COLUMN - Vrij zicht Martin Sommer - Er moet een
energiedialoog komen maar dan moet er ook wat te bespreken zijn.
Een directeur van het duurzame
onderzoeksinstituut ECN exploiteerde voor zijn eigen gewin een rijtje
windmolens. Hoe het financieel werkte, is me ook na twee dagen bellen niet
helemaal duidelijk. Hij had in elk geval 4,7 miljoen subsidie gekregen. En z'n
eigen vermogen was met twee ton per jaar gegroeid. Na dit sappige verhaal van
collega Huib Modderkolk puzzelt minister Kamp nog op zijn Kamervragen en
onderzoekt ECN hoe het kon gebeuren; de windmolensector zwijgt bedremmeld.
Dat laatste begrijp ik best. De klimaatbestendige ECN-onderzoekers zien zichzelf plotseling in dezelfde hoek gezet als oud-ABN-bankier Rijkman Groenink. Die beurde een paar jaar terug, ook al zo'n sappig verhaal, een flink bedrag dankzij de enorme windmolen bij Medemblik die vanwege zijn trage wiekslag de ambtenaar wordt genoemd. Rijkman incasseerde op grond van een oude subsidieregeling, dus je zou denken dat het nu beter is geregeld. Maar deze ECN-directeur maakte gebruik van een subsidie, SDE+ geheten, die groeit en bloeit. Dit gaat niet over pinda's: alleen dit jaar is er uit die pot acht miljard te vergeven.
Slechte beurt dus voor het groene engagement. Op deze manier worden de molens nog meer de maatschappelijke splijtzwam die ze toch al waren.Niet alleen draaien en knipperen ze luidruchtig, nu blijkt je uitzicht ook nog belemmerd door het symbool van links lullen en rechts vullen. En we zijn er nog lang niet. Momenteel staan er zo'n tweeduizend, de komende jaren moet dat aantal verdubbelen om het streefcijfer van zesduizend megawatt uit het energie-akkoord te bereiken.
Dat laatste begrijp ik best. De klimaatbestendige ECN-onderzoekers zien zichzelf plotseling in dezelfde hoek gezet als oud-ABN-bankier Rijkman Groenink. Die beurde een paar jaar terug, ook al zo'n sappig verhaal, een flink bedrag dankzij de enorme windmolen bij Medemblik die vanwege zijn trage wiekslag de ambtenaar wordt genoemd. Rijkman incasseerde op grond van een oude subsidieregeling, dus je zou denken dat het nu beter is geregeld. Maar deze ECN-directeur maakte gebruik van een subsidie, SDE+ geheten, die groeit en bloeit. Dit gaat niet over pinda's: alleen dit jaar is er uit die pot acht miljard te vergeven.
Slechte beurt dus voor het groene engagement. Op deze manier worden de molens nog meer de maatschappelijke splijtzwam die ze toch al waren.Niet alleen draaien en knipperen ze luidruchtig, nu blijkt je uitzicht ook nog belemmerd door het symbool van links lullen en rechts vullen. En we zijn er nog lang niet. Momenteel staan er zo'n tweeduizend, de komende jaren moet dat aantal verdubbelen om het streefcijfer van zesduizend megawatt uit het energie-akkoord te bereiken.
Het oproer ertegen komt op
stoom. Deze week diende een kort geding van een paar Drentse gemeenten tegen de
staat. In de veenkoloniën achter Assen moeten vijftig windmolens verrijzen. De
boeren gaan er goed aan verdienen en maakten een afspraak met de provincie en
Economische Zaken. De omwonenden voelen zich het haasje. Nu is de gemeenschap
gespleten tussen de 'windboeren' en de rest. Bij de biljartclub staan ze met de
ruggen tegen elkaar.
Het is een vlak, uitgestrekt land. Zie je die populieren daar, vertelde een tegenstander op de radio. Dat is op drie kilometer afstand. Doe dat tien maal hoger en dan draaien. Zo gaat het eruitzien. De gemeenteraad voelde zich gepasseerd en eiste van het Rijk medezeggenschap. Minder molens en op grotere afstand van de huizen.
Drenthe rebelleert; in Friesland is wind een verscheurend thema. Groningen slaagt er niet in plekken aan te wijzen waar ze moeten komen. Het is verleidelijk om in de windmolenopstand de revolte tegen het establishment te zien. Dat is óók zo, zoals de Groningse gasopstand ook een opstand tegen Den Haag was. De hoge heren hebben hun energie-akkoord bedisseld. De Drenten voelen zich als hinderburgers behandeld. Zij krijgen die krengen voor de deur, terwijl ze daar al werkloos zijn in hun krimpgebied. Natuurmonumenten en aanpalende clubs in de Randstad winden zich op over de bebouwing van de duinen waar ze zelf in rondfietsen. Dezelfde natuurclubs zijn muisstil over de industrialisering van het achterland. In de veenkoloniën fietsen de natuurbeschermers niet.
Het is een vlak, uitgestrekt land. Zie je die populieren daar, vertelde een tegenstander op de radio. Dat is op drie kilometer afstand. Doe dat tien maal hoger en dan draaien. Zo gaat het eruitzien. De gemeenteraad voelde zich gepasseerd en eiste van het Rijk medezeggenschap. Minder molens en op grotere afstand van de huizen.
