Mogen we ons nog wel beschaving noemen?

 Schagen - Hollands Kroon - Ouderen de klos in Schagen en Hollands Kroon


Beschaving. Het woord kent verschillende definities: normen en waarden, mate van ontwikkeling in de techniek, kunst en sociale rechtvaardigheid. Maar als we het simpel houden: de mate waarin een samenleving zorgt voor zijn ingezetenen en hen een (mens) waardig bestaan biedt.
In hoeverre gebeurt dat nog? Gemeenten lijken steeds technocratischer te worden bestuurd.

Neem de thuiszorg. Plotseling blijken ouderen die jarenlang blij waren met enige huishoudelijke hulp eigenlijk de kluit belazerd te hebben. Ze hadden die hulp volgens ambtenaren en gemeentebestuurders helemaal niet nodig! De senioren zijn al die tijd ten onrechte gepamperd.

Stofzuiger 

Kunnen ze naar de keuken lopen om een kopje koffie te zetten? Dan kunnen ze ook best even heen en weer lopen met een stofzuiger. Een arm optillen lukt nog wel? Dan gaat ramen lappen ook best. En kunnen ze het niet zelf, dan kan buurvrouw Truus het wel of een zoon, een kleinkind, een achternicht. Die hebben geen tijd, want de regering wil dat iedereen werkt? Ze wonen te ver weg want de regering wil meer arbeidsmobiliteit? Los het maar op. En piet zeuren, vroeger kwam opoe standaard bij  de kinderen inwonen.

Natuurlijk is deze redenering een tikkeltje kort door de bocht geformuleerd. Immers, het Rijk hevelde veel zorgtaken over naar gemeenten, maar bezuinigde tegelijkertijd op het budget dat zij meegaf. Gemeentebesturen, bevreesd voor tekorten, begonnen prompt het mes te zetten in allerlei voorzieningen. Dat werd verpakt in: we gaan maatwerk leveren, zodat dure zorg niet meer nodig is. In Hollands Kroon ai Schagen ging een streep door vooral de lichte huishoudelijk hulp. Gezien de uurlonen toch niet echt dure zorg te noemen. Ouderen zagen hun hulp ineens verdwijnen of drastisch ingeperkt worden. Dat heet maatwerk.

Inmiddels heeft Hollands Kroon drie miljoen overgehouden aan het zogeheten 'sociaal domein', Schagen 1,7 miljoen (waarvan vier ton op lichte huishoudelijke hulp) en heeft Den Helder een overschot van acht miljoen euro op de zorg. Schagen besteedt het geld aan achterstallig onderhoud van wegen en plantsoenen, Hollands Kroon stopt de miljoenen in een potje 'over' voor slechtere tijden. Alleen Den Helder stopt een deel van het geld meteen terug in de zorg: hier krijgen cliënten er een uurtje huishoudelijke hulp bij. Heel sympathiek maar ook een beetje raar: je hebt die hulp nodig of je hebt het niet nodig. Maatwerk toch? Nu lijkt huishoudelijke hulp ineens verworden tot een cadeautje.

En zo rommelt elke gemeente goedbedoeld maar wat aan met geld dat uiteindelijk bestemd is om ouderen en gehandicapten een menswaardig ei zo zorgeloos mogelijk leven te bieden. Misschien moeten we iets voorzichtiger worden onszelf een beschaving te noemen.

NHD