Uitzien naar Oranjebezoek

LUTJEWINKEL -

’Dat wil ik ook,’ hoorde Rian van Dam zichzelf zeggen toen de burgemeester van Enkhuizen koning Willem Alexander en koningin Maxima door de stad rondleidde. Juni 2013 was het.

Winnie van Galen 12-2-2019

Van Dam was toen nog wethouder voor de PvdA in die plaats waar ze het Oranjebezoek vanuit het publiek zag langskomen. „Nou, dan gaan we maar eens regelen dat het koninklijk paar naar Hollands Kroon komt”, reageert voorlichter Ben Bruin gevat. Op dat moment is het kennismakingsgesprek met de nieuwe burgemeester op driekwart van de tijd. De schaal met worst en kaas in etablissement De Huyskamer in Lutjewinkel is nog nauwelijks aangeraakt. Praten en verorberen, het is een lastige combinatie, zeker als je elkaar nauwelijks kent.

De Huyskamer is niet toevallig uitgekozen. Geografisch gezien ligt het zo’n beetje in het midden van de gemeente Hollands Kroon. Het hart van Van Dams nieuwe werkgebied. Aan tafel bij haar drie gasten die door de Schager Courant zijn geselecteerd om de burgermoeder te bevragen: Liesbeth Ganzinga (Vrouwen van Nu in Wieringerwerf), Tinus Teeuwen (bollenteler en voorzitter van de voetbaltak van ZAP) en scholier Chris van der Welle die een week stage loopt bij de krant.

Digitaal platform

De eerste vraag is voor Chris. Wat de burgemeester jongeren te bieden heeft? Waarmee direct de schoonheid van een jong mens aan tafel blijkt. Een ouder iemand zou zo’n vraag niet direct stellen. Van Dam wijst als eerste op de afspraken die hierover in het college zijn gemaakt. Een nieuwe burgemeester wroet daar met andere woorden niet zomaar even wat tussen. In ieder geval is het belangrijk dat de kernen in de gemeente aantrekkelijk blijven voor jongeren, zegt ze. Om te voorkomen dat jeugd wegtrekt en bedrijven in de regio moeite hebben met het vinden van personeel. „Hoe precies allemaal, daarover moet ik me nog inwerken. Misschien helpt een digitaal platform. Jij en je vriendinnen kunnen via dat kanaal aangeven wat je belangrijk vindt. Ik ben geen 18 meer, ik kan het niet verzinnen. Zo’n platform, daar ben ik wel voor in.”

Ondertussen loopt de fotograaf om de tafel. Zijn camera schiet erop los. In de keuken van de Huyskamer snijdt Jeroen Hodde de kaas en worst in stukken.

Een vraag van Teeuwen die dicht bij zijn metier blijft, de agrarische sector. Hij geeft aan dat het maaibeleid van de gemeente nadelig is voor boeren. Sinds de bermen door de gemeente niet meer worden gemaaid, staan de eerste honderd meters van het land vol met onkruid. „Voor ons is het een belasting, wij kunnen niet wieden. Het probleem wordt onderschat door mensen die er niet mee te maken hebben.” De bezuiniging die Hollands Kroon heeft doorgevoerd, leidt met andere woorden tot inkomstenderving bij de agrariërs. Of daar niet wat aan te doen is, vraagt Teeuwen?

Verdiepen

Van Dam denkt even na. „Je brengt me in een ingewikkelde situatie. Ik zal me er eerst in moeten verdiepen. Ik ga het er in ieder geval met Theo Groot (wethouder ruimtelijke zaken red.) over hebben.”

Tot voor kort werkte ze als programmadirecteur bij Greenport Noord-Holland Noord. In die hoedanigheid is ze veel bij agrarische bedrijven op bezoek geweest. Ze raakte onder de indruk van hetgeen ze zag en hoorde.

„Ik heb veel waardering gekregen voor het ondernemerschap in de agrarische sector. Met name vanwege het innovatieve karakter, de combinatie van telen en energievoorziening. Veel bedrijven in deze regio zijn top of the bill. De affiniteit die ik met de sector heb gekregen is een van de redenen geweest om te solliciteren op het burgemeesterschap van Hollands Kroon.”

