Doelen voor wind op land zijn niet realistisch

Volgens het Energieakkoord uit 2013 moeten provincies volgend jaar windmolens hebben gebouwd met een totaal vermogen van 6.000 megawatt. Maar het Rijk en de provincies hadden kunnen weten dat dat nooit zou lukken.Bram Hahn 11-3-2019

Uit de Monitor Wind op Land blijkt dat er eind 2017 3.249 megawatt aan windvermogen operationeel stond opgesteld. Net iets meer dan de helft van het beoogde doel van 6.000 megawatt. En het tempo waarin windturbines worden bijgebouwd, ligt laag.

De voorzitter van het  provinciale energieoverleg, Jop Fackeldey, klaagt in de Volkskrant dat dit ervan komt als iets ‘van bovenaf wordt opgelegd’. Maar dat zijn krokodillentranen. De provincies hebben in 2013 bij hun volle verstand getekend voor dit doel. Bovendien is het niet raar dat het Rijk bepaalde taken uitbesteedt aan lagere overheden en vervolgens controleert of die ook een beetje hun best doen.

Lees ook van Bram Hahn:Minister, maak u eens wat drukker over studie Nederlands

Het is ook onterecht dat de provincies de bezwaarprocedures van omwonenden en actiegroeperingen aanvoeren als excuus voor de vertraging. Uit promotieonderzoek van Sanne Akerboom van de Universiteit Utrecht bleek recent juist dat allerlei overheden in hun haast om klimaatdoelen te halen, de burger slecht informeren en plannen er weinig democratisch doorduwen.

Provincies staan voor haast onmogelijke opgave

Dat neemt niet weg dat de provincies voor een haast onmogelijke opgave staan. Zowel de Rijksoverheid als de provincies hebben zich enorm verkeken op de praktische drempels en de weerstand onder de bevolking tegen het plaatsen van megawindturbines.

De planning is in veel gevallen veel te optimistisch geweest. Zo daalde het totaal vermogen aan wind tussen 2016 en 2017 zelfs. Hoe dat kan? Er worden niet alleen turbines bijgebouwd, verouderde types worden ook vervangen door efficiëntere, hogere molens. Het gebeurt dus dat de oude turbine al buiten bedrijf is gesteld, terwijl de nieuwe nog lang niet is gebouwd, of zelfs maar goedgekeurd.

Lees ook:Wat staat er eigenlijk in het klimaatakkoord?

Ook heeft men zich verkeken op de infrastructuur die nodig is om al die windstroom in juiste banen te leiden en efficiënt over het netwerk te verdelen. Het provinciebestuur van Drenthe liet minister van Economische Zaken en Klimaat Eric Wiebes (VVD) onlangs in een brandbrief al weten dat de ambities op dit probleem vastlopen.

Wiebes zette halverwege 2018 wat druk op de ketel met een aanvullende sanctie als de 6.000 megawatt in 2020 niet zou zijn gehaald. In dat geval moeten ze tussen 2021 en 2023 hun tekorten dubbel compenseren met hernieuwbare energie – of het nu wind, zon of iets anders is. Het is alleen de vraag of Wiebes zijn poot stijf zal houden. De minister houdt er zelf ook niet van als hij op de vingers wordt getikt omdat de Staat de klimaatdoelen niet haalt.

Elsevier