VS de laatste jaren elke winter juist ongekend koud is door een koppig hogedrukgebied dat daar tegenwoordig elke winter blijft hangen. Weersystemen veranderen nu eenmaal voortdurend, wat lokaal tot ingrijpende veranderingen kan leiden, zowel afkoelend als opwarmend.

Het al dan niet toenemen van het aantal hittegolven in Nederland in de afgelopen eeuw zegt dus niets over de recente opwarming van de aarde, ook al is die opwarming wel een feit. En ook niets over hoeveel hittegolven er in de toekomst in Nederland zullen zijn. En het zegt al helemaal niets over de eventuele gevolgen van onze CO2 uitstoot, en de noodzaak van een zeer ingrijpend klimaatbeleid.

Wat deed het KNMI eigenlijk fout?Er is volgens het rapport heel wat mis met de homogenisatie van drie jaar geleden, en we hopen dat het KNMI hierover toch in discussie zal willen gaan.

Maar de kern van het bezwaar is dat het KNMI in 2016 teruggekomen is op de manier waarop het in 1951 het in gebruik nemen van een nieuwe meethut heeft verwerkt in de temperatuurreeks van De Bilt.  Blijkbaar heeft men in de ogen van de huidige KNMI wetenschappers toen grote blunders begaan, want de aanpassingen zijn enorm! Het KNMI wordt geacht de temperatuur vast te leggen met een nauwkeurigheid van 0,1 graad, dus is een bijstelling van maar liefst 2 graden wel een enorme klap in het gezicht van de toenmalige wetenschappers.

(Lees in dit verband op pag 24 de prachtige Micro-Meteorologische Mijmering van professor Henk de Bruin over de KNMI homogenisatie.)

Bedenk wel dat de homogenisatie pas 70 jaar na dato plaatsvond, over een periode van tussen 120 en 70 jaar geleden. Het is een raadsel waarom de al zo lang officieel vaststaande temperatuurreeks nu opeens zo drastisch overhoop gegooid moest worden. Men komt aan die buitensporige 2 graden correctie door de homogenisatie vooral te baseren op één vergelijkingsstation, Eelde, dat dichter bij zee en veel noordelijker ligt dan De Bilt. En dat meetwaardes kent die sterk van de andere meetstations afwijken. Als je de bestaande temperatuurreeks van De Bilt met andere stations dan Eelde vergelijkt, met name die meer naar het zuiden en oosten liggen (waar de lucht meestal vandaan komt bij hittegolven) blijkt er zo goed als geen correctie nodig te zijn. De ingrijpende homogenisatie die tot het verdwijnen van de vroege hittegolven heeft geleid was dus overbodig en onjuist.

Het KNMI zou er goed aan doen om dat toe te geven, en de oude vertrouwde De Bilt temperatuurreeks van voor 2016 in ere te herstellen, tot – zo nodig! – een correct uitgevoerde homogenisatie heeft plaats gevonden. En in ieder geval dienen de hittegolven in De Bilt niet meer gebruikt te worden in de klimaatdiscussie.