Een vraag van Liesbeth Ganzinga. Wat de nieuwe burgemeester wil betekenen voor de nieuwe Nederlanders, met name op het gebied van onderwijs en inburgeringschap? Vaak zijn de mogelijkheden beperkt. Werken mogen nieuwkomers veelal niet, voert Ganzinga aan.

Eberhard van der Laan

Van Dam: „We kunnen kijken of nieuwe Nederlanders kunnen instromen in de agrarische sector. Het hebben van werk is een van de belangrijkste zaken om te integreren. Wouter Koolmees (minister van Sociale zaken en Werkgelegenheid red.) is dacht ik bezig met een verruiming van de regels. Dat juich ik toe. Het vergroot de kansen van mensen om volwaardig mee te doen. Mee doen, werk hebben, dat is voor iedereen belangrijk.”

Op de vraag welke burgemeester haar inspireert, noemt ze de naam van Eberhard van der Laan. De Amsterdamse burgemeester die in oktober 2017 overleed. Een partijgenoot van Van Dam.

„Ik bewonderde hem omdat hij altijd volstrekt helder was over wat hij wel en wat hij niet vond. Die opstelling is voor mij iets om in gedachten te houden. Als burgemeester moet je ook kunnen zeggen als iets niet kan. En als je het niet weet, moet je zeggen dat je het niet weet. Van der Laan deed dat. Ahmed Aboutaleb (burgemeester van Rotterdam, red.) bewonder ik ook. Hij komt vanuit een heel andere achtergrond. Als je ziet hoe hij zijn eigen weg heeft weten te vinden, zich heeft weten aan te passen. Daar leer ik van.”

Ontstegen

Nog even over de dag dat ze de burgemeester van Enkhuizen met het koninklijk paar voorbij zag lopen. Waarom wilde ze zelf dat boegbeeld zijn? „Toen ik ambtenaar was, dacht ik kijkend naar de wethouders: in dat bestuursapparaat, daar wil ik zelf weleens zitten. Toen ik wethouder was en de burgemeester bezig zag, dacht ik dat ook: het voorzitterschap van de gemeenteraad, die rol wil ik zelf ook vervullen. Een wethouder heeft een portefeuille, als burgemeester sta je voor het belang van de gemeenschap. Je zorgt ervoor dat ambities worden uitgevoerd en beleid wordt ondersteund.’’ Met een knipoog: ,,Ja, zo zou je dat wel kunnen zeggen, dat ik mijn portefeuille ontstegen ben.”

Weddenschap

Aan het einde van de ontmoeting schiet Van Dam in de lach. Geamuseerd kijkt ze haar voorlichter Ben Bruin aan. ’Die vraag komt niet’, had Bruin geantwoord op de opmerking van Van Dam dat de pers haar ongetwijfeld zou vragen of ze alle kernen van de gemeente uit haar hoofd kan opdreunen. Net als haar voorganger Jaap Nawijn bij zijn komst en zijn afscheid demonstreerde. Ze besloten er voorafgaande aan de bijeenkomst een weddenschap over af te sluiten, gewonnen dus door Van Dam.

„Als je me nou gevraagd zou hebben of ik overal doorheen was gereden, dan was ik een eind gekomen”, geeft ze op olijke wijze aan. Ze komt er vervolgens niet aan toe om te zeggen dat ze alle 22 kernen daadwerkelijk uit haar hoofd kent. (Dat wordt naderhand bevestigd door Ben Bruin: „Jazeker, ik heb het zelf uit haar mond gehoord.”)

Te koop

Even later vertelt Van Dam dat ze met haar partner de afgelopen weken in de auto is gestapt om de nieuwe werkomgeving alvast een beetje te leren kennen. Niet in de laatste plaats omdat ze in Hollands Kroon wil gaan wonen. Daar is met name Liesbeth Ganzinga nieuwsgierig naar. „Ja hoor, we komen hier wonen. Ons huis in Alkmaar hebben we al te koop staan. Zoveel eerder als het is verkocht, zoveel beter.”

Noordhollands Dagblad