Democratisch Energie Initiatief: geen klimaatboetes voor gemeenten en waterschappen

Een door burgers en gemeenteraden gedragen energiebeleid moet het alternatief worden voor het huidige, vastgelopen energiebeleid

Barendrecht,  29 augustus 2018

Realistisch duurzaamheidsbeleid kan niet zonder democratische besluitvorming op lokaal niveau. En evenmin zonder samenhangende, wetenschappelijke onderbouwing. Beide ontbreken in het huidige rijksbeleid. Het Nederlandse klimaat-en energiebeleid is vastgelopen.

Dit leidt tot klimaatboetes, als gevolg van het niet halen van EU- doelen. Het rijk zal proberen deze boetes af te wentelen op de lagere overheden.

Het Democratisch Energie Initiatief roept gemeenteraden en waterschapsbesturen op hier alert op te zijn en alternatieven te scheppen voor het huidige top-down beleid.

Geest en doelen van het Klimaatakkoord tonen gebrek aan samenhang

De geest van het Klimaatakkoord volgens Nijpels: ‘We moeten alles doen, alles proberen, iedereen moet meedoen’. Dit vat de praktijk treffend samen: een totaal gebrek aan samenhang. 

De Algemene Rekenkamer signaleerde in 2015 dat het Ministerie van EZK grootschalig investeerde in energie-infrastructuur, zonder maatschappelijke kostenbaten-analyse. Sindsdien is niets veranderd. Ongerichte investeringen leiden tot verspilling van miljarden. Vaak aan plannen die burgers en gemeenteraden niet willen, zoals windturbine- en zonneparken. 

Het huidige beleid faalt

Het ministerie van EZK gaf vorig jaar 9 miljard uit, dit jaar 13 miljard, aan de energietransitie. Om deze miljarden wordt intensief gelobbyd. 

Biomassa, het ware verhaal

Schieten we er wat mee op? Een groot deel van de Nederlandse duurzaamheidsdoelen wordt ingevuld met biomassa. Grootschalige biomassa is een ramp vanuit oogpunt van CO₂-uitstoot, verstandig grondgebruik en bosbehoud. Krachtige lobby’s zorgen desondanks voor continuering van dit schadelijke en kostbare beleid. 

Huidig beleid m.b.t. biomassa leidt juist tot veel meer CO₂-uitstoot

Het gebruik van biomassa in centrales veroorzaakt veel meer CO₂-uitstoot per eenheid van energie gegenereerd dan kolen, gas of olie gestookte generatie. Zolang er wereldwijd meer bossen gerooid worden dan aangeplant zorgt de huidige beleidspraktijk van biomassa voor versnelling van de CO₂-toename in de atmosfeer. Wij roepen u op uw invloed aan te wenden en druk uit te oefenen opdat hieraan een eind gemaakt wordt.  

Wind- en zonenergie geen oplossing

In brede kring is bekend dat zon- en windenergie zonder adequate opslag fossiele stroom niet kunnen vervangen. Het Klimaatakkoord geeft hier geen rekenschap van. Terwijl op systeemniveau een adequate analyse ontbreekt, profiteren energiebedrijven van zware oversubsidiëring.

Eén Chinese producent van zonnepanelen, Powerfield, heeft vorig jaar 2 miljard aan Nederlandse subsidie binnengehaald. China profiteert grootschalig van onze politiek, terwijl het klimaat er niets mee opschiet. 

Deze verspilling staat in schril contrast met de tekorten van gemeenten in het sociale domein.

Democratisch tekort

Gemeenten, gemeenteraden en burgers worden in Nederland stelselmatig buitenspel gezet door de Rijkscoördinatieregeling (RCR), de Crisis- en herstelwet (Chw) en de zogenaamde ‘slechts zelfbindende’ werking van structuurvisies. Die zelfbindende werking wordt doorkruist doordat de RCR van rechtswege van toepassing is. Het rijk weet dus van tevoren dat burgers en gemeenten/gemeenteraden toch niet in beroep kunnen tegen een rijksstructuurvisie. Daarom deugt de Uniforme Openbare Voorbereidingsprocedure hier niet. VNG en IPO werken aan dit systeem mee. Het is zaak dat gemeenteraden ‘hun’ VNG hierop aanspreken.

