Handrem op de noodopvang

Den Haag - De druk is van de ketel.


Noodopvang is voor tijden van nood en die tijd is voorbij nu er minder asielzoekers in het land komen, constateert COA-bestuursvoorzitter Gerard Bakker. Enkele maanden geleden zocht zijn organisatie nog naarstig naar nieuwe opvangplekken, nu sluit hij ze. Dat is soms ongemakkelijk in gemeenten die na felle discussies ruimten beschikbaar stelden. Alexander Bakker en Jorn Jonker

Gemeenten kregen in mei nog een bedelbrief van de overheid. Of ze alsjeblieft mee wilden helpen om asielzoekers op te vangen. Die houding is snel veranderd, COA-bestuursvoorzitter Gerard Bakker (56) moet nu aan gemeenten vertellen dat een aantal opvangplekken niet of nog niet nodig zijn. De komende weken kunnen circa i5 noodopvang-locaties dicht en de organisatie neemt afscheid van tijdelijk personeel. De komst van enkele nieuwe opvangplekken zet Bakker momenteel even in de ijskast tot na de zomer en sommige zullen daarna mogelijk helemaal niet komen.

Nood 

Een grotere verandering van werkzaamheden lijkt bijna niet mogelijk voor de directeur van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers. Nadat hij in 2014 aan zijn, klus begon was de belangrijkste taak van zijn organisatie: meer opvangplekken zoeken. Vrijwel elke locatie was goed genoeg want de migranten bleven maar komen en mochten niet op straat belanden.

_________________________________________________

COA houdt noodbuffer

Het COA zet de handrem op noodopvanglocaties, 15 gaan binnenkort dicht en in september worden alle locaties in Nederland tegen het licht gehouden en kan het aantal bedden nog drastischer worden ingeperkt. 

Het COA wil wel een buffer aanhouden. Als het toch weer drukker wordt, kunnen er dan snel locaties uit de grond gestampt worden. „We vragen bijvoorbeeld gemeenten de riolering en elektra al aan te leggen voor als dat nodig is." Zo'n buffer is nodig want het kan nog steeds een 'hete zomer' worden, volgens Bakker.

________________________________________________

„Het woord noodopvang geeft het eigenlijk al aan. Dat is voor nood. En nood was er in de tweede helft van vorig jaar." Bakker kan zich nog goed herinneren hoe die 'enorme klus' zich toen ontvouwde. „Op een gegeven moment kregen we 1200 mensen per week binnen. Toen maakten we een denkbeeldig scenario. Stel nou dat het er 2500 per week gaan worden, vroegen we elkaar. Voor die situatie bedachten we een plan. We hadden bedacht hoe we met elkaar zo veel mensen konden opvangen. En ja, twee weken later kwamen er plots 4200 in een week. 4200! Dat zijn zeven azc's in één week tijd." Toch is het niet zo dat de COA-directeur nu rustig achterover kan leunen, aangezien er nog steeds 600 mensen per week binnenkomen. „Dat is nog een azc per week." Het is in die hectische tijd gelukt om iedereen op te vangen, vertelt Bakker trots. Hij wijst naar zijn Europese collega's bij wie dat niet altijd lukte en die mensen op straat lieten slapen. Wel was er in Nederland het nodige kunst- en vliegwerk voor nodig, maar die druk is nu van de ketel. Dat komt volgens Bakker door internationale maatregelen als de Turkijedeal, waardoor er minder mensen binnenkomen. Maar ook het Nederlandse 'bestuursakkoord' hiélp, er kwamen daardoor uiteindelijk meer opvangplekken.

Discussie 

Het resultaat is dat Bakker nu aan gemeenten waar vaak al een hele discussie is geweest over de komst van een opvangplek, moet vertellen dat het verhaal toch niet doorgaat. De locatie waar dan al inspraakavonden over zijn gehouden, blijkt niet nodig. Andere gemeenten vraagt hij om het plan vooralsnog 'ingepakt' te laten, zodat de bestuurlijke goedkeuring en locatie er wel al zijn als er alsnog snel een nieuwe opvangplek nodig is.

Dat is toch niet uit te leggen aan bestuurders en bewoners die in mei nog te horen kregen dat hun hulp zo hard nodig was? „Ik snap de emoties die er nu zijn heel goed", reageert Bakker. „Sommige gemeenten begrijpen dat de instroom op dit moment lager is dan een jaar geleden. Dus die snappen dat er even een pas op de plaats gemaakt moet worden. Maar er zijn ook burgemeesters die zeggen: 'Ja, nou is het zo ver en nou wil ik ook de asielzoekers in het centrum krijgen'. Die instroom verandert telkens, daarom vereist dit dossier flexibiliteit. Van iedereen."

Noordhollands Dagblad