Drenthe rebelleert; in Friesland is wind een verscheurend thema. Groningen slaagt er niet in plekken aan te wijzen waar ze moeten komen. Het is verleidelijk om in de windmolenopstand de revolte tegen het establishment te zien. Dat is óók zo, zoals de Groningse gasopstand ook een opstand tegen Den Haag was. De hoge heren hebben hun energie-akkoord bedisseld. De Drenten voelen zich als hinderburgers behandeld. Zij krijgen die krengen voor de deur, terwijl ze daar al werkloos zijn in hun krimpgebied. Natuurmonumenten en aanpalende clubs in de Randstad winden zich op over de bebouwing van de duinen waar ze zelf in rondfietsen. Dezelfde natuurclubs zijn muisstil over de industrialisering van het achterland. In de veenkoloniën fietsen de natuurbeschermers niet.
Met
de techniek gaat het niet de goede, maar de verkeerde kant op
Opstand tegen het establishment
suggereert dat het niet over de zaak zelf gaat. Dat is niet zo.
Klimaatopwarming, tot uw dienst, ik denk ook dat er wat moet gebeuren. Maar
windmolens blijven een slecht idee. De kosten zijn nog altijd buitensporig. Van
bevoegde zijde laat ik me vertellen dat er één plaats is waar wind op land
zichzelf zou kunnen terugverdienen:de kop van de Afsluitdijk. Voor de rest zijn
die subsidiemiljarden doorslaggevend bewijs van het tegendeel.
Met de techniek gaat het niet de goede, maar de verkeerde kant op. Technische ontwikkeling leidt meestal tot kleinere, subtielere apparaten; nee hoor, windmolens worden alleen maar groter. Dit alles moet worden ingepast, niet in het lege Spanje of op de Duitse laagvlakte, maar in het dichtstbevolkte land van Europa. En dit is nog maar het begin. De Tweede Kamer, nooit te beroerd voor een stip aan de horizon, wil af van de kolencentrales. Ook het Groningse gas moet terug naar nul. Raad eens hoeveel windmolens er nodig zijn om het dichtdraaien van de Groningse gaskraan goed temaken? Houd u vast: twintigduizend.
Dan laat ik de rechterlijke Urgenda-uitspraak dat binnen tien jaar de CO2-uitstoot een kwart omlaag moet maar terzijde. Dit gaat dus voorspelbaar vastlopen en de Haagse oplossing luidt: er moet een energiedialoog met de burgerij komen. Praten is in het algemeen een goed idee en zeker als het regeerakkoord ons leert dat er zoveel mogelijk gedecentraliseerd moet worden en dat de burger wordt geacht mee te participeren.
Met de techniek gaat het niet de goede, maar de verkeerde kant op. Technische ontwikkeling leidt meestal tot kleinere, subtielere apparaten; nee hoor, windmolens worden alleen maar groter. Dit alles moet worden ingepast, niet in het lege Spanje of op de Duitse laagvlakte, maar in het dichtstbevolkte land van Europa. En dit is nog maar het begin. De Tweede Kamer, nooit te beroerd voor een stip aan de horizon, wil af van de kolencentrales. Ook het Groningse gas moet terug naar nul. Raad eens hoeveel windmolens er nodig zijn om het dichtdraaien van de Groningse gaskraan goed temaken? Houd u vast: twintigduizend.
Dan laat ik de rechterlijke Urgenda-uitspraak dat binnen tien jaar de CO2-uitstoot een kwart omlaag moet maar terzijde. Dit gaat dus voorspelbaar vastlopen en de Haagse oplossing luidt: er moet een energiedialoog met de burgerij komen. Praten is in het algemeen een goed idee en zeker als het regeerakkoord ons leert dat er zoveel mogelijk gedecentraliseerd moet worden en dat de burger wordt geacht mee te participeren.
Minder geslaagd is het idee dat
de dialoog moet plaatsvinden onder het beslag dat het wel moet gaan zoals de
minister wil. In de veenkoloniën wilden de gemeenten meebeslissen, over een
kleiner aantal windmolens en over de plaats. Ik belde wethouder Co Lambert van
de gemeente Aa en Hunze. Wij zijn niet tegen windmolens, zei hij. Maar door de
hele manier waarop was de raad vorig jaar unaniem: onacceptabel. Omdat het
allemaal van bovenaf opgelegd wordt.
Het is nu eenmaal zo afgesproken in het energie-akkoord, laat minister Kamp weten. En vanwege de omvang van dat geplande windmolenpark heeft het Rijk het voor het zeggen, en niet de gemeente. Wie het voor het zeggen heeft, daar ging dat kort geding over. Woensdag gaf de rechter de minister gelijk. Hij kan verder met zijn windmolens. 'Een afknapper', zei een andere wethouder. Energiedialoog klinkt mooi, maar wie neemt het eigenlijk op voor deze mensen?
Het is nu eenmaal zo afgesproken in het energie-akkoord, laat minister Kamp weten. En vanwege de omvang van dat geplande windmolenpark heeft het Rijk het voor het zeggen, en niet de gemeente. Wie het voor het zeggen heeft, daar ging dat kort geding over. Woensdag gaf de rechter de minister gelijk. Hij kan verder met zijn windmolens. 'Een afknapper', zei een andere wethouder. Energiedialoog klinkt mooi, maar wie neemt het eigenlijk op voor deze mensen?
0 reacties :
Een reactie posten