Gemeenten en waterschappen zijn er niet voor de subsidielobby

Om het democratisch tekort en gebrek aan lokaal draagvlak te verhullen wordt door rijk en klimaatlobby geschermd met 30 energieregio’s, als zouden daar voortaan de taakstellingen uitgedacht mogen worden.

In werkelijkheid worden via een technocratisch proces aan deze energieregio's de door EZK uitgedachte taakstellingen opgelegd, waardoor Europese boetes op gemeenten en waterschappen verhaald kunnen worden. 

Onze oproep aan gemeentes en waterschappen is dan ook helder:

- Geef geen medewerking  aan onjuiste besluiten en scenario’s van de rijksoverheid;

- Zie af van de plannen voor grootschalige windturbineparken en/of werk daar niet aan mee

- Voorkom dat Europese klimaatboetes worden doorvertaald naar gemeenten en waterschappen

- Verdedig de lokale autonomie en democratie

Het Democratisch Energie Initiatief

Lies Zondag, Veendan

Jeroen Hetzler, Hazerswoude-Rijndijk

Rob Nijssen, Barendrecht

Markus Vrieling, Groningen

André van den Berg, Den Haag

Bart Noordermeer, Westland

Alle Tepper, Borger-Odoorn

Kees le Pair, Nieuwegein

Fred Udo, Monnickendam

Ger Kiers, Groningen

Kors Bos, Hilversum

Tjip Koopmans, Gasselte

Kees Pieters, Barendrecht

Leffert Oldenkamp, Wageningen 

Hugo Matthijssen, Beilen

Eduard Harinck, Mijnsheerenland

Karel Wakker, Mijnsheerenland

Pieter Lukkes, Leeuwarden 

Louw Feenstra, Rotterdam

Gerard Cox, Mijnsheerenland

Suzan Hofstede, Gieterveen

Hans Haringa, Eext

Nico Broekema, Emmen

================================

Informatie over de initiatiefgroep

———————————————————

De initiatiefgroep bestaat uit mensen (uit uiteenlopende disciplines en met verschillende achtergronden) die het gebrekkige democratisch gehalte van en de ontbrekende samenhang in het energiebeleid willen opheffen.

Het bevorderen van een sterkere informatiepositie van gemeenteraden en regionale/lokale actoren is onderdeel van deze missie. Ondermeer door middel van symposia en werkconferenties.

De initiatiefgroep maakt analyses van het energie-en klimaatbeleid. Met name t.a.v. de gevolgen voor de gemeenten en waterschappen voor het fysieke en sociale leefklimaat, de regionale economie en voor de lokale democratie/autonomie.

De initiatiefgroep werkt ook in EU-verband  met deskundigen en lokale actoren samen. De bekende film- en documentairemaker Marijn Poels (Berlijn) maakt bijv. deel uit van de initiatiefgroep. De initiatiefgroep gaat onder meer met raadsleden van Helsinki en Finse energiedeskundigen dit najaar een symposium beleggen over het stedelijk energiebeleid en de daarmee verbonden maatschappelijk-sociale impact.

—————————————————————-

Bijlage:

Studie van professor Pieter Lukkes:

—————————————————————

Pleidooi voor ontkoppeling energie- en klimaatbeleid

Prof. Pieter Lukkes (Leeuwarden-NL), lid van onze initiatiefgroep, publiceerde 24/8/18 een studie over de valse schijn en onhoudbaarheid van het huidige energiebeleid van de overheid. Hij neemt stelling tegen de lobbycratie (profitocratie) en de economische machten die op energiegebied het overheidsbeleid domineren.

Professor Lukkes stelt: 

“De combinatie van energie- en klimaatbeleid is zinloos. Wat wij nodig hebben is een totaal ander klimaatbeleid en - los daarvan- een totaal ander energiebeleid.

Het is “extremely likely” dat dit andere beleid voorkomt dat er honderden miljarden euro’s nutteloos worden uitgegeven en dat tevens wordt voorkomen dat de verarming bij ons zal toeslaan.”

Inlichtingen over het rapport:

Pieter.Lukkes@gmail.com

(058) 213 33 90

Inlichtingen over het Democratisch Energie Initiatief

democratischenergiealternatief@outlook.com

Kees Pieters, 0652432728

Nico Broekema, 0